İslam Tarihindeki İlk Şehit Öğretmenler

Uhud savaşından dört ay sonra Safer 4/Temmuz 625'te İslam tarihindeki ilk şehit öğretmenler vakası yaşandı. Buna tarihlerimiz Biri Maune faciası demekte­dirler.

EĞİTİM 12.03.2021, 20:14 13.03.2021, 21:21 Ramazan Peri
İslam Tarihindeki İlk Şehit Öğretmenler

Âmir b. Sa'saa kabilesi başkanı Ebû Berâ (Âmir b. Mâlik) Medine'ye gelerek Hz. Peygamber (sav)'den kabilesine İslam'ı öğretecek öğretmenler göndermesi­ni istedi. Hz. Peygamber (sav), öğreticilerin başına bir şeyler geleceğinden endi­şe ediyordu. Fakat Ebu Bera, öğretmenlere kefil olduğunu söyleyince 70 kadar ehli suffe'den İslam'ı öğretecek öğretmen gönderdi. O dönemde, bir kabile reisi­nin himayesi önemliydi ve onun himayisi yeterliydi.

Heyet Bi'ri Maune denilen yerde konakladı. İçlerinden Haram b. Milhân adlı sahabe, Âmir b. Sa'saa kabilesinin başkanına Hz. Peygamber (sav)'in mektubunu götürdü. Bu sırada Ebu Bera'nın öldüğü şayiası çıktığından onun yeğeni Amir b. Tufeyl'e mektubu verdi. Amir, İslam'a karşı birisiydi. Elçiyi öldürdü. Ardından adamlarını toplayarak Bi'ri Maune denilen yerde bekleyen irşat heyetine (öğret­menler) saldırdı. [1]

Müşrikler tarafından çepeçevre kuşatılan İslâm irşat birliği, şehit olacaklarını anlayınca:

"Ey Allah! Şuracıkta, Rasûlü'ne bizim selamımızı tebliğ edecek, Senden baş­kasını bulamıyoruz. Ona bizden selam söyle!" dediler. Cebrail Aleyhisselam gelip bunu Peygamberimiz (sav) tebliğ edince, Peygamberimiz (sav): "Allah'ın selamı, onlara da olsun!" buyurdu. İslâm irşat birliği, Bi'r-i Maûne'de çevrelerini saran müşriklere karşı kendilerini savunmak için kılıçlarını sıyırdılar, son nefeslerine kadar çarpışa çarpışa şehit oldular. [2] Amr b. Ümeyye ve Ka'b b. Zeyd hariç hepsi öldürüldü. Esir edilen Amr b. Ümeyye, Âmir b. Tufeyl tarafından serbest bırakıldı. Ka'b b. Zeyd ise can verir bir halde bırakıldığı için sağ kaldı. Hendek savaşında o da şehit oldu. Yüce Allah onlardan razı olsun!

Bi'r-i Maune

İbni Hişam, Bi'r-i Maune'de kırk sahabenin şehit düştüğünü belirtir. İbni Hişam'a göre şehitlerden bazıları da şunlardır: Harise b. Sime, Haram b. Mil- han, Urve b. Esma b. Salt es-Sülemi, Nafi b. Büdeyl b. Verka el-Huzai, Amir b. Füheyre.[3]

Yine aynı yılın Safer ayında, Bi'r-i Maûne faciasının meydana geldiği sıralarda Recî' Olayı meydana geldi. Adal ve Kâre kabilelerinden bir heyet Medine'ye Hz. Peygamber (sav)'e gelerek kabilelerine İslâm'ı öğretecek bir heyet göndermesi­ni rica etti. Bunun üzerine Hz. Peygamber (sav)'in gönderdiği on kişiden oluşan ekip Mekke ile Usfan arasında Hüzeyl kabilesine ait Recî suyuna vardıklarında Hüzeyl kabilesinin bir kolu olan Lihyânoğullarından yüz kadar silahlı bir birlik yanlarına gelerek kendilerini esir alıp Mekke müşriklerine satacaklarını söyle­diler. Heyet mensuplarından Hubeyb b. Adiy, Abdullah b. Tarık ve Zeyd b. De- sinne dışındakiler teslim olmayı reddederek müşriklerle çarpışmaları sonucu şehit edildiler. Lihyânoğulları, bu üç kişinin ellerini bağlayarak Mekke'ye doğru hareket ettiler.

Abdullah b. Tarık kendilerine reva görülen muameleye tahammül edeme­yerek yolda bağını çözdü ve müşriklerle çarpışarak şehit düştü. Onun kabri Zahrân'dadır. Hubeyb ile Zeyd'i Mekke'ye götürerek, Bedirde öldürülen yakın­larının intikamını almak isteyen Mekkelilere sattılar. Mekke müşrikleri bu iki sahabeyi bir müddet hapiste tuttuktan sonra şehir dışındaki Ten'im mevkiine götürdüler ve onları darağacına asarak işkence ile şehit ettiler.[4] Reci'de şehit olan öğretmenlerden bazıları da şunlardır: Mersed b. Ebi Mersed, Asım b. Sabit, Halici b. Bükeyr, Hubeyb b. Adiyy, Zeyd b. Desinne, Abdullah b. Tarık, Muattib b. Ubeyd.

