Çocuklara Din Eğitimi Verirken Nelere Dikkat Etmeliyiz!

Yani mükellef olmadan önce mükellef olmaya alıştırma yapılır. Buraya kadar normal. Bu eğitim verilirken eğitimi alan kişinin çocuk olması, çocuk eğitimini karşımıza çıkarmaktadır. Çocuk eğitimi nasıl olmalı ve nasıl olmamalıdır?

EĞİTİM 15.04.2021, 23:14 Ramazan Peri
Çocuklara Din Eğitimi Verirken Nelere Dikkat Etmeliyiz!

Dini emirlere ve yasaklara muhatap olan kişiye mükellef denir. Bununla ilgili genel kanaat akıl ve baliğ olma yaşıdır. Ortalama 10-15 yaş aralığında bir kız veya erkek dinin emirlerini yerine getirir ve yasaklarından olabildiğince kaçınır. Mükellefliğe alıştırma yaşı da vardır. Öncesinden çocuğa emir ve yasaklar hakkında ailede, camide, okulda vb. yerlerde eğitim verilir. Namazın nasıl kılındığı, orucun nasıl tutulduğu, abdest ve gusül vb. kız çocukları için tesettüre alıştırma da bu yaşlarda yani mükellef öncesi yaşlarda öğretilir. Namazda okunacak asgari düzeyde Kur’ân ayetleri ve dualar da mükellef öncesi dönemde öğretilir.

Yani mükellef olmadan önce mükellef olmaya alıştırma yapılır. Buraya kadar normal. Bu eğitim verilirken eğitimi alan kişinin çocuk olması, çocuk eğitimini karşımıza çıkarmaktadır. Çocuk eğitimi nasıl olmalı ve nasıl olmamalıdır?

Çocukların öğrenmesi genelde gözlem üzerinedir. Bir yaşındaki çocuk, anne babasını namaz kılarken gördüğünde onu taklit eder. Eğilir, kalkar, ellerini bağlar, uzanır, konuşur, uyur vb. Günlük davranışlar ile namazı iç içe koyar. Babasının ve annesinin kucağına oturur, sırtına çıkar, onlarla konuşur vb. Çocuk bir müddet sonra namazda konuşulmadığını anlar, namaz kılan birinin önünden geçilmediğini öğrenir ve namazın şeklini aşağı yukarı birkaç yıl içinde tam öğrenir. Yani çocuk namaz eğitimini yaşayarak ve tecrübe ederek öğrenir.

Kur’ân okumayı, duaları da bu şekilde öğrenir. Su içerken, yemek yerken Besmele çeken anne babasından Besmeleyi ve onu nerede kullanılacağını öğrenir. Abdest alan anne babasını gören çocuk, üstünü başını ıslatarak öğrenir. Nerelerin yıkanacağını görerek ve gözlemleyerek öğrenir. Abdesti bozan şeyleri de öğrenir. Tuvalete gitmekle, uyumakla, kan ile abdestin bozulduğunu yaşayarak öğrenir.

Oruç da bu şekildedir. İçkinin haram olduğunu da bu şekilde öğrenir.

Ahlaki konulara gelince o daha hassas bir konudur ki, çocuk, aile ahlakını alır. Annesinden bir ahlak, babasından bir ahlak, komşulardan bir ahlak, arkadaşlarından bir ahlak alır. Ahlakı bazen değişkenlik gösterse de taklit ettiği ve etkilendiği kişiler ile sürekli görüşmesi neticesinde ahlakı kalıcı ve ondan ayrılamaz bir hale gelir.

Kapıyı açıp “annem evde değil” diye öğüt alan çocuk, yalan söylemeyi annesinden öğrenmiş olur. “Öğretmene söyle dün hasta idim” diye yalan söylemesi tavsiye edilen çocuk, babasından yalanın kurtarıcı bir davranış olduğunu öğrenir.

Çocuk, “ben yapmadım, etmedim, kırmadım” derken aslında kendisini kurtarma derdindedir ve bunu anne babasından ya da yakın birinden öğrenmiştir. Yalan, gıybet, haset, nefret, şiddet, korku, iftira gibi tüm davranışların öğrenildiği ilk yer; çocuğun aile ortamı ve ilk ortamıdır. Okul, sokak, komşu, akraba vb.

Çocuk eğitimini yetişkin gibi veren aileler var. Kur’ân okumadığı halde çocuğuna, Kur’ân okuma baskılayan aileler var. Namaz kılmadığı ya da düzenli kılmadığı halde çocuğuna zorla namaz kıldıran aileler var. Yalan söylediği halde çocuğunu, yalan söylediği için döven aileler var. Kitap okumadığı halde çocuğuna kitap oku diye baskı yapan aileler var.

