08.10.2019, 16:57

Âkif’in Hayatı Cami Merkezliydi

Basamaklardan Mehmed Akif Ersoy Evi ve Müzesi’nin ikinci katına çıkıyoruz. Odalara yöneldiğimizde bir ney sesi bize eşlik ediyor. Huzura dalmışlar arasında ruhumuza huzur üfleniyor.

Böyle bir evlat yetiştirdiği için baba İpekli Tâhir Efendi’nin elini öpüp, diğer odada inzivaya çekilmiş Âkif’e hürmetlerimizi sunarak hasbihâl etmek istiyoruz.

Ölen tenmiş, ruh değil” deyip baba İpekli Mehmed Tâhir Efendi’den destur alarak yanına oturuyoruz.

İpekli Mehmed Tâhir Efendi 1826 yılında Şuşiasa’da doğmuş. Şuşisa, Osmanlı Devleti’nin Arnavutluk bölgesinde İpek kazasına bağlı bir köymüş. Tahsil için küçük yaşta İstanbul’a gelen Tâhir Efendi, dönemin ünlü din adamlarından Yozgatlı Mahmut Efendi’nin derslerine katılmış. Tahsilini tamamladıktan sonra uzun yıllar Fatih Medresesi’nde başmüderrislik ve mücîzlik (icazet veren) yapmış. Temizliğe düşkünlüğünden dolayı çevresi kendisine “Temiz Tâhir” dermiş.

Âkif, ismiyle müsemma bir hayat yaşadı

Tâhir Efendi, eşi Emine Şerife hanımla evlendiğinde 45 yaşlarındaymış. (Âkif’in annesi daha önce evlenmiş, ilk kocası ile ondan olan 3 çocuğu vefat etmiş. Tâhir Efendi ailesinin oturduğu Sarıgüzel’deki ev, Emine Şerife hanımın ilk kocasından kalmış.) (Mehmed Âkif, Safahat, Ömer Rızâ Doğrul neşri) Bu âbid anne ve babadan ilk olarak Âkif, daha sonra Nuriye dünyaya gelmiş.

İpekli Temiz Tâhir Efendi, Miladî 1873, Hicrî 1290 yılında dünyaya gelen çocuğuna ebcet hesabına göre 1290 eden kelime olan Ragîf (Rı:200+gayın:1000+ye:10+ fe:80=1290)’ı isim olarak koymuş. Fakat çevresindekiler yanlış telaffuz zannederek Ragîf’i, Âkif diye çağırmaya başlamış. Âkif, bir manasıyla mûtekîf demektir; yani itikâfa çekilen. Başladığı işte sebat, ısrar ve devamlılık ilkesinden asla ödün vermeyen Âkif, ismiyle müsemma bir hayat yaşamış.

Holden geçerken gözümüze takılan müthiş sahneler…

Tâhir Efendi’den müsaade isteyip Âkif’in bulunduğu odaya doğru yöneliyoruz. Aradaki holü geçerken gözümüze Sırât-ı Müstakîm, Sebîlürreşâd, İstiklâl Marşı, Safahat ve Millî Mücadele yıllarından o kadar çok sahne takılıyor ki, huzuruna vardığımızda hicap duyuyoruz.

Sessizce yanına ilişip, “Efendim, biz de Fatihliyiz. Yani aynı muhitin çocuklarıyız…” diyoruz.

Yitiğini bulmuşçasına seviniyor. Üstad Sezai Karakoç’un “Baba soyu Rumelili, ana soyu Buharalı, doğuş yeri Fatih: Yani tam bir Doğu İslâmlığının, Batı İslâmlığının ve Merkez İslâmlığının bir sentezi bir çocuk” diye tarif ettiği millî şairimiz bizleri bir baba şefkatiyle kucaklıyor.

Ezelden ebede uzanan bir hasbihâl ki, anlatabilmek için Âkif olmak gerekiyor.

Huzurdan çekilirken yeni bir hüzün, bir dosttan ayrılığın perişanlığını yaşıyoruz.

Tarihî Şekerci Han ‘Mehmed Âkif Ersoy Kültür Merkezi’ olsun

Burada bir parantez açalım efendim.

(Bayramiç Belediyesi, Âkif’in çocukluğunun geçtiği evi kendi imkânları çerçevesinde yaşatmak için güzel bir projeye imza atması, Bayramiç'te geçen çocukluk yıllarının ve bilinmeyen yönleriyle hayatından kesitlerin anlatıldığı “Âkif” belgeselinin yapılması, yeni başkan Mert Uygun beyefendinin O’nun emanet ve fikirlerini ihya etme kararlılığı, hâkeza Bağcılar Belediyesi’nin 24 cilt olarak planladığı millî mücadelenin gür sesi Sırâtımüstakîm’in (Dinî, felsefî, ilmî, edebî haftalık mecmûa-i İslâmiyyedir) 16 ciltlik bölümünü kitapseverlerle buluşturması tebrik ve takdiri fazlasıyla hak ediyor.

