Çemen Tohumu: Tip-2 Şeker Hastaları için Bitkisel Bir İlaç

Dünyada 150 milyon olan şeker hastası sayısının, 2025 yılında iki katına çıkarak 300 milyonun üzerine çıkabileceği tahmin ediliyor. Çemen Tohumu, kan şekerinin ani yük­selmesini önlerken, insülinin üretildiği beta hücrelerini uyararak, insülin üretimi ve etkinliğini artırmakta, somatostatin ve glikoz seviyelerini etkilememektedir.

SAĞLIK 17.04.2021, 21:21 17.04.2021, 21:39 Ramazan Peri
Çemen Tohumu: Tip-2 Şeker Hastaları için Bitkisel Bir İlaç

Günümüz toplumunda giderek yaygınlaşan yüksek kalorili beslenme alış­kanlıkları, masa başında geçirilen süredeki artış (bilgisayar vb) ve bunlara bağlı olarak gelişen şişmanlığın yanı sıra, ortalama yaşam süresinin uzaması sonucu bazı hastalıkların gelişme riskinde dikkat çekici bir artış görülüyor. Kişilerde genetik yatkınlık da bulunması durumunda, karşılaşılabilecek en önemli so­runlardan biri de şeker hastalığı. Bazı uzmanlar şeker hastalığını kısaca “yaş­lanmayı hızlandıran bir etken’’ olarak tanımlıyor. Dünyada 150 milyon olan şeker hastası sayısının, 2025 yılında iki katına çıkarak 300 milyonun üzerine çıkabileceği tahmin ediliyor.

Hastalığın kalıcı tedavisine yönelik araştırmalar henüz sonuçsuz kaldığın­dan, hastaların ömür boyu ilaç tedavilerini uygulaması gerekiyor. Bu uygu­lamalar sırasında ortaya çıkabilen yan etkiler ve gelişebilen ilaç direnci ne­deniyle hastalar tamamlayıcı ve alternatif tedavi seçeneklerine yönelebiliyor. Aslında Tip-2 şeker hastalığı (insüline bağlı olmayan tip), bitkisel ilaçların en sık olarak kullanıldığı hastalık olarak biliniyor. Yükselmiş kan şekerini düşü­rerek (hipoglisemik) ya da kan şekerinin artışını engelleyerek (antihipergli- semik) etki gösteren, meyve, sebze ya da çay olarak uygulanabilen çok sayıda bitki bulunuyor. Deneysel modellerin (deney hayvanlarında ya da enzimatik) oldukça basit ve etkili olması nedeniyle yeni, etkili ve güvenilir ilaç molekülleri keşfedilmesi amacıyla bu bitkisel ürünlerin şeker hastalığında etkili olup ola­mayacağı hususunda çok sayıda araştırma yapılmış.

Çemen Tohumu

Çemen kolesterol ve lipidi düşürüyor

Çemenotu tohumu, lezzetine aşina olduğumuz, pastırma yapımında kul­landığımız bir baharat. Tip-2 şeker hastalığında etkili olduğu deneysel olarak ortaya konulmuştur. Etkisi çok yönlü mekanizmalara dayandırılmaktadır. Ya­pısında yüzde 50 lif (yüzde 30’u çözünür, yüzde 20’si çözünmeyen lif) taşıdığı için yemek sonrası besinlerin emilimini yavaşlatarak, kan şekerinin ani yük­selmesini önlerken (antihiperglisemik), taşıdığı steroidal saponinler kan şeke­rini düşürücü (hipoglisemik), yapısındaki bir amino asit bileşeni de (4-hidrok- si izolösin) insülinotropik etki göstermektedir. Yani insülinin üretildiği beta hücrelerini uyararak, insülin üretimi ve etkinliğini artırmakta, somatostatin ve glikoz seviyelerini etkilememektedir. Bu nedenle çemenotu tohumunun şeker hastalarında ilaç olarak yararlanılmasına yönelik çalışmalar sürdürülmektedir. Çementohumunun ayrıca alfa-glikozidaz enzimini baskılayıcı etkisi bulun­maktadır. Bu suretle nişastalı gıdaların bağırsaklarda parçalanarak şekere dö­nüşümü azaltılmaktadır. Görüldüğü gibi çementohumu Tip-2 şeker hastaları için gerçekten çok yönlü bir bitkisel ilaç.

Çemenotu tohumunun bir diğer önemli etkisi ise serum trigliserit, total kolesterol ve kötü kolesterol (LDL-C) seviyelerini düşürmesidir. Bu etkisi, muhtemelen yapısındaki saponin tipi bileşenlerin safra salgısını artırıcı etkisi ve kolesterolle saponinlerin çözünmeyen kompleks oluşturarak, emilemeden atılmasına bağlıdır. Genelde gıda olarak da kullanıldığı için çementohumunun zararsız olduğu düşünülüyor.

Çemen Tohumu

Çementohumu güvenilir mi?

Çementohumunun kullanımı eski Hint tababetine (Ayurveda) dayanmak­tadır. Halk arasında binlerce yıldır tababette kullanılan ve ayrıca baharat ola­rak besinlerimizde yer alan bu tohumların zararsız olduğu düşüncesi yaygın­dır. Yapılan bazı çalışmalarda şeker hastalarında 6 ay süresince günde 25 gram verildiğinde herhangi bir organ hasarı ya da doku değişikliği gözlenmemiştir. Ancak çementohumunun sınırsız bir şekilde ve gelişigüzel kullanımından ka­çınılması gerekir. Özellikle allerjik yapılı kişilerde, nohuda duyarlı olanlarda (çapraz duyarlılık) dikkatle kullanılmalıdır. Bazı kişilerde ishal, gaz ve baş dönmesine yol açabilmektedir. Lifli yapısı nedeniyle birlikte alınan ilaçların emilimini engelleyebilir. Bu nedenle, çementohumu ile ilaçların 1-2 saat ara ile alınması daha doğru olacaktır.