Tüm bunlar çocuk eğitimi açısından yanlıştır ve çocuk, mükellef çağına ulaştığı zaman kontrolden çıkar ve Kur’ân okumaz, namaz kılmaz, eve gelmez, tesettüre girmez vb.

Bir de bazı aileler çocuklarına zorla din eğitimi verir. Dinin kendi içinde aşamaları vardır. Namazda yetecek kadar Kur’ân öğrenmek yeterlidir. Ama Kur’ân’ı baştan sona ezberleyen bir sürü kişi var. Belki bir zorunluluk değilse de kötü bir şey de değildir. Ancak çocuğu zorla hafız yapma, zorla gece namazına kaldırma, zorla oruç tutturma, zorla namaz kıldırma çocuğun ileriki hayatını olumsuz etkileyecektir.

Bir mükelleften bile istenmeyen dini şeyleri çocuktan beklemek hem de zorla ve baskıyla beklemek, çocuğun geleceğini olumsuz yönde etkilemektedir. Herkesin gördüğü ve kabul ettiği bir durumdur bu. Çocuklar mükellef olunca, anne babasından da ayrılınca dini anlamda kişilik bozukluğu yaşayabilmektedir.

Özetle:

  • Dinini yaşa, çocuğun da yaşar. (Genel kural)
  • Yaşamadığın dini öğretirsin ama uygulatamazsın.
  • Din eğitimi tecrübe ile öğrenilir.
  • Din yetişkinler için gelmiştir. Onlar uygularsa çocuğa aşılanması daha kolaydır.

Murat Padak

Yorumlar (0)
Namaz Vakti 03 Aralık 2023
İmsak 06:33
Güneş 08:04
Öğle 12:59
İkindi 15:22
Akşam 17:43
Yatsı 19:09
Puan Durumu
Takımlar O P
1. Galatasaray 14 37
2. Fenerbahçe 13 34
3. Kayserispor 14 26
4. Beşiktaş 13 25
5. A.Demirspor 14 23
6. Trabzonspor 14 23
7. Kasımpasa 14 21
8. Rizespor 14 21
9. Antalyaspor 14 20
10. Hatayspor 14 18
11. Karagümrük 14 17
12. Ankaragücü 13 16
13. Sivasspor 13 15
14. Gaziantep FK 14 15
15. Konyaspor 14 14
16. Pendikspor 14 13
17. Başakşehir 14 12
18. Samsunspor 14 11
19. Alanyaspor 14 11
20. İstanbulspor 14 8
Takımlar O P
1. Eyüpspor 14 36
2. Kocaelispor 14 29
3. Bandırmaspor 14 26
4. Bodrumspor 14 24
5. Gençlerbirliği 14 24
6. Göztepe 13 23
7. Sakaryaspor 14 23
8. Ahlatçı Çorum FK 14 20
9. Keçiörengücü 14 19
10. Erzurumspor 14 18
11. Manisa FK 14 17
12. Boluspor 14 16
13. Ümraniye 14 15
14. Adanaspor 14 15
15. Şanlıurfaspor 14 14
16. Pendikspor 0 0
17. Tuzlaspor 14 12
18. Giresunspor 13 9
19. Altay 14 5
Takımlar O P
1. Arsenal 14 33
2. M.City 13 29
3. Liverpool 14 29
4. Aston Villa 14 28
5. Newcastle 14 26
6. Tottenham 13 26
7. M. United 14 24
8. Brighton 14 22
9. West Ham United 14 21
10. Chelsea 14 19
11. Brentford 14 19
12. Crystal Palace 14 16
13. Fulham 14 16
14. Wolves 14 15
15. Bournemouth 14 15
16. Nottingham Forest 14 13
17. Luton Town 14 9
18. Everton 14 7
19. Burnley 14 7
20. Sheffield United 14 5
Takımlar O P
1. Real Madrid 15 38
2. Girona 15 38
3. Atletico Madrid 13 31
4. Barcelona 14 31
5. Athletic Bilbao 15 28
6. Real Sociedad 15 26
7. Real Betis 15 25
8. Las Palmas 15 21
9. Valencia 15 19
10. Getafe 15 19
11. Rayo Vallecano 15 19
12. Deportivo Alaves 15 16
13. Villarreal 14 15
14. Osasuna 15 15
15. Sevilla 13 12
16. Mallorca 15 11
17. Cadiz 14 11
18. Celta Vigo 14 8
19. Granada 15 7
20. Almeria 15 4
Günün Karikatürü Tümü