Pırasa Yüksek Kolesterol ve Şeker Hastaları için Yararlı

Pırasanın yararları akrabaları soğan ve sarımsaktan daha az olduğu söylenemez. Pankreastan insülin salınımını artırarak kan şekerini düşürdüğü, etkisinin şeker ilacından (glibenklamid) daha kuvvetli olduğu tespit edilmiştir.

SAĞLIK 21.04.2021, 00:10 21.04.2021, 01:21 Ramazan Peri

Pırasa Yüksek Kolesterol ve Şeker Hastaları için Yararlı

Pırasa, Latince bilimsel adı ile Allium porrum, kış mevsimde sık olarak tükettiğimiz sebzelerden biri. Soğan (Allium cepa) ve sarmısak (Allium sati- vum) ile aynı bitki ailesinden olmasına karşılık sağlık için yararları daha az bilinmektedir. Daha doğrusu, sağlığımız için yararlı olduğunu bildiğimiz halde, üzerinde yürütülen deneysel çalışma sayısı soğan ve bilhassa sarmısak gibi akrabalarına oranla çok daha azdır.

Yeni yapılan bir çalışmada pırasa yapraklarının alkollü özütü, deneysel olarak şeker hastası yapılmış farelerde 14 gün süre ile uygulandığında, pankreastan insülin salınımını artırarak kan şekerini düşürdüğü, etkisinin şeker ilacından (glibenklamid) daha kuvvetli olduğu tespit edilmiş. Bu etki şekli bakımından sarmısak ile aynı özellikte. Bu nedenle, şeker hastalarının, pırasa yediklerinde kan şekerini kontrol etmeden şeker ilacı kullanmaları ya da insülin enjekte etmeleri, kan şekerinin aşırı düşmesine yol açabilir.

Pırasa Yüksek Kolesterol ve Şeker Hastaları için Yararlı

Bilimsel araştırmalar arasında yine pırasa ile ilgili bir başka deneysel çalışma dikkatimi çekti. Pırasa, tavşanlarda yüksek kolesterolü düşürücü etki göstermiş. Aslında yüksek kolesterol, şeker hastalarının önemli bir kısmında karşılaşılan ciddi bir sorun.

Deneysel çalışmada, tavşanlara 3 ay süre ile yüksek kolesterollü besin diyeti ile birlikte üç farklı miktarda pırasa özütü verilmiş. 3 ay sonunda yapılan ölçümlerde, pırasa özütü verilen tavşanlardan alınan kan örneklerinde, pırasa özütü verilmeyen ama yüksekkolesterol diyeti ile beslenenlere oranla total kolesterol, LDL ve VLDL gibi kötü kolesterol değerlerinde belirgin bir azalma, buna karşılık iyi huylu (HDL) kolesterol değerlerinde ise artış sağlandığı görülmüştür. Pırasanın etkisi, uygulanan pırasa özütü miktarı arttıkça kuvvetlenerek, yüksek pırasa özütü verilenlerin total kolesterol ve LDL ve VLDL kolesterol düzeylerinde yüzde 8O’leri bulmaktadır. Bu hiç de küçümsenmeyecek bir yarar. Araştırıcıların yaptığı değerlendirmede, damar sertliği (ateroskleroz) oluşumu riskinin düşük miktar özüt verilenlerde yüzde 47, yüksek miktarda özüt verilenlerde ise yüzde 86 civarında azaltılabileceği bildirilmektedir.

Pırasanın yararlarının akrabaları soğan ve sarmısaktan daha az olduğu söylenemez. Yeni yayınlanan ve deneysel bulguların değerlendirildiği bir inceleme yazısında (Current Urology Reports), soğan ve sarmısak ile birlikte pırasanın da prostat kanserinden korunmak amacıyla sık kullanılmasının yararlı olabileceği ifade ediliyor.

Pırasa Yüksek Kolesterol ve Şeker Hastaları için Yararlı

Nastl kullanmalı?

