Son Dakika

İslam Tarihindeki İlk Şehit Öğretmenler

Uhud savaşından dört ay sonra Safer 4/Temmuz 625'te İslam tarihindeki ilk şehit öğretmenler vakası yaşandı. Buna tarihlerimiz Biri Maune faciası demekte­dirler.

EĞİTİM 12.03.2021, 20:14 13.03.2021, 21:21 Ramazan Peri
İslam Tarihindeki İlk Şehit Öğretmenler

Âmir b. Sa'saa kabilesi başkanı Ebû Berâ (Âmir b. Mâlik) Medine'ye gelerek Hz. Peygamber (sav)'den kabilesine İslam'ı öğretecek öğretmenler göndermesi­ni istedi. Hz. Peygamber (sav), öğreticilerin başına bir şeyler geleceğinden endi­şe ediyordu. Fakat Ebu Bera, öğretmenlere kefil olduğunu söyleyince 70 kadar ehli suffe'den İslam'ı öğretecek öğretmen gönderdi. O dönemde, bir kabile reisi­nin himayesi önemliydi ve onun himayisi yeterliydi.

Heyet Bi'ri Maune denilen yerde konakladı. İçlerinden Haram b. Milhân adlı sahabe, Âmir b. Sa'saa kabilesinin başkanına Hz. Peygamber (sav)'in mektubunu götürdü. Bu sırada Ebu Bera'nın öldüğü şayiası çıktığından onun yeğeni Amir b. Tufeyl'e mektubu verdi. Amir, İslam'a karşı birisiydi. Elçiyi öldürdü. Ardından adamlarını toplayarak Bi'ri Maune denilen yerde bekleyen irşat heyetine (öğret­menler) saldırdı. [1]

Müşrikler tarafından çepeçevre kuşatılan İslâm irşat birliği, şehit olacaklarını anlayınca:

"Ey Allah! Şuracıkta, Rasûlü'ne bizim selamımızı tebliğ edecek, Senden baş­kasını bulamıyoruz. Ona bizden selam söyle!" dediler. Cebrail Aleyhisselam gelip bunu Peygamberimiz (sav) tebliğ edince, Peygamberimiz (sav): "Allah'ın selamı, onlara da olsun!" buyurdu. İslâm irşat birliği, Bi'r-i Maûne'de çevrelerini saran müşriklere karşı kendilerini savunmak için kılıçlarını sıyırdılar, son nefeslerine kadar çarpışa çarpışa şehit oldular. [2] Amr b. Ümeyye ve Ka'b b. Zeyd hariç hepsi öldürüldü. Esir edilen Amr b. Ümeyye, Âmir b. Tufeyl tarafından serbest bırakıldı. Ka'b b. Zeyd ise can verir bir halde bırakıldığı için sağ kaldı. Hendek savaşında o da şehit oldu. Yüce Allah onlardan razı olsun!

Bi'r-i Maune

İbni Hişam, Bi'r-i Maune'de kırk sahabenin şehit düştüğünü belirtir. İbni Hişam'a göre şehitlerden bazıları da şunlardır: Harise b. Sime, Haram b. Mil- han, Urve b. Esma b. Salt es-Sülemi, Nafi b. Büdeyl b. Verka el-Huzai, Amir b. Füheyre.[3]

Yine aynı yılın Safer ayında, Bi'r-i Maûne faciasının meydana geldiği sıralarda Recî' Olayı meydana geldi. Adal ve Kâre kabilelerinden bir heyet Medine'ye Hz. Peygamber (sav)'e gelerek kabilelerine İslâm'ı öğretecek bir heyet göndermesi­ni rica etti. Bunun üzerine Hz. Peygamber (sav)'in gönderdiği on kişiden oluşan ekip Mekke ile Usfan arasında Hüzeyl kabilesine ait Recî suyuna vardıklarında Hüzeyl kabilesinin bir kolu olan Lihyânoğullarından yüz kadar silahlı bir birlik yanlarına gelerek kendilerini esir alıp Mekke müşriklerine satacaklarını söyle­diler. Heyet mensuplarından Hubeyb b. Adiy, Abdullah b. Tarık ve Zeyd b. De- sinne dışındakiler teslim olmayı reddederek müşriklerle çarpışmaları sonucu şehit edildiler. Lihyânoğulları, bu üç kişinin ellerini bağlayarak Mekke'ye doğru hareket ettiler.

Abdullah b. Tarık kendilerine reva görülen muameleye tahammül edeme­yerek yolda bağını çözdü ve müşriklerle çarpışarak şehit düştü. Onun kabri Zahrân'dadır. Hubeyb ile Zeyd'i Mekke'ye götürerek, Bedirde öldürülen yakın­larının intikamını almak isteyen Mekkelilere sattılar. Mekke müşrikleri bu iki sahabeyi bir müddet hapiste tuttuktan sonra şehir dışındaki Ten'im mevkiine götürdüler ve onları darağacına asarak işkence ile şehit ettiler.[4] Reci'de şehit olan öğretmenlerden bazıları da şunlardır: Mersed b. Ebi Mersed, Asım b. Sabit, Halici b. Bükeyr, Hubeyb b. Adiyy, Zeyd b. Desinne, Abdullah b. Tarık, Muattib b. Ubeyd.

