14.09.2021, 00:04

İstişarede İhtilaf ve Çözüm Yolları-1

İbrahim Cücük

Tüm Makaleleri

a) İstişarenin tarifi ve istişarenin önemi

b) İstişarede takip edilecek metot

c) Müşâvere öncesinde, anında ve sonrasında takip edilecek âdâb

d) Karara muhalefet edenlere gereken şeyler

e) İhtilafın çözüm yolları

a) İstişarenin Tarifi ve İstişarenin Önemi

İstişâre, lügatte “işaret almak, balı kovandan çıkarmak/bal kovanından bal almak, satılık bir hayvanı göstermek veya (deneme sürüşü yapıp) anlamak için at pazarında binip koşturmak” demektir.

(İbn Manzûr, Lisânü’l-Arab, IV, 434, 435.)

Istılahta istişâre, meşveret yani insanların bir araya gelip birbirlerine müracaat ederek danışmaları, görüş alışverişi/istihrac yapmalarıdır. Şûrâ ise toplanıp istişâre/meşveret eden topluluğa denir.

(Sönmez, Abidin, Şûrâ, s.17; Devellioğlu, Ferit, Osmanlıca-Türkçe Ansiklopedik Lûgat, s. 1200.)

İstişâre Allah’ın emri, Hz. Peygamber aleyhisselâm’ın çok önem verip uyguladığı sünneti ve Allah’ın övdüğü Sahâbe’nin özelliklerinden birisidir:

“…Onlarla iş hakkında istişâre et! Bir kere de azmettin mi artık Allah’a tevekkül et (güvenip dayan). Şüphesiz Allah, kendine tevekkül edenleri sever.”

(Âl-i Imrân sûresi (3), 159.)

“Onların işleri kendi aralarında bir istişare iledir.”

(Şûrâ sûresi (42), 38.)

“Onlara eminlik veya korku haberi geldiği zaman onu yayıverirler. Hâlbuki bunu Peygambere ve onlardan (mü’minlerden) emir sahiplerine götürselerdi (danışsalardı, istinbât eden/hüküm çıkaran Peygamber ve emir sahipleri) elbette onu bilir (yayar veya yaymazlardı). Allah’ın üzerinizdeki fazlı ve rahmeti olmasaydı, birazınız müstesna olmak üzere, muhakkak ki şeytana uymuş gitmiştiniz.”

(Nisa sûresi (4), 83.)

“Sizin emîrleriniz/idarecileriniz hayırlılarınız, zenginleriniz cömertleriniz, işleriniz de aralarınızda şûrâ ile olursa yerin üstü altından daha hayırlı olur.”

(Tirmizi, Fiten, 78 (Hadis no: 2267).)

Ebû Hureyre (r.a.) diyor ki:

“Ben, Hz. Peygamber (s.a.s.)’den Ashabı ile daha çok istişâre eden kimseyi görmedim.”

(Tirmizî, Cihad, 34.)

Hz. Peygamber (s.a.s.), Hz. Ebu Bekir ve Hz. Ömer’in istişaredeki ittifakları hakkında şöyle buyurmuştur:

“Şâyet siz ikiniz, bir istişâre hakkında ittifak ederseniz, size katiyen karşı çıkmam”

(Ahmed b. Hanbel, Müsned, IV, 227.)

“Müşâvere ve münazara, iki rahmet kapısı ve iki bereket anahtarıdır, bunlara sahip olan görüş yanılmaz ve bunlar oldukça ihtiyat elden gitmez.”

Ömer b. Abdülaziz (rh.a.)

“Kendi görüşünü beğenen, müşâvere etmez ve kendi fikriyle müstebid hareket eden, doğruluktan uzak olur.”

Seyf b. Yezen

“Müşâvere eden, önünü gördüğü gibi arkasını da görür.”

II. Abdulhamid

Yazarın Önceki Makalesi Yazarın Sonraki Makalesi

Tümü

	İmsak	04:27
	Güneş	06:03
	Öğle	13:07
	İkindi	16:55
	Akşam	20:01
	Yatsı	21:31

Takımlar	O	P
1. Galatasaray	33	90
2. Fenerbahçe	33	86
3. Trabzonspor	33	55
4. Beşiktaş	33	51
5. Başakşehir	33	49
6. Rizespor	33	48
7. Kasımpasa	33	46
8. Antalyaspor	33	45
9. Alanyaspor	33	45
10. Sivasspor	33	45
11. A.Demirspor	33	41
12. Samsunspor	33	39
13. Ankaragücü	33	37
14. Kayserispor	33	37
15. Konyaspor	33	36
16. Gaziantep FK	33	34
17. Hatayspor	33	33
18. Karagümrük	33	33
19. Pendikspor	33	30
20. İstanbulspor	33	16

Takımlar	O	P
1. Eyüpspor	31	69
2. Göztepe	31	63
3. Ahlatçı Çorum FK	31	55
4. Sakaryaspor	31	54
5. Bodrumspor	31	52
6. Kocaelispor	31	52
7. Bandırmaspor	31	47
8. Boluspor	31	47
9. Gençlerbirliği	31	47
10. Erzurumspor	31	42
11. Ümraniye	31	37
12. Manisa FK	31	36
13. Keçiörengücü	31	36
14. Şanlıurfaspor	31	34
15. Tuzlaspor	31	33
16. Adanaspor	31	32
17. Altay	31	15
18. Giresunspor	31	7

Takımlar	O	P
1. Arsenal	34	77
2. Liverpool	34	74
3. M.City	32	73
4. Aston Villa	34	66
5. Tottenham	32	60
6. M. United	33	53
7. Newcastle	33	50
8. West Ham United	34	48
9. Chelsea	32	47
10. Bournemouth	34	45
11. Brighton	32	44
12. Wolves	34	43
13. Fulham	34	42
14. Crystal Palace	34	39
15. Brentford	34	35
16. Everton	34	33
17. Nottingham Forest	34	26
18. Luton Town	34	25
19. Burnley	34	23
20. Sheffield United	34	16

Takımlar	O	P
1. Real Madrid	32	81
2. Barcelona	32	70
3. Girona	32	68
4. Atletico Madrid	32	61
5. Athletic Bilbao	32	58
6. Real Sociedad	32	51
7. Real Betis	32	48
8. Valencia	32	47
9. Villarreal	32	42
10. Getafe	32	40
11. Osasuna	32	39
12. Sevilla	32	37
13. Las Palmas	32	38
14. Deportivo Alaves	32	35
15. Rayo Vallecano	32	34
16. Mallorca	32	31
17. Celta Vigo	32	31
18. Cadiz	32	25
19. Granada	32	18
20. Almeria	32	14