20.11.2023, 14:26

NASİHAT TUTANA NASİHAT

Nasihat, muhatabın hayrını istemektir.

Kâmil mü’min kendisine istediği hayrı kardeşi için de ister.

Nasihat ayrıca kardeşin kardeşe karşılıklı görevlerindendir. Hem Rasûlullah (s.a.s.) sahabeden namaz kılmak, zekât vermek ve birbirlerine nasihat etme şartıyla biat almıştır.

İşte bu ikisinin delilleri: Cerîr b. Abdullah (r.a.) şöyle demiştir:

“Rasûlullah’a (s.a.s.) namazı tam olarak kılmak, zekâtı hakkıyla vermek ve her müslümana nasihat etmek üzere biat ettim.”

(Buhârî, Îmân, 42, Mevâkît, 3, Zekât, 2; Müslim, Îmân, 97-98; Nesâî, Bey’at, 6-17.)

“Müslümanın Müslüman üzerindeki hakkı altıdır:

“Karşılaştığın zaman selam ver, seni davet ederse git, senden nasihat isterse nasihat et, hapşırıp Allah’a hamdederse “yerhamükellâh” de, hastalanınca onu ziyaret et, öldüğü zaman cenazesinin ardından git!”

(Müslim, Selâm, 5.)

Hz. Ömer (r.a.), nasihat konusunda şöyle demiştir:

“Nasihatçisi olmayan ve nasihati sevmeyen kavimde hayır yoktur.”

Şeyh Sadi-i Şirâzî ise:

“Öğüt dinlemeyen, azar işitme isteklisidir.” demiştir.

Önce kendimize nasihat edeceğiz, sonra insanlara. Zira kendisini değiştirmeyenin başkasını değiştirmesi düşünülemez. Nitekim tesiri olmaz. Tabiri caiz ise: “Ele verir talkını, kendi yutar salkımı” durumuna düşmüş olur.

Verdiğimiz nasihati kendimiz tutmazsak bile nasihat görevini yerine getirmeye mecburuz. Elbette önce ateşten ben çıkacağım ki ateştekinin elinden tutabileyim.

Pek nasihat isteyen de yoktur. Zaten nasihatin de isteyene faydası oluyor. Ancak bize gereken, muhatap toplumu ve toplum fertlerini iyi tanımak, kendilerine gerekenleri anlatmak ve böylece nasihat istemelerini sağlamaktır.

Bize gereken, öğüt vermektir. Ancak halimiz ve örnekliğimiz konuşursa nasihatlerimizin faydası olur. Özellikle, “gençler nasihatlere kulaklarını tıkarlar, örneklere gözlerini açarlar” denmiştir.

Öğüt hakkında Allah Teâlâ şöyle buyurmaktadır:

“Benim tehdidimden korkanlara sen Kur’ân ile öğüt ver!”

(Kaf sûresi, 50/45.)

“Öğüt ver. Muhakkak öğüt, mü’minlere fayda verir.”

(Zâriyât sûresi 51/55.)

Öğütün faydalı olmasına ve faydalı öğüt verilmesine dikkat etmek gerekir. Onun için olsa gerektir ki Allah Teâlâ şöyle buyurmuştur:

“Onun için öğüt ver. Öğüt fayda verirse, Allah’tan korkan, öğüt alacaktır.”

(A’lâ, (87/9-10.)

Birinci âyet-i kerîme, konuşurken de sen değil biz diyerek cehennemi ve azabını hatırlatarak ve Allah’ın kelamıyla, Kur’ân’ın şanına yakışır şekilde öğüt vermek;

ikinci âyette, öğüt mü’minlere fayda verir buyuruyor, siz de mü’min olduğunuza göre size de fayda verir diyerek söze başlayıp muhatabı döver gibi değil, ben kendime söylüyorum siz de kendinize dinleyin diyerek konuşmak;

üçüncü âyette ise zann-ı galiple faydalı olma zamanını, zeminini, usulünü gözeterek konuşmak gerektiği anlatılmaktadır.

Nasihat zeminini, zamanını, muhatabın psikolojik şartlarını ve sosyal şartlarını kollamak, yanıldığı yönlerini, hedefsizliği ve niçin yaratıldığı bilgisinden noksanlığı varsa o konularda konuşmak, belki önce maddî problemini halletmek gerekir.

