Sohbet Nedir, Nasıl Yazılır?

Sohbet, okuyucuya bir kanaati telkin etmek, onu eğitmek ve yönlendirmek maksadıyla yazılan yazı türüdür.

EĞİTİM 06.12.2020, 22:49 13.12.2020, 00:21 Ramazan Peri
Sohbet Nedir, Nasıl Yazılır?

Fikirler derinliğine işlenmez, sadedir, fazla düşünmeye ihtiyaç kalmaksızın anlaşılabilir. Açıklama, yorum, değerlendirme merhalelerinde, okuyucunun sıkılmaması ve akışı dikkatle takip edebilmesi için azamî gayret gösterilir. Esasen maksat, sadece bir fikri açıklamak da değildir. Bunun yanında ikna etmek gayreti vardır.

Bu tür yazılarda ağırbaşlı, katı, kesin, başka ihtimallere yer vermeyen tutumun yerini, samimi, candan, müsamahalı bir tavır alır.

Konu, umumiyetle insandır, insanın meseleleri, arzuları, emelleri, hasretleridir. Mutluluk, çalışma, başarı, sevgi, iyilik, insanî alâkalar, görgü, terbiye, irade, hayatta karşılabilecek zorluklar, belâlar ve daha nice kavramlar sohbetin konularındandır.

Sohbet yazıları, okuyucuda plânsız yazılmış gibi bir intiba bırakırlar. Halbuki durum tam tersinedir. Bu tür yazıların, muhataba göre ayarlanmış sağlam plânlara ihtiyacı vardır. Fakat üslûbundaki samimi, sıcak, tatlı hava, yazının, hemen o anda akla gelen fikirleri bir tertibe sokmadan yazılmasıyla ortaya çıktığını zannettirir. Sohbet yazarı, irticalen konuşuyormuş gibi bir tavır takınır, ama aslında arka cephede iyi bir plâna göre şekillendirme işlemi vardır.

Yazar, toplumda zaman zaman karşılaştığımız, tatlı dilli, güler yüzlü, hoşsohbet insanlara benzer. Böyle kimseler, nasıl herkesi başına toplamak, onlara çeşitli konuları tatlı tatlı anlatmak kabiliyetine sahipseler, yazar da buna benzer bir rol oynar. Üslûp ve kullanılan malzeme hemen hemen aynıdır. Farklı olan takdim şeklidir; biri konuşur, diğeri yazar.

Sohbetçi oldukça kültürlüdür. insanları iyi tanır; zayıf noktalarını bilir, onlara nasıl tesir edeceğinin farkındadır. Bazan bir büyükbaba gibi nasihat eder. Nasihat dinlemenin hiç de kolay olmadığını bildiği için, okuyucuyu önceden hazırlar. Onunla bir arkadaşmış gibi konuşur.

Maksadı onda itimat uyandırmak, “Bu adamın fikrine ihtiyacım var,” diye düşündürmektir. O anın geldiğini, muhatabının telkine açık olduğunu sezince öğütlerine başlar. Bazan sitemler eder, bazan da yapıcı tenkitler yapar, muhatabı haksız bulur, işin doğrusunu anlatmaya başlar. Bütün bu tavırları alırken o kadar sevimli, o kadar samimi, öyle arkadaş canlısıdır ki, ona kızmak kimsenin aklına gelmez. Tecrübelidir, zekidir, sağlam bir muhakemeye, her şeye rağmen tarafsız görünebilmek kabiliyetine sahiptir.

Yazar, tatlı, inandırıcı bir üslûp sağlamak için çok farklı malzemelerden faydalanır. Dili zenginleştirmek, okuyucunun benimsemesini sağlamak için deyimlerden, atasözlerinden istifade eder. Tezini kuvvetlendirmek için tarihî olaylar anlatır. Samimi bir havanın tesisi maksadıyla fıkralar, hikâyeler, kıssalar nakleder. Okuyucuyla dostluk kurmak istediği zaman nükteler yapar, hatıralarını anlatır, şahsî fikirlerine yer verir.

Sohbetin dilini hemen hemen her seviyedeki okuyucu anlayabilir. Konuşma diline çok yakındır. Yazar, fikirlerini söylerken, samimi hitaplar, hissî ifadelerle uygun bir ortam hazırlar. Gerektiğinde duygulanır, bunu öyle başarıyla aktarır ki, sonunda okuyucuyu da aynı havaya sokar. Okuyucunun kalbinin en ince tellerine dokunacağı zamanı iyi bilir.

Sohbet yazıları, dilinin ve üslûbunun sadeliği, eğitici ve öğretici oluşu, samimiyeti, akıcılığı, anlamak için uzun uzun düşünmeye ihtiyaç bırakmaması gibi sebeplerden dolayı çok sevilmektedir. Yazılması kolay zannedilir, ama hiç de öyle değildir. Açık ve sade yazmak her şeyden önce konuyu çok iyi bilmeye bağlıdır. Fikirleri açık ve net bir biçimde aktarabilmek için köklü bir dil bilgisine gerek duyulacağı da muhakkaktır.

Geniş kültür, insan bilgisi, tecrübe, iyi niyet, müsamaha, eğitmek ve faydalı olmak arzusu bir sohbet yazarında bulunması gereken özelliklerin sadece birkaçıdır.

Yorumlar (0)
15
açık
Namaz Vakti 14 Kasım 2024
İmsak 06:15
Güneş 07:44
Öğle 12:54
İkindi 15:29
Akşam 17:54
Yatsı 19:16
Puan Durumu
Takımlar O P
1. Galatasaray 11 31
2. Fenerbahçe 11 26
3. Samsunspor 12 25
4. Eyüpspor 12 22
5. Beşiktaş 11 21
6. Göztepe 11 18
7. Sivasspor 12 17
8. Başakşehir 11 16
9. Kasımpasa 12 14
10. Konyaspor 12 14
11. Antalyaspor 12 14
12. Rizespor 11 13
13. Trabzonspor 11 12
14. Gaziantep FK 11 12
15. Kayserispor 11 12
16. Bodrumspor 12 11
17. Alanyaspor 11 10
18. Hatayspor 11 6
19. A.Demirspor 11 2
Takımlar O P
1. Kocaelispor 12 25
2. Bandırmaspor 12 24
3. Erzurumspor 12 22
4. Karagümrük 12 21
5. Igdir FK 12 21
6. Ankaragücü 12 19
7. Ahlatçı Çorum FK 12 19
8. Boluspor 12 18
9. Şanlıurfaspor 12 18
10. Manisa FK 12 17
11. Esenler Erokspor 12 17
12. Ümraniye 12 17
13. Pendikspor 12 17
14. Keçiörengücü 12 15
15. Gençlerbirliği 12 15
16. İstanbulspor 12 14
17. Amed Sportif 12 14
18. Sakaryaspor 12 13
19. Adanaspor 12 7
20. Yeni Malatyaspor 12 -3
Takımlar O P
1. Liverpool 11 28
2. M.City 11 23
3. Chelsea 11 19
4. Arsenal 11 19
5. Nottingham Forest 11 19
6. Brighton 11 19
7. Fulham 11 18
8. Newcastle 11 18
9. Aston Villa 11 18
10. Tottenham 11 16
11. Brentford 11 16
12. Bournemouth 11 15
13. M. United 11 15
14. West Ham United 11 12
15. Leicester City 11 10
16. Everton 11 10
17. Ipswich Town 11 8
18. Crystal Palace 11 7
19. Wolves 11 6
20. Southampton 11 4
Takımlar O P
1. Barcelona 13 33
2. Real Madrid 12 27
3. Atletico Madrid 13 26
4. Villarreal 12 24
5. Osasuna 13 21
6. Athletic Bilbao 13 20
7. Real Betis 13 20
8. Real Sociedad 13 18
9. Mallorca 13 18
10. Girona 13 18
11. Celta Vigo 13 17
12. Rayo Vallecano 12 16
13. Sevilla 13 15
14. Leganes 13 14
15. Deportivo Alaves 13 13
16. Las Palmas 13 12
17. Getafe 13 10
18. Espanyol 12 10
19. Real Valladolid 13 9
20. Valencia 11 7
Günün Karikatürü Tümü