Artık kolları sıvama sırası geç de olsa Fatih Belediyesi’nde. Yeni başkan M. Ergün Turan beyefendinin bizim mahallenin çocuğu olan İstiklâl Şairi Âkif’e yakışır bir esere imza atması gerekir. Tamam,  Âkif’in doğduğu evin yeri olan ve Kültür Bakanlığı İstanbul İl Kültür Müdürlüğü’nün “Mehmed Âkif Ersoy bu binanın yerinde bulunan evde 1873 yılı Aralık ayında doğmuştur” tabelasını astığı Akşemsettin Mahallesi, Balipaşa Caddesi, No: 61, Barcın Apartmanı’nın Âkif adına ihyâ edip kamulaştırılmasını istemiyoruz. Daha kolay ve Âkif’in dostlarıyla sık sık buluştuğu tarihî bir mekânı ihyâ etmenizi talep ediyoruz.

Proje için uzun uzun düşünmeye gerek yok. Tarihî Fatih Şekerci Han için daha önce iki defa kaleme aldığım yazıda “Mehmed Âkif Ersoy Kültür Merkezi olsun” önerisinde bulunmuştum. Gerek Büyükşehir, gerekse Fatih Belediyesi bahane üretmekten öteye gidememişti. AK Parti Milletvekili olan dönemin Fatih Belediye Başkanı Mustafa Demir bu konuda medyatik bir kaç açıklama yapıp kulağının üzerine yatmıştı. Yeni Başkanımız M. Ergün Turan beyefendinin metruk durumdaki tarihî Şekerci Han için girişimde bulunacağı kanaatindeyiz. Çünkü Âkif bizim mâziden âtiye yürürken sık sık başvuracağımız hâfızamız. Bu yüzdendir ki, geçmişini unutanların geleceği olmaz.

Mısır Apartmanı konusuna daha sonra değineceğiz inşallah.)

Bayramiç tahin helvasının tadı başka

Âkif’in baba ocağının bahçesindeki kuyudan su içemesek de, evlerinin karşısında 1853’den beri faaliyet gösteren Bayramiç’in meşhur tahin helvasıyla tıpkı Âkif gibi, hem gönlümüzü hem de damağımızı şenlendiriyoruz.

Bayramiç’e has susamdan üretilen 300 yıllık geçmişe sahip tahin helvası yurt dışından da yoğun talep görüyormuş. Helvacı Süleyman, Hüsnü Şenol (Paşa Dayı), Süleyman Şenol ve Mustafa Şenol’un 166 yıldır devam ettirdiği helvacılık mesleğini 5. kuşaktan Ege Şenol Hüsnüoğulları Bayramiç Helvacısı adı altında sürdürüyor.

Helvacının yan tarafındaki kafeteryada biraz mola verip yeni menzilimize yöneliyoruz. Mehmed Âkif Ersoy Sokağı’nın sonundaki tarihi Taşköprü’ye doğru ilerliyoruz. Şimdiye kadar anlattıklarımızın yaşanmasına vesile olan mâbed bütün ihtişamıyla karşımızda. Mehmed Âkif’in hemen doğumundan bir müddet sonra İpeklizâde Tâhir Efendi’nin imam olarak atanıp yaklaşık 4 yıl görev yaptığı Köprübaşı / Karşıyaka Camii’ndeyiz.

Yılların yorgunluğu ve bakımsızlıktan dolayı yıpranan yapı uzun bir restorasyonun ardından 9 Haziran 2018’de tekrar cemaatiyle buluşturulmuş.

Tahiyyetü’l-mescid namazının ardından bu yapının mihrabına, minberine, taşlarına, ahşap tavandaki motiflerin zarafetine bakıp “Sırat-ı Müstakim”e yönelenlerin hikâyesine dalıyoruz.

İpeklizâde Tâhir Efendi, hem babası hem de hocasıydı

 

Evet, bulunduğumuz nokta Bayramiç’in tarihî eserlerinden olan 1792 yılında Hadimzâde Osman Bey tarafından inşâ edilen, aynı zamanda Karşıyaka Camii veya Cami-i Cedit olarak da bilinen Taşköprü Camii. Mehmed Âkif’in babası Temiz Tâhir Efendi’nin himayesinde ilk Kur’an tilavetini ve mukabelesini adını yanındaki köprüden alan bu camide yapmış. Âkif her fırsatta babası için “Hem babam, hem hocamdır. Ne biliyorsam kendisinden öğrendim” dermiş.

İnsan buralarda gezerken afacan Âkif’in Taşköprü’nün üzerinden atlayıp ayağını burkuşunu, gürül gürül akan çeşmeden su içişini, hazirede medfun bulunan mevtalara dua edişini, arkadaşlarıyla yaptığı yaramazlıklardan sonra babasından zılgıt yiyişini, dahası acı tatlı bütün hâtıralarını merak ediyor. Şu taşların dili olsa da konuşsa!..