Bu iki olayda da şehit edilen muallimler, ehli süffedendi. İslam tarihindeki ilk şehit öğretmenlerdir. Bu iki olay da İslam düşmanlarının özellikle yetişmiş elemanlara saldırıyı tercih ettiklerini göstermektedir.

Gayrı Müslim Öğretmenlerden İlim Öğrenilebilinir mi?

Müslümanların Bedir esirlerinden yararlanması, ilim öğrenmek için gayrı Müs- limlerden yararlanılabileceğini de göstermektedir. Böylece bu sünnet, "Hikmetli söz mü'minin yitiğidir, bulduğu yerde onu almaya herkesten daha lâyıktır."[5] hadîsini tamamlamakta ve buna "her kimde bulursa almalıdır" mânâsını ilâve etmektedir.

Rasûlullah (sav)'ın bu çeşit teşvik ve fiilî örnekleri arkadan gelen nesilleri ilim öğrenmekte son derece cesur kılmış olmalıdır. Nitekim Sad İbnu Ebî Vakkas'ın -Irak'tan- Cufeyne adında müşrik bir muallimi Medine'ye getirdiğini ve orada halka kitabet (yazı) öğrettiğini kaynaklarımız belirtir.[6]

İbrahim Halil ER - Hz. Muhammed (sav) Eğitim Metodu

-------------------------------

[1] Sarıçam İbrahim, Hz. Muhammed ve Evrensel Mesajı, sh: 180

[2] Köksal Asım, İslam Tarihi,

[3] Sireti İbni Hişam, C.3 sh. 261 Kahraman Yayınları

[4] Sarıçam İbrahim, Hz. Muhammed ve Evrensel Mesajı, sh: 180

[5 Rudani 215, Tirmizi

[6] İbrahim Canan, Kutub-i Sitte Tercüme ve Şerhi, Akçağ Yayınları: 1/457-458.

Yorumlar (0)
15
açık
Namaz Vakti 27 Temmuz 2024
İmsak 04:01
Güneş 05:48
Öğle 13:16
İkindi 17:11
Akşam 20:33
Yatsı 22:12
Puan Durumu
Takımlar O P
1. Galatasaray 38 102
2. Fenerbahçe 38 99
3. Trabzonspor 38 67
4. Başakşehir 38 61
5. Kasımpasa 38 56
6. Beşiktaş 38 56
7. Sivasspor 38 54
8. Alanyaspor 38 52
9. Rizespor 38 50
10. Antalyaspor 38 49
11. Gaziantep FK 38 44
12. A.Demirspor 38 44
13. Samsunspor 38 43
14. Kayserispor 38 42
15. Hatayspor 38 41
16. Konyaspor 38 41
17. Ankaragücü 38 40
18. Karagümrük 38 40
19. Pendikspor 38 37
20. İstanbulspor 38 16
Takımlar O P
1. Eyüpspor 34 75
2. Göztepe 34 70
3. Sakaryaspor 34 60
4. Bodrumspor 34 57
5. Ahlatçı Çorum FK 34 56
6. Kocaelispor 34 55
7. Boluspor 34 53
8. Gençlerbirliği 34 51
9. Bandırmaspor 34 50
10. Erzurumspor 34 44
11. Ümraniye 34 43
12. Manisa FK 34 40
13. Keçiörengücü 34 40
14. Adanaspor 34 39
15. Şanlıurfaspor 34 38
16. Tuzlaspor 34 38
17. Altay 34 10
18. Giresunspor 34 7
Takımlar O P
1. M.City 38 91
2. Arsenal 38 89
3. Liverpool 38 82
4. Aston Villa 38 68
5. Tottenham 38 66
6. Chelsea 38 63
7. Newcastle 38 60
8. M. United 38 60
9. West Ham United 38 52
10. Crystal Palace 38 49
11. Brighton 38 48
12. Bournemouth 38 48
13. Fulham 38 47
14. Wolves 38 46
15. Everton 38 40
16. Brentford 38 39
17. Nottingham Forest 38 32
18. Luton Town 38 26
19. Burnley 38 24
20. Sheffield United 38 16
Takımlar O P
1. Real Madrid 38 95
2. Barcelona 38 85
3. Girona 38 81
4. Atletico Madrid 38 76
5. Athletic Bilbao 38 68
6. Real Sociedad 38 60
7. Real Betis 38 57
8. Villarreal 38 53
9. Valencia 38 49
10. Deportivo Alaves 38 46
11. Osasuna 38 45
12. Getafe 38 43
13. Celta Vigo 38 41
14. Sevilla 38 41
15. Mallorca 38 40
16. Las Palmas 38 40
17. Rayo Vallecano 38 38
18. Cadiz 38 33
19. Almeria 38 21
20. Granada 38 21
Günün Karikatürü Tümü