Çementohumunun, şeker hastası olmayan kişilerde, kan şekeri seviyesi üzerinde belirgin bir etkisi bulunmamaktadır. Ancak şeker hastalarında kan şekerini düşürücü ilaçlar ile birlikte kullanılması durumunda, ilacın etkisini kuvvetlendirerek kan şekerinin aşırı düşmesi sonucu şok görülebilir. Bu husu­sa dikkat edilmesi önemlidir.

Çemenin ağır kokusunun sırrı nedir?

Çementohumu kullanılması ile ilgili sanırım en önemli sorun ter, idrar ve tüm vücut sıvılarındaki ağır koku ki, sıcak yaz günlerinde tahammülün de ötesinde! Bu kokunun bileşimi ile ilgili çok yeni yapılmış bir bilimsel çalışma dikkatimi çekti. İlginç olması nedeniyle sîzlerle paylaşmak istedim. İki erkek gönüllünün koltuk altı terinden özel yöntem ile (üst katman katıfaz mikrotü- ketme tekniği) numuneler alındıktan 2 gün sonra, gönüllülere günde 10 gram çementohumu ile hazırlanmış çay verilmiş ve tüm gün boyunca ter örnekleri alınmış. Ardından ter örneklerindeki kokuya neden olan uçucu bileşenler özel teknik ile (gaz kromatografısi) analiz edilerek karşılaştırılmış. Çementohumu verildikten sonra, terin bileşiminde tespit edilen onaltı maddeden sekizinin yapısı belirlenmiş. İlginç olan husus, belirlenen bu bileşiklerin, genellikle teker teker olduğunda hoşumuza giden kokuları olduğu halde, karışım durumunda (bilinmeyenlerle birlikte) hoş olmayan bir kokuya sahip olması. Mesela kafur kokusu (kamfen), limon kokusu (geranial), çam kokusu (beta-pinen), karanfil kokusu (beta-karyofılen), tatlı meyvemsi koku (neril asetat ve alfa selinen) gibi güzel kokuların, bu şekilde ağır bir koku yaratabileceğini düşünebilir miydiniz?

ÖNERİLER I UYARILAR

Çementohumu çayı nasıl hazırlanmalı?

Kaynatılarak (dekoksiyon) şeklinde hazırlanır. Önerilen derişim yüzde 5'dir. Par­çalanmış tohumlardan bir tatlı kaşığı alınıp, bir bardak soğuk su içerisine atılarak kaynatılır.

Hangi sıklıkta ve ne miktarda kullanılmalı?

Çay halinde günde 2-3 defa içilir.

Yorumlar (0)
Namaz Vakti 01 Haziran 2023
İmsak 03:32
Güneş 05:28
Öğle 13:07
İkindi 17:05
Akşam 20:36
Yatsı 22:23
Puan Durumu
Takımlar O P
1. Galatasaray 34 82
2. Fenerbahçe 34 77
3. Beşiktaş 34 74
4. A.Demirspor 34 66
5. Başakşehir 34 56
6. Trabzonspor 34 54
7. Konyaspor 34 49
8. Kayserispor 34 49
9. Karagümrük 34 47
10. Kasımpaşa 34 43
11. Alanyaspor 35 41
12. Sivasspor 35 40
13. Ankaragücü 34 39
14. Antalyaspor 34 38
15. İstanbulspor 34 35
16. Giresunspor 34 34
17. Ümraniye 34 30
18. Gaziantep FK 34 25
19. Hatayspor 34 23
Takımlar O P
1. Samsunspor 36 78
2. Rizespor 36 68
3. Pendikspor 36 67
4. Bodrumspor 36 62
5. Sakaryaspor 36 62
6. Eyüpspor 36 62
7. Göztepe 36 60
8. Manisa FK 36 56
9. Keçiörengücü 36 56
10. Bandırmaspor 36 55
11. Boluspor 36 52
12. Altay 36 40
13. Erzurumspor 36 39
14. Tuzlaspor 36 38
15. Gençlerbirliği 36 38
16. Altınordu 36 35
17. Adanaspor 36 25
18. Denizlispor 36 23
19. Yeni Malatyaspor 36 16
Takımlar O P
1. M.City 38 89
2. Arsenal 38 84
3. M. United 38 75
4. Newcastle 38 71
5. Liverpool 38 67
6. Brighton 38 62
7. Aston Villa 38 61
8. Tottenham 38 60
9. Brentford 38 59
10. Fulham 38 52
11. Crystal Palace 38 45
12. Chelsea 38 44
13. Wolves 38 41
14. West Ham United 38 40
15. Bournemouth 38 39
16. Nottingham Forest 38 38
17. Everton 38 36
18. Leicester City 38 34
19. Leeds United 38 31
20. Southampton 38 25
Takımlar O P
1. Barcelona 37 88
2. Real Madrid 37 77
3. Atletico Madrid 37 76
4. Real Sociedad 37 68
5. Villarreal 37 63
6. Real Betis 37 59
7. Osasuna 37 50
8. Athletic Bilbao 37 50
9. Girona 37 49
10. Rayo Vallecano 37 49
11. Sevilla 37 49
12. Mallorca 37 47
13. Cadiz 37 41
14. Getafe 37 41
15. Valencia 37 41
16. Almeria 37 40
17. Celta Vigo 37 40
18. Real Valladolid 37 39
19. Espanyol 37 36
20. Elche 37 24
Günün Karikatürü Tümü