Baba İpeklizâde Tâhir Efendi, yaklaşık dört yıla yakın Köprübaşı Camii’nde imam hatiplik yapmış, daha sonra görev aldığı İstanbul Fatih Medreseleri’nde baş müderrisliğe kadar yükselmiş. Tâhir Efendi, medreselerin tatile ayrıldığı aylarda eski görev yeri olan Bayramiç’e gelip buradaki Köprübaşı Camii’nde halkı irşad etmeye devam etmiş. Babasıyla birlikte 11 yaşına kadar Bayramiç’e gelen Mehmed Âkif, ilk mukabeleyi Kur’an’dan sahifeler ezberleyerek Köprübaşı Camii’nde okumuş ve  bu suretle de hafızlığa burada başlamış.

Âkif, Bayramiç’e olan sevgisini ve orada yaşadıklarını hemşehrim dediği yakın dostu Mehmed Eşref’e anlatarak o günleri sık sık yâd edermiş.

Âkif’in hayatı hep cami merkezli oldu

O Âkif ki, 8 Ekim 1912’de Balkan Harbi başladığında Bayezid, Fatih ve Süleymaniye camilerinin kürsülerine çıkacak, vaazlarıyla bir milleti yeniden uyandıracaktı.

Âkif’in hayatı hep cami merkezli olmuş. Fatih Camii de öyle, Bayezid Camii de öyle, Süleymaniye Camii de öyle, Kastamonu Nasrullah Camii de öyle, Balıkesir Zağnos Paşa Camii de öyle…

Cami; hayatın merkezi. Bütün sınırları ortadan kaldıran yönelişte babayla çocuğun, inançla coşkunun buluştuğu iklimde boy atan Âkif, babasının kendilerini Fatih Camii’ne götürüşünü (Safahat / Fâtih Camii) şiirinde şöyle anlatır:

 “Sekiz yaşında kadardım. Babam gelir: ‘Bu gece, / Sizinle câmie gitsek çocuklar erkence. / Giderseniz gelin amma namazda uslu durun; / Merâmınız yaramazlıksa işte ev, oturun!” /  Deyip alırdı berâber benimle kardeşimi. / Namaza durdu mu, hâliyle koyverir peşimi, / Dalar giderdi. Ben artık kalınca âzâde, /  Ne âşıkâne koşardım hasırlar üstünde!..”

Âkif’in izinden yürümeye devam edeceğiz inşallah.

Yorumlar (0)
15
açık
Namaz Vakti 29 Mart 2024
İmsak 05:18
Güneş 06:45
Öğle 13:14
İkindi 16:45
Akşam 19:32
Yatsı 20:54
Puan Durumu
Takımlar O P
1. Galatasaray 30 81
2. Fenerbahçe 30 79
3. Trabzonspor 30 49
4. Beşiktaş 30 46
5. Kasımpasa 30 43
6. Başakşehir 30 42
7. Rizespor 30 42
8. Antalyaspor 30 41
9. A.Demirspor 30 39
10. Alanyaspor 30 39
11. Sivasspor 30 38
12. Samsunspor 30 36
13. Kayserispor 30 36
14. Ankaragücü 30 33
15. Hatayspor 30 33
16. Konyaspor 30 33
17. Gaziantep FK 30 31
18. Karagümrük 30 30
19. Pendikspor 30 29
20. İstanbulspor 30 13
Takımlar O P
1. Eyüpspor 27 64
2. Göztepe 27 56
3. Sakaryaspor 27 47
4. Ahlatçı Çorum FK 27 45
5. Kocaelispor 27 45
6. Bodrumspor 27 44
7. Boluspor 27 43
8. Bandırmaspor 27 41
9. Gençlerbirliği 27 40
10. Erzurumspor 27 37
11. Ümraniye 27 33
12. Keçiörengücü 27 32
13. Manisa FK 27 31
14. Şanlıurfaspor 27 27
15. Tuzlaspor 27 27
16. Adanaspor 27 27
17. Altay 27 15
18. Giresunspor 27 7
Takımlar O P
1. Arsenal 28 64
2. Liverpool 28 64
3. M.City 28 63
4. Aston Villa 29 56
5. Tottenham 28 53
6. M. United 28 47
7. West Ham United 29 44
8. Brighton 28 42
9. Wolves 28 41
10. Newcastle 28 40
11. Chelsea 27 39
12. Fulham 29 38
13. Bournemouth 28 35
14. Crystal Palace 28 29
15. Brentford 29 26
16. Everton 28 25
17. Luton Town 29 22
18. Nottingham Forest 29 21
19. Burnley 29 17
20. Sheffield United 28 14
Takımlar O P
1. Real Madrid 29 72
2. Barcelona 29 64
3. Girona 29 62
4. Athletic Bilbao 29 56
5. Atletico Madrid 29 55
6. Real Sociedad 29 46
7. Real Betis 29 42
8. Valencia 28 40
9. Villarreal 29 38
10. Getafe 29 38
11. Las Palmas 29 37
12. Osasuna 29 36
13. Deportivo Alaves 29 32
14. Mallorca 29 30
15. Rayo Vallecano 29 29
16. Sevilla 29 28
17. Celta Vigo 29 27
18. Cadiz 29 22
19. Granada 28 14
20. Almeria 29 13
Günün Karikatürü Tümü