Yüksek kolesterol ya da yüksek şekeri düşürmek için veya kanserden korunmak için olsun istenen yararların, pırasanın uzun süreli kullanılması ile ortaya çıkabildiği görülüyor. Diğer taraftan, yüksek kolesterolü düşürmek için sulu alkollü özütü, yüksek kan şekerini düşürmek için ise sulu özütünün etkili olduğu tespit edilmiş. Dolayısıyla pırasanın etkisinin, farklı bileşenlerine bağlı olduğu (flavonoitleri ve kükürtlü bileşenleri vb) düşünülebilir. Bilindiği üzere soğan, sarmısak ve lahana, brokoli gibi kükürtlü bileşenler bakımından zengin sebzelerin, kanserlerde koruyucu etkisi bulunduğu deneysel olarak ortaya konulmuştur. Muhtemelen pırasanın da bu tip bileşenlerinin etkili olabileceği düşünülebilir. Kükürtlü bileşiklerin etkisini göstermesi için enzim ile etkili bileşenlerine dönüşmesi önemlidir. Bu bakımdan, kükürtlü bileşenler bakımından zengin gıdaların ateş üzerinde pişirilmesi, onların etkisini kaybetmesine yol açabilir. Benim önerim pırasanın parçalandıktan sonra buharlı pişiricilerde kısa süre pişirilmesi ve tüketilmesi. Ancak bahsettiğimiz yararlarını göstermesi için her gün pırasa yemek de sanırım pek mümkün değil! Bence pırasayı bıktırmayacak bir sıklıkta tüketmek en akılcı yaklaşım.

Prof. Dr. Erdem Yeşilada

	İmsak	04:11
	Güneş	05:51
	Öğle	13:06
	İkindi	16:58
	Akşam	20:11
	Yatsı	21:44

Takımlar	O	P
1. Galatasaray	34	93
2. Fenerbahçe	34	89
3. Trabzonspor	34	58
4. Beşiktaş	35	54
5. Başakşehir	34	52
6. Alanyaspor	35	49
7. Kasımpasa	34	49
8. Rizespor	35	49
9. Sivasspor	34	48
10. Antalyaspor	34	45
11. A.Demirspor	34	41
12. Kayserispor	34	40
13. Ankaragücü	35	39
14. Samsunspor	34	39
15. Karagümrük	34	36
16. Konyaspor	34	36
17. Gaziantep FK	34	34
18. Hatayspor	34	33
19. Pendikspor	34	30
20. İstanbulspor	34	16

Takımlar	O	P
1. Eyüpspor	32	72
2. Göztepe	32	66
3. Sakaryaspor	32	57
4. Kocaelispor	32	55
5. Ahlatçı Çorum FK	32	55
6. Bodrumspor	32	53
7. Boluspor	32	50
8. Bandırmaspor	32	47
9. Gençlerbirliği	32	47
10. Erzurumspor	32	44
11. Keçiörengücü	32	39
12. Manisa FK	32	37
13. Ümraniye	32	37
14. Şanlıurfaspor	32	34
15. Tuzlaspor	32	34
16. Adanaspor	32	33
17. Altay	32	15
18. Giresunspor	32	7

Takımlar	O	P
1. Arsenal	36	81
2. M.City	34	79
3. Liverpool	35	75
4. Aston Villa	35	67
5. Tottenham	34	60
6. M. United	34	54
7. Newcastle	34	53
8. Chelsea	34	51
9. Bournemouth	36	49
10. West Ham United	35	49
11. Wolves	35	46
12. Brighton	34	44
13. Fulham	35	43
14. Crystal Palace	35	40
15. Everton	36	37
16. Brentford	35	35
17. Nottingham Forest	35	26
18. Luton Town	36	26
19. Burnley	35	24
20. Sheffield United	35	16

Takımlar	O	P
1. Real Madrid	33	84
2. Barcelona	33	73
3. Girona	33	71
4. Atletico Madrid	33	64
5. Athletic Bilbao	34	61
6. Real Sociedad	33	51
7. Real Betis	33	49
8. Valencia	33	47
9. Villarreal	33	45
10. Getafe	34	43
11. Osasuna	33	39
12. Deportivo Alaves	33	38
13. Sevilla	33	38
14. Las Palmas	33	37
15. Rayo Vallecano	33	34
16. Mallorca	33	32
17. Celta Vigo	33	31
18. Cadiz	33	26
19. Granada	33	21
20. Almeria	33	14