27.01.2021, 21:06

İstanbul âşığı bir şehrengiz(*)

Sabri Gültekin

“Şehrengizler bir ‘kent monografisi’ değildir. Bu sebeple bazı bilgilerde ve hatırlayışlarda hata da olabilir. Çünkü o subjektif bir seyahatnâmedir. Şehrin rûhunu keşfetmek üzere yola çıkılmıştır…” ifadeleri not düşülmüş “İstanbul Şehrengizi” kitabının son sözünde.

Mehmet Kâmil Berse beyefendi tarafından kaleme alınan ve Kalem Kitabevi tarafından okuyucuyla buluşturulan “İstanbul Şehrengizi” kitabının birinci cildinden bahsediyoruz.

“Bu şehirde, her asırda muhterem ve muhteşem insanların yaşamış olması tesadüf değildir...” sözünün derinliğinde nefeslenen bir insanın varacağı nokta, muhakkak ki o insanların yaşadığı yere bıraktıkları gölgelerin serinliğidir.

Soğuk ve karlı bir Şubat’ta İstanbul’un kalbi Fatih’te doğan Berse, “şehrengiz” bir ruh hâliyle yürümüş bu kadim şehrin sokaklarını. Dedesinin dedesinden tutun da günümüze kadar Dersaadet’e dair efsaneleri, hikâyeleri ve tarihî olayları unutulmasın diye zabt-u rabt altına almış.

Heybesinde biriktirdiği hayat dolu sözcükleri paylaşıp, bereketlendirdikten sonra; biriktirdiklerinin zekâtını sahibine teslim etmeyi yeğlemiş, cimrilik etmeden...

Türk Edebiyatı’nın ilk şehrengizi Mesihî’yi rahmetle anarak, Zatî’nin Hayretî’nin ve dahi Taşlıcalı Yahya’nın ruhunu şâd etmiş.

Bu memleketin Edirnesi güzeldir...

Bursası da...

Fakat şehrengizlerin, “Sana dün bir tepeden baktım aziz İstanbul” dizelerinde ölümsüzleştirdikleri ve “Beş Şehir”in içine kattıkları İstanbul’un mânâsı başkadır. Ne anlatmakla, ne de yazmakla bitirilemez...

O anılınca ilham gelir gönüllere...

Bir Mevlânâ torunu (Kâmil Uğurlu) ortaya çıkar, ilham verir kâmillere...

Kalem yazmaya başlayınca, kelâmın tâcı “İstanbul Şehrengizi” olur.

“Şehir ve Kültür” âşığı Mehmet Kâmil Berse, bu eserde İstanbul’la ilgili hikâyeleri, menkîbeleri, tarihî olayları, kişileri, şiirleri, şarkıları millî bir nesir türü olarak okuruyla buluşturmuş.

Kitabın kapağını “Bismillah” deyip çevirdiğinizde, karekod marifetiyle Münir Nureddin Selçuk’un “Aziz İstanbul”a dair tınıları zevk-i selimle satırlara eşlik ediyor. Saf İstanbul Türkçesi hem kulağınızın hem de gönlünüzün pasını siliyor. Ve İstanbul’a metafizik bir yolculuk başlıyor...

Nesli tükenmiş bir çelebinin mihmandarlığında;

Rûha...

İnsana...

Mekâna...

Kültüre...

Sanata...

Hiç eskimeyen geçmişe...

Dahası bu şehre dair ne varsa bütün çirkinlikleri örterek paylaşılıyor...

Çağlar öncesine giderek, bu kadim şehrin kurucusu Hz. Süleyman’a (a.s.) dokunup, Hz. Muhammed (s.a.v.) müjdesine nail olmuş bir neslin torunlarının halini fâş ediyor.

İstanbul âşığı Berse, bu şehri ve bu şehrin kaderini, kederini hiç eskimeyen kelâmlar eşliğinde anlatıyor. Sırf anlatmakla kalmayıp, bir kalem efendisi, bir seyyah bilgeliğiyle gezdiriyor.

“İstanbul Şehrengizi”yle uçsuz bucaksız bir deryaya dalıp, marifet incilerini gönüllere nakşetmeye ne dersiniz...

Hamiş:

Şehrengiz: Farsça şehir karıştıran manasına gelir. Yani bir şehirle ilgili güzellikleri ve bu güzelliklerle ilgili efsane, hikâye ve olayları anlatan mesnevî tarzı bir nazım şekli.

Monografi: Türkçe’ye Fransızca’dan geçmiş olup, bilimsel alanlarda özel bir konu, problem ya da kişi üzerine yazılmış, kendi başına bir bütün oluşturan kitaplara verilen isim.

Yazarın Önceki Makalesi Yazarın Sonraki Makalesi

Tümü

	İmsak	04:38
	Güneş	06:12
	Öğle	13:08
	İkindi	16:53
	Akşam	19:55
	Yatsı	21:22

Takımlar	O	P
1. Galatasaray	32	87
2. Fenerbahçe	32	85
3. Trabzonspor	32	52
4. Beşiktaş	32	48
5. Rizespor	32	48
6. Başakşehir	32	46
7. Kasımpasa	32	46
8. Sivasspor	32	44
9. Antalyaspor	32	42
10. Alanyaspor	32	42
11. A.Demirspor	32	40
12. Samsunspor	32	38
13. Ankaragücü	32	37
14. Kayserispor	32	37
15. Konyaspor	32	36
16. Hatayspor	32	33
17. Gaziantep FK	32	31
18. Karagümrük	32	30
19. Pendikspor	32	30
20. İstanbulspor	32	16

Takımlar	O	P
1. Eyüpspor	30	68
2. Göztepe	30	60
3. Kocaelispor	30	52
4. Ahlatçı Çorum FK	30	52
5. Sakaryaspor	30	51
6. Bodrumspor	30	49
7. Boluspor	30	46
8. Bandırmaspor	30	46
9. Gençlerbirliği	30	44
10. Erzurumspor	30	41
11. Keçiörengücü	30	36
12. Şanlıurfaspor	30	34
13. Ümraniye	30	34
14. Manisa FK	30	33
15. Tuzlaspor	30	32
16. Adanaspor	30	32
17. Altay	30	15
18. Giresunspor	30	7

Takımlar	O	P
1. M.City	32	73
2. Arsenal	32	71
3. Liverpool	32	71
4. Aston Villa	33	63
5. Tottenham	32	60
6. Newcastle	32	50
7. M. United	32	50
8. West Ham United	33	48
9. Chelsea	31	47
10. Brighton	32	44
11. Wolves	32	43
12. Fulham	33	42
13. Bournemouth	32	42
14. Crystal Palace	32	33
15. Brentford	33	32
16. Everton	32	27
17. Nottingham Forest	33	26
18. Luton Town	33	25
19. Burnley	33	20
20. Sheffield United	32	16

Takımlar	O	P
1. Real Madrid	31	78
2. Barcelona	31	70
3. Girona	31	65
4. Atletico Madrid	31	61
5. Athletic Bilbao	31	57
6. Real Sociedad	31	50
7. Valencia	31	47
8. Real Betis	31	45
9. Villarreal	31	39
10. Getafe	31	39
11. Osasuna	31	39
12. Las Palmas	31	37
13. Sevilla	31	34
14. Deportivo Alaves	31	32
15. Mallorca	31	31
16. Rayo Vallecano	31	31
17. Celta Vigo	31	28
18. Cadiz	31	25
19. Granada	31	17
20. Almeria	31	14