Greyfurt Suyunun İlaçlarla Etkileşimine Dikkat!

Greyfurt narenciyeler içerisinde en yüksek C vitamini içeriğine sahip bir meyve ancak, Greyfurt suyu bu enzimlerden biri üzerinde (CYP 3A4) baskılayıcı etkiye sahip olduğundan aldığımız ilaç işlemlere uğrayamamakta ve dolayısıyla yüksek miktarda emilerek zararlı etkiler gösterebilmektedir. Peki Ne yapmalıyız? Prof. Dr. Erdem Yeşilada açıklıyor.

SAĞLIK 10.02.2021, 23:23 14.02.2021, 15:35 Ramazan Peri
Greyfurt Suyunun İlaçlarla Etkileşimine Dikkat!

Sonbahar-kış aylarının narenciye çeşitlerinden biri olan greyfurttan, ekşi lezzeti nedeniyle daha ziyade meyve suyu olarak yararlanılıyor. Özellikle son­bahar aylarının bir ısınan, bir soğuyan değişken hava koşullarından kendimizi koruyabilmek için, bağışıklığımızı kuvvetlendirecek C vitamini ve diğer bitki­sel ürünler ile desteklemek akılcı olacaktır. Yapılan çalışmalar narenciyelerin içerisinde bulunan C vitamininin daha yüksek oranda emilebildiğini ortaya koyuyor. Greyfurt ise en yüksek C vitamini içeriğine sahip.

Greyfurt Suyu

Greyfurt Suyunun İlaçlarla Etkileşimine Dikkat!

Meyve suyu ile birlikte ilaç içilmemesine dair en çok bilinen örnek “greyfurt suyu”. Bazı ilaçların, bilhassa kolesterol ilaçlarının (statinler) emilimini artırdığı, dolayısıyla ilaçların bazı yan etkilerinin belirginleştiği bildirilmektedir. Bu nedenle, bazı uzmanlar ilaçlardan en az 2 saat önce ve sonrasında greyfurt suyu içilmemesi gerektiğini, diğer bir kısım uzman ise greyfurt suyu bileşenlerinin vücutta uzun süre kaldığı için greyfurt suyu içilen dönemde ilaç kullanılmaması gerektiğini savunuyor. Bence bu ikinci grup önlem fazla abartılı, çünkü greyfurt suyu enzim üzerindeki etkisini bağırsak lümeninde gösterdiği için bu kadar uzun süre bağırsak lümeninde kalabilmesi mümkün değil. Yani alınan ilaçla arasında 2 saatlik bir süre bırakmak yeterli.

Greyfurt suyunun bu etkisinin başlıca nedeni, aldığımız ilaçların büyük bir kısmı sitokrom p450 adı verilen bir enzim grubu tarafından karaciğerimizde bir seri işlemlere tabi tutulmaktadır (metabolizma, emilim, atılım vd.).  Greyfurt suyu bu enzimlerden biri üzerinde (CYP 3A4) baskılayıcı etkiye sahip olduğundan aldığımız ilaç işlemlere uğrayamamakta ve dolayısıyla yüksek miktarda emilerek zararlı etkiler gösterebilmektedir.

Peki ya diğer meyve suları? Onların da kullanılması riskli olabilir mi?

Yapılan çalışmalarda greyfurt suyu ile görülen bu etkileşmeye rağmen, yakın akrabaları olan “portakal suyu” ve “limon suyu” ile bu tip etkileşme görülmemiş. Yani CYP 3A üzerinde baskılayıcı etkileri bulunamamış. Diğer taraftan, son zamanların popüler meyve suyu olan “nar suyu” ‘nun da deney hayvanlarında greyfurt suyu gibi bu enzim üzerinde baskılayıcı etkisi tespit edilmiş.

Son yapılan bir çalışmada, deneysel olarak (in vitro) piyasada bulunan bazı meyve sularının CYP 3A üzerinde etkili olup olmadığı araştırılmış. Sonuç ilginç, bu enzimi baskılama kuvveti sırasıyla, greyfurt suyu > karadut suyu > beyaz üzüm suyu > nar suyu > böğürtlen suları olarak gözlenmiş. Buna karşılık havuç suyu, mandalina suyu, soya sütü, domates suyunun bu enzim üzerinde etkisi görülmemiş. Bu bulguların deneysel olması nedeniyle klinik olarak da incelenmeden kesin bir yorumda bulunmak hatalı olabilir. Ancak greyfurt suyu ve nar suyu üzerinde gözlenen bu deneysel bulguların, daha önce elde edilen klinik veriler ve deney hayvanları ile yürütülen çalışma sonuçları ile de paralellik göstermesi, karadut, böğürtlen ve üzüm suyunun da ilaçlar ile birlikