Regâib, Arapça bir kelimedir ve "reğabe" kökünden gelmektedir. "Reğabe", kelime olarak, “herhangi bir şeyi istemek, arzulamak, ona karşı meyletmek ve onu elde etmek için çaba sarf etmek” demektir.
"Reğîb" kelimesi ise, "reğabe “‘den türemiş olan bir isimdir ve "kendisine rağbet edilen, arzulanan, talep edilen şey" demektir. Müennesi, "reğîbe"dir. "Reğîbe"nin çoğulu da "reğâib" dir. Kelime olarak "Regâib"in aslı budur.
Regâib kelimesi Kurân'da geçmemektedir. Ancak "reğabe"den türemiş olan çeşitli kelimeler, Kurân'da sekiz yerde geçmekte ve "reğabe"nin ifade ettiği mana için kullanılmaktadır. (Bakara, 130; Nisa, 127; Tevbe, 59,120; Meryem, 46; Enbiya, 90; Kalem, 32; İnşirah, 8)
Receb'in ilk cuma gecesine Regaib gecesi denir. Her Cuma gecesi kıymetlidir. Bu iki kıymetli gece bir araya gelince, daha kıymetli oluyor.
Cenab-ı Hak, bu gecede, müminlere, ragibetler (ihsanlar, ikramlar) yapar. Bu geceye hürmet edenler Allah’ın affına mazhar olurlar. Bu geceye hürmet ve ihya edenleri affeder. Bu gece yapılan dua kabul olur, namaz, oruç, sadaka gibi ibadetlere sayısız sevaplar verilir. Pazartesi ve perşembe günleri oruç tutup, gecesini de ihya etmek ayrıca çok sevaptır.
Recep ayında oruç tutmak ise başlı başına faziletlidir. Peygamberimiz (sav) in Ramazan ayından sonra en çok oruç tuttuğu ay, Recep ve Şaban aylarıdır. Bu aylarda oruç tutmanın kişiye kazandıracağı sevapları çoktur.
İslam alimleri, bu ay ekim ve ziraat ayıdır. Güzel ameller, Kuran-ı kerim okumak, oruç tutmak, zikir çekmek, tövbe etmek gibi faziletli ameller yapılır.Şaban ayı bakım ayıdır. Ramazan ayı biçim ayıdır, yani mahsulün alındığı aydır. Demek ki Recep ayı, bizi Ramazan ayına hazırlayan mağfiret mevsimin ilk ayı, Regaip de ilk kandili oluyor.
Onun için, "Recep ayı tövbe ayıdır." Şaban ayı ibadetlere devam etme ayıdır. Ramazan da mükâfatlarını alma ayıdır.
Sevgili Peygamberimiz (s.a.v), Regaib Gecesi'nin içinde bulunduğu Recep ayında çok dua eder, namaz kılar, oruç tutar, iyiliklerin her çeşidini yapar, sadaka vermeye özen gösterirdi. Resulullah'ın (s.a.v) Receb'in ilk perşembe gününü oruçla geçirdiği ve cuma gecesinde, bu kandil gecesine mahsus olmak üzere on iki rekât namaz kıldığı rivayet edilir. Regâib gecelerinde dua etmek, tövbe ve istiğfarda bulunmak, bu geceyi kutsal kabul etmek suretiyle çeşitli ibâdetlerle geçirmek, genel olarak alimler arasında kabul görmüştür.
Bu aylara "Çok sevaplı ibadet ayları" diyen Bediüzzaman Rahimehullah şöyle işaret ediyor: "Her hasenenin sevabı başka vakitte on ise Receb-i Şerif'te yüzden geçer, Şaban-ı Muazzama'da üç yüzden ziyade ve Ramazan-ı Mübarek'te bine çıkar ve cuma gecelerinde binlere ve Leyle-i Kadir'de otuz bine çıkar." (Şualar) Bu geceyi fırsat bilerek gönlümüzü kasvetle boğan duygu ve düşünceleri kalplerimizden atalım. Nefsin kötü arzularını frenleyip, huzur-u kalple ibadetin lezzetini almaya, o hal üzere Rabb'imize yönelmeye çalışalım. Gıybet, haset, riya, ucb, kin, nefret ve kanaatsizlik gibi kötü duygulardan temizlenelim.
Bu günü ve geceyi nasıl ihya edelim?
- Mümkünse oruçlu olarak karşılanmalıdır.
- Kazâsı olanın hiç değilse bir günlük kazâ namazı kılması çok iyi olur.
- Kur'an-ı Kerim okunmalı, tövbe, istiğfar edilip tefekkür hali üzere olmalıdır.
- En azından yatsı ve sabah namazları camide cemaatle kılınmalıdır. Bu bütün geceyi ihya etmiş gibi sevap kazandırır.
- İhlas Suresi okumak.
- "Lâ ilâhe illallah", "Allahümme salli alâ seyyidinâ muhammedin ve alâ âli seyyidinâ muhammed", "Estağfirullah", "Sübhânallah", "Elhamdülillah", "Allahu Ekber", "Lâ havle ve lâ kuvvete illâ billâhil aliyyil azîm" gibi sözleri zikretmek, tekrar etmek çok sevaptır.
Peygamber Efendimiz (s.a.v) şöyle buyurmuştur:
“Sen Receb-i Şerif’in ilk gecesinden gâfil olma ki, melekler o geceye Regaib gecesi demişlerdir. Zira o gece, gecenin üçte biri geçtikten sonra göklerde ve yerde bir melek kalmaz, hepsi Kâbe-i Muazzama ve etrafında toplanırlar.
Onların bu toplanmalarına muttali’ olan Allah-u Teala, onlara hitaben: “Ey meleklerim dilediğinizi benden isteyiniz” buyurur. Onlar; “Ya Rabbi, dilediğimiz Recep ayında oruç tutanlara mağfiret etmendir” diyerek istediklerini Cenab-ı Hakk’a arz ederler. Allah-u Tealâ: “Ben Recep ayında oruç tutanlara mağfiret ettim “buyurur." (Gunyetü’t Talibin)
“Şu Beş gecede yapılan dua geri çevrilmez: Regaib gecesi (Receb-in ilk gecesi), Şaban ’ın 15. Gecesi, Cuma gecesi, Ramazan bayramı ve Kurban bayramı gecesi.” (İbn-i Asakir)
Receb Ayı ve Regaib Gecesi ile İlgili Hadis-i Şerifler:
Allah Teâlâ, Receb ayında oruç tutanları mağfiret eder. [Gunye]
Receb-i şerifin bir gün başında, bir gün ortasında ve bir gün de sonunda oruç tutana, Receb’in hepsini tutmuş gibi sevap verilir. [Miftah-ül-cenne]
Ramazan ayı dışında Allah rızası için bir gün oruç tutan, iyi bir yarış atının bir asırda alacağı mesafe kadar Cehennemden uzaklaşır.) [Ebu Yala]
Şu beş gecede yapılan duâ geri çevrilmez. Regaib Gecesi, Şabanın 15. gecesi, Cuma, Ramazan bayramı ve Kurban bayramı gecesi.) [İbn-i Asâkir]
“Receb-i Şerîf’in birinci gününde oruç tutmak üç senelik, ikinci günü oruçlu olmak iki senelik ve yine üçüncü günü oruçlu bulunmak bir senelik küçük günahlara kefaret olur. Bunlardan sonra her günü bir aylık küçük günahların af ve mağfiretine vesile olur.” buyuruyorlar. (Camiu-s sağir)
“Selman'ı Farisi'den gelen rivâyete göre, şöyle demiştir: Rasûlullah (Sallallahu aleyhi vesellem) Efendimizin şöyle buyurduğunu dinledim:
Bir kimse, Recep ayında bir gün oruç tutarsa; bir sene oruç tutmuş gibi olur; bin köle azad etmiş kadar sevab alır. Bir kimse, Recep ayında bir sadaka verir ise bin altın sadaka vermiş gibi sayılır. Allahu Teâlâ, onun bedenindeki her tüy için bin iyilik yazar; bin misli derecesini yükseltir. Bin kötülüğünü de siler.
Allahu Teâlâ, Recep ayında onun tuttuğu oruç günlerinden her birine, verdiği sadakaların her birine bin hac ve bin ömre sevabı yazar. Onun için cennette bin ev, bin köşk, bin hücre yapar. Her hücrede bin tane oturma yeri vardır. Her oturma yerinde dahi, bin tane huri güzeli vardır ki; Güneşten bin kat güzeldir.” (Gunyet’ut Talibin)
İbn-i Abbas -radiyallahu anh- Hazretleri: “Resulullah -sallallahu aleyhi ve sellem- Recep ayında bazen o kadar çok oruç tutardı ki, biz O’nu hiç iftar etmeyecek zannederdik. Bazen de o kadar çok iftar ederdi ki, biz O’nu hiç oruç tutmayacak zannederdik.” buyurmuştur. (Müslim)
Muhakkak zaman, Allah’ın yarattığı günkü şekliyle akıp gitmektedir. Yıl on iki aydır. Bunlardan dördü haram aylardır. Ve üçü ard arda gelmektedir. Zilkade, Zilhicce, Muharrem bir de Cemaziye’l-âhirle Şaban ayları arasında gelen Mudar kabilesinin ayı Recep ayıdır." (Buhârî, Tefsir, Sure, 8,9)
"Recep ayı Allah’ın ayı, Şaban benim ayım, Ramazan da ümmetimin ayıdır." (Aclûnî, Keşfu’l-Hafâ, 1/423)
Yine mübarek üç aylardan ilki olan Receb ayının önemi ve değeri hakkında Enes b. Malik ( r.a. )'dan şöyle rivayet edilir: Receb ayı girdiğinde Hz. Peygamber şöyle derdi: "Allah'ım! Recep ve Şaban'ı bize mübarek kıl ve bizi Ramazan'a ulaştır." (Ahmed b. Hanbel, Müsned, 1/259)
Receb büyük bir aydır. Allah bu ayda hasenatı kat kat eder. Receb ayında bir gün oruç tutana, bir yıl oruç tutmuş gibi sevaba kavuşur. 7 gün oruç tutana, Cehennem kapıları kapanır. 8 gün oruç tutana Cennetin 8 kapısı açılır. On gün oruç tutana, Allah istediğini verir. 15 gün oruç tutana, bir münadi, “Geçmiş günahların affoldu” der. Receb ayında Allah Teâlâ Nuh aleyhisselamı gemiye bindirdi ve o da Receb ayını oruçlu geçirdi. Yanındakilere de oruç tutmalarını emretti. [Taberânî]
Kim Receb ayında, takva üzere bir gün oruç tutarsa, oruç tutulan günler dile gelip “Ya Rabbi onu mağfiret et” derler. [Ebû Muhammed]
"Receb ayında istiğfarı çok yapın. Zira onun her bir saatinde, ALLAH (c.c.)'u Teâlâ'nın, cehennemden âzadlıları vardır." Hadis'i Şerif, Safûri, Nüzhetü'l mecâlis,1/140
Hz. Aişe ( r.a ) validemiz, “Resûlullah, pazartesi ve perşembe günleri oruç tutmaya çok önem verirdi.” buyuruyor. Çünkü Hadis-i Şerifte, “Ameller Allah Teâlâya pazartesi ve perşembe günleri arz edilir. Ben de amelimin oruçlu iken arz edilmesini istiyorum.” buyururdu. (Tirmizî)
7 Nisan 2016 Perşembe gecesi Regaib Kandilidir. Selam Ve Dua İle.