17.11.2021, 13:48

Şahsi Kemalat -4

İbrahim Cücük

4. Kâmil bir insanın özellikleri ile donanmaya çalışmak

Kâmil insan, nefsin mertebelerini Allah’ın lütfu ile geçen kişidir. Âyette geçen sâbikûn yani hayırda ileri geçenler yarışı kazananlardandır. Yarışı kazanan ve hayırda ileri gidenlerin başında peygamberler gelir. Kâmil insan, işte bu peygamberlerin izinde giden sıddıklar, şehidler ve sâlihlerden birisidir.

Kâmil mü’min; ilmi sahîh, niyeti hâlis, ameli sâlih, kalbi sâlim, basîreti nâfiz, davranışlarıyla örnek olan kimsedir.

İlmin sahîh olması, akâid konularını usûliddîn ile amelî konuları da usûl-i fıkıh ile bilmesi, kabul ettiğini delil ile, reddettiğini de delil ile reddetmesidir.

Bilgisi sahih olursa imanı ve ameli sağlam olur, bilgisi yanlış olursa imanı da ameli de yanlış olur. Zira insan, bildiğine inanır.

Yanlış davranışın esas kaynağı yanlış anlayıştır. Yanlış anlayışın kaynağı da yanlış bilgidir. İşte bundan dolayı bilginin sahih yani doğru olması için önce doğru kaynaklara müracaat gerekir.

Niyetin hâlis olması, kalpte ihlâsa zıt olan düşüncelerin ve dünya sevgisi gibi başka gayelerin olmaması ve kalpte sırf Allah Teâlâ’nın rızasının bulunmasıdır. İhlâs düşüncesi de yaptığını sırf Allah Teâlâ emrettiği için yapmak, terk ettiğini de sırf Allah Teâlâ yasakladığı için terk etmek düşüncesinin olmasıdır.

Amelin sâlih olması; amelin Kur’ân doğrultusunda imana uygun olması, kalpteki niyette Allah rızasının hedeflenmesi ve uygulamada Hz. Peygamber’in sünnetinin izlenmesi ile gerçekleşir. Sâlih amel görünüşte değil hakîkatte sâlih olan yani Allah’ın razı olduğu ameldir.

Kalbin sâlim olması; riya, ucup, kibir, haset, kin, cimrilik-açgözlülük, öfke gibi çirkin ahlâktan kalbi temizleyip bu kötü sıfatların yerine kalbe Allah ve Rasûlünün övdüğü sıfatları yerleştirmeye çalışmakla gerçekleşir.

Basîretin nâfiz olması, takva ile elde edilir. Takva, doğru bilgi ve ciddi eğitimle gerçekleşir. Basîretin nâfiz olma derecesi de takva derecesine göredir. Takvanın en alt derecesi küfürden ve şirkten takva/korunmak, normal derecesi büyük-küçük günahlardan ve şüphelilerden takva, en üst derecesi de gafletten de takvadır.

Davranışın örnek olması, Hz. Peygamber (s.a.s.)’i örnek almakla gerçekleşir. Peygamber örnekliği de ancak güzel ahlâkın zirvesi kendisinde bulunan Peygamber ahlâkı ile ahlâklanmaktır.

Hasan-ı Basrî (ö. 110/728) güzel ahlâk güler yüzlü olmak, daima iyilik yapmak, kimseye eziyet etmemektir, der. Ebu Bekr el-Vâsıtî de (ö. 320/932) güzel ahlâk, kişinin marifetullahının fazlalığından dolayı hiçbir kimse ile kavgasının olmamasıdır, darlıkta ve bollukta halkı razı etmesidir, demiştir. Sehl et-Tüsterî (ö. 283/896) ise şöyle demiştir: Güzel ahlâkın en alt derecesi; halka katlanmak, kötülük edene kötülükle karşılık vermemek, zalime bile zulmüne engel olmak suretiyle acımak, hatta onun için istiğfar etmek ve zalim zulmü terk edince, önceki amelleri için Allah’tan mağfiret talep ederek ona şefkat etmektir.

(A. el-Kârî, Mirkâtü’l-Mefâtîh Şerhu Mişkâti’l-Mesâbîh, VIII, 810.)

Yazarın Önceki Makalesi Yazarın Sonraki Makalesi

Tümü

	İmsak	04:42
	Güneş	06:15
	Öğle	13:09
	İkindi	16:53
	Akşam	19:53
	Yatsı	21:19

Takımlar	O	P
1. Galatasaray	32	87
2. Fenerbahçe	32	85
3. Trabzonspor	32	52
4. Beşiktaş	32	48
5. Rizespor	32	48
6. Başakşehir	32	46
7. Kasımpasa	32	46
8. Sivasspor	32	44
9. Antalyaspor	32	42
10. Alanyaspor	32	42
11. A.Demirspor	32	40
12. Samsunspor	32	38
13. Ankaragücü	32	37
14. Kayserispor	32	37
15. Konyaspor	32	36
16. Hatayspor	32	33
17. Gaziantep FK	32	31
18. Karagümrük	32	30
19. Pendikspor	32	30
20. İstanbulspor	32	16

Takımlar	O	P
1. Eyüpspor	30	68
2. Göztepe	30	60
3. Kocaelispor	30	52
4. Ahlatçı Çorum FK	30	52
5. Sakaryaspor	30	51
6. Bodrumspor	30	49
7. Boluspor	30	46
8. Bandırmaspor	30	46
9. Gençlerbirliği	30	44
10. Erzurumspor	30	41
11. Keçiörengücü	30	36
12. Şanlıurfaspor	30	34
13. Ümraniye	30	34
14. Manisa FK	30	33
15. Tuzlaspor	30	32
16. Adanaspor	30	32
17. Altay	30	15
18. Giresunspor	30	7

Takımlar	O	P
1. M.City	32	73
2. Arsenal	32	71
3. Liverpool	32	71
4. Aston Villa	33	63
5. Tottenham	32	60
6. Newcastle	32	50
7. M. United	32	50
8. West Ham United	33	48
9. Chelsea	31	47
10. Brighton	32	44
11. Wolves	32	43
12. Fulham	33	42
13. Bournemouth	32	42
14. Crystal Palace	32	33
15. Brentford	33	32
16. Everton	32	27
17. Nottingham Forest	33	26
18. Luton Town	33	25
19. Burnley	33	20
20. Sheffield United	32	16

Takımlar	O	P
1. Real Madrid	31	78
2. Barcelona	31	70
3. Girona	31	65
4. Atletico Madrid	31	61
5. Athletic Bilbao	31	57
6. Real Sociedad	31	50
7. Valencia	31	47
8. Real Betis	31	45
9. Villarreal	31	39
10. Getafe	31	39
11. Osasuna	31	39
12. Las Palmas	31	37
13. Sevilla	31	34
14. Deportivo Alaves	31	32
15. Mallorca	31	31
16. Rayo Vallecano	31	31
17. Celta Vigo	31	28
18. Cadiz	31	25
19. Granada	31	17
20. Almeria	31	14