Birkaç nasihat örneği:

Übey b. Ka’b’a (r.a.) bir adam:

“Ebû Münzir! Bana tavsiyede bulun” dedi. O da şu tavsiyelerde bulundu:

“Seni ilgilendirmeyen şeylerle uğraşma. Düşmanından uzak dur. Dostuna karşı da ihtiyatlı davran. Ölünce istemeyeceğin şeyi, hayatta iken de isteme. Senin ihtiyacının karşılanıp karşılanmamasını önemsemeyenlere bir ihtiyacını arz etme.”

(Kezü’l-Ummâl, V. 132.)

Yine Übey b. Ka’b’dan (r.a.) bir nasihat:

“Kul, Allah’ın rızasını kazanmak için bir şeyi terk ederse, Allah ona, terk ettiğinden daha hayırlısını, hiç ummadığı bir yerden verir. Eğer kul, o şeyi terk etmez hafife alırsa, Allah ona hiç ummadığı bir yerden terk etmediğinden daha beterini verir.”

(Hılyetü’l-Evliyâ, I. 253.)

Nasihat etmeden önce Allaha şöyle yalvaralım: Allahım bana sözün faydalısını söylet ve sözümün tesirini önce bana sonra da dinleyenlere nasib et!

Yorumlar (0)
15
açık
Namaz Vakti 02 Kasım 2024
İmsak 06:03
Güneş 07:29
Öğle 12:53
İkindi 15:39
Akşam 18:06
Yatsı 19:27
Puan Durumu
Takımlar O P
1. Galatasaray 10 28
2. Samsunspor 10 22
3. Fenerbahçe 9 20
4. Beşiktaş 9 20
5. Sivasspor 11 17
6. Eyüpspor 10 16
7. Göztepe 10 15
8. Başakşehir 9 15
9. Trabzonspor 9 12
10. Gaziantep FK 10 12
11. Kasımpasa 10 11
12. Konyaspor 10 11
13. Antalyaspor 10 11
14. Bodrumspor 10 10
15. Rizespor 10 10
16. Alanyaspor 10 9
17. Kayserispor 10 9
18. Hatayspor 9 3
19. A.Demirspor 10 2
Takımlar O P
1. Bandırmaspor 11 21
2. Erzurumspor 10 19
3. Kocaelispor 10 19
4. Karagümrük 10 18
5. Boluspor 11 18
6. Esenler Erokspor 11 17
7. Ümraniye 11 17
8. Ankaragücü 10 16
9. Ahlatçı Çorum FK 11 16
10. Igdir FK 10 15
11. Şanlıurfaspor 11 15
12. Manisa FK 10 14
13. Keçiörengücü 11 14
14. Pendikspor 10 14
15. İstanbulspor 10 13
16. Amed Sportif 10 13
17. Gençlerbirliği 10 12
18. Sakaryaspor 10 10
19. Adanaspor 11 6
20. Yeni Malatyaspor 10 -3
Takımlar O P
1. M.City 9 23
2. Liverpool 9 22
3. Arsenal 10 18
4. Aston Villa 9 18
5. Chelsea 9 17
6. Brighton 9 16
7. Nottingham Forest 9 16
8. Newcastle 10 15
9. Tottenham 9 13
10. Brentford 9 13
11. Fulham 9 12
12. Bournemouth 9 12
13. West Ham United 9 11
14. M. United 9 11
15. Leicester City 9 9
16. Everton 9 9
17. Crystal Palace 9 6
18. Ipswich Town 9 4
19. Wolves 9 2
20. Southampton 9 1
Takımlar O P
1. Barcelona 11 30
2. Real Madrid 11 24
3. Villarreal 11 21
4. Osasuna 12 21
5. Atletico Madrid 11 20
6. Athletic Bilbao 11 18
7. Real Betis 11 18
8. Mallorca 12 18
9. Rayo Vallecano 11 16
10. Sevilla 11 15
11. Celta Vigo 11 13
12. Deportivo Alaves 12 13
13. Real Sociedad 11 12
14. Girona 11 12
15. Leganes 11 11
16. Getafe 11 10
17. Espanyol 11 10
18. Las Palmas 11 9
19. Real Valladolid 12 8
20. Valencia 11 7
Günün Karikatürü Tümü