Bir hadiste “Sabır imanın yarısıdır.” buyurulmuştur.1 Orucun mahiyeti sabır ve şükürden oluşmuştur. Oruç, kalp, beden ve ruh hastalıklarına karşı bir kalkandır. Faydaları ise saymakla bitmez. Orucun sağlığı koruma, beden atıklarının eritilmesi ve nefsi kendisine acı veren şeylerin tüketilmesini engelleme hususunda ilginç bir etkisi vardır. Özellikle de dengeli bir şekilde olur ve bunun için en üstün vakit olan şer’î olarak belirlenmiş vakitlerde ve bedenin tabiat olarak oruca ihtiyacı olduğunda tutulursa. Üstelik oruçta kuvvelerin ve organların rahatlatılması vardır. Organların güçlerini korur. Oruçta bahsedilmesi gereken ve oruca has olan bir özellik vardır. O da hem başlangıçta hem sonda2 kalbi ferahlatmasıdır. Oruç soğuk mizaca sahip kişiler için en faydalı ilaçtır. Sağlığın korunmasında da büyük bir etkisi vardır. Oruç hem ruhanî hem tabiî ilaçlardan sayılır. Oruçlu kimse orucunu tutarken şer’î ve tabiî şartlara uyarsa kalbinin ve bedeninin oruçtan aldığı faydalar çok olur, bedene sirayet etmeye hazır garip ve bozuk maddeleri engeller ve kemaline ve noksanlığına göre kötü maddeleri izale eder. Oruçluyu korunması gereken şeylerden korur. Oruçlunun oruca saygılı olması ve dilini, gözünü ve ellerini insanlara eza vermekten koruması gerekir ki Rasulullah’ın “Nice oruç tutanlar vardır ki onlara oruçlarından açlık ve susuzluktan başka bir şey kalmamıştır.”3 hadisine mazhar olmasın. Böyle bir durumdan Allah’a sığınırız. Eğer şartlarına uymazsak sabır ve sabra karşılık verilecek olan sevabı nasıl elde edeceğiz?
Orucun yeme ve içmeyi terk dışında başka bir hususu daha vardır. Bu itibarla diğer ameller içinden sadece oruç Allah için kılınmıştır. Rasulullah buyurdu ki: Allah azze ve celle “Oruç benim içindir ve onun mükâfatını ben vereceğim.” buyurmuştur.4 Oruç gibi Allah’tan başkasının karışmadığı böyle bir ibadete saygı duymak ve oruca sabretmek gerekir. Oruç, kulu ona zarar verecek şeylerden koruduğu için Allah (c.c.) şöyle buyurmuştur: “Ey iman edenler! Sizden öncekilerin üzerine yazıldığı gibi sakınasınız diye sizin üzerinize de sayılı günlerde oruç yazıldı.” (Bakara, 2/183) Orucun gayelerinden biri onun hastalıklara karşı bir koruma ve kalkan oluşudur. O, faydası büyük bir perhizdir.
Orucun diğer bir maksadı ise kalbin ve bütün gayenin Allah’ta toplanması ve nefsin kuvvelerinin Allah sevgisi ve itaatine yoğunlaşmasının sağlanmasıdır. "Allah’ım bizi sevgin ve taâtinle rızıklandır.”5
Tıbb-ı Nebevî - Abdüllatİf Bağdadî / Muhammet Uysal
-------------------------
1- Beyhaki, Şuabu’l-iman, 1: 150.
2- Bu hem dünyada hem ahirette anlamında da olabilir.
3- îbn Mace, Sıyam, 21.
4- Ibn Mace, Sıyam, 1.
5- Mardînî, Salih b. Abdülaziz, el-Hedâyâ en-Nebeviyye, Süleymaniye Yazma Eser Kütüphanesi, Şehid Ali Paşa Koleksiyonu, no: 01523, varak, 28b, 29ab, 30a.