Bu iki olayda da şehit edilen muallimler, ehli süffedendi. İslam tarihindeki ilk şehit öğretmenlerdir. Bu iki olay da İslam düşmanlarının özellikle yetişmiş elemanlara saldırıyı tercih ettiklerini göstermektedir.

Gayrı Müslim Öğretmenlerden İlim Öğrenilebilinir mi?

Müslümanların Bedir esirlerinden yararlanması, ilim öğrenmek için gayrı Müs- limlerden yararlanılabileceğini de göstermektedir. Böylece bu sünnet, "Hikmetli söz mü'minin yitiğidir, bulduğu yerde onu almaya herkesten daha lâyıktır."[5] hadîsini tamamlamakta ve buna "her kimde bulursa almalıdır" mânâsını ilâve etmektedir.

Rasûlullah (sav)'ın bu çeşit teşvik ve fiilî örnekleri arkadan gelen nesilleri ilim öğrenmekte son derece cesur kılmış olmalıdır. Nitekim Sad İbnu Ebî Vakkas'ın -Irak'tan- Cufeyne adında müşrik bir muallimi Medine'ye getirdiğini ve orada halka kitabet (yazı) öğrettiğini kaynaklarımız belirtir.[6]

İbrahim Halil ER - Hz. Muhammed (sav) Eğitim Metodu

-------------------------------

[1] Sarıçam İbrahim, Hz. Muhammed ve Evrensel Mesajı, sh: 180

[2] Köksal Asım, İslam Tarihi,

[3] Sireti İbni Hişam, C.3 sh. 261 Kahraman Yayınları

[4] Sarıçam İbrahim, Hz. Muhammed ve Evrensel Mesajı, sh: 180

[5 Rudani 215, Tirmizi

[6] İbrahim Canan, Kutub-i Sitte Tercüme ve Şerhi, Akçağ Yayınları: 1/457-458.

Yorumlar (0)
15
açık
Namaz Vakti 04 Mayıs 2024
İmsak 04:11
Güneş 05:51
Öğle 13:06
İkindi 16:58
Akşam 20:11
Yatsı 21:44
Puan Durumu
Takımlar O P
1. Galatasaray 34 93
2. Fenerbahçe 34 89
3. Trabzonspor 34 58
4. Beşiktaş 35 54
5. Başakşehir 34 52
6. Alanyaspor 35 49
7. Kasımpasa 34 49
8. Rizespor 35 49
9. Sivasspor 34 48
10. Antalyaspor 34 45
11. A.Demirspor 34 41
12. Kayserispor 34 40
13. Ankaragücü 35 39
14. Samsunspor 34 39
15. Karagümrük 34 36
16. Konyaspor 34 36
17. Gaziantep FK 34 34
18. Hatayspor 34 33
19. Pendikspor 34 30
20. İstanbulspor 34 16
Takımlar O P
1. Eyüpspor 32 72
2. Göztepe 32 66
3. Sakaryaspor 32 57
4. Kocaelispor 32 55
5. Ahlatçı Çorum FK 32 55
6. Bodrumspor 32 53
7. Boluspor 32 50
8. Bandırmaspor 32 47
9. Gençlerbirliği 32 47
10. Erzurumspor 32 44
11. Keçiörengücü 32 39
12. Manisa FK 32 37
13. Ümraniye 32 37
14. Şanlıurfaspor 32 34
15. Tuzlaspor 32 34
16. Adanaspor 32 33
17. Altay 32 15
18. Giresunspor 32 7
Takımlar O P
1. Arsenal 35 80
2. M.City 34 79
3. Liverpool 35 75
4. Aston Villa 35 67
5. Tottenham 34 60
6. M. United 34 54
7. Newcastle 34 53
8. Chelsea 34 51
9. West Ham United 35 49
10. Bournemouth 35 48
11. Wolves 35 46
12. Brighton 34 44
13. Fulham 35 43
14. Crystal Palace 35 40
15. Everton 36 37
16. Brentford 35 35
17. Nottingham Forest 35 26
18. Luton Town 36 26
19. Burnley 35 24
20. Sheffield United 35 16
Takımlar O P
1. Real Madrid 33 84
2. Barcelona 33 73
3. Girona 33 71
4. Atletico Madrid 33 64
5. Athletic Bilbao 34 61
6. Real Sociedad 33 51
7. Real Betis 33 49
8. Valencia 33 47
9. Villarreal 33 45
10. Getafe 34 43
11. Osasuna 33 39
12. Deportivo Alaves 33 38
13. Sevilla 33 38
14. Las Palmas 33 37
15. Rayo Vallecano 33 34
16. Mallorca 33 32
17. Celta Vigo 33 31
18. Cadiz 33 26
19. Granada 33 21
20. Almeria 33 14
Günün Karikatürü Tümü
Filistinde_Çizilen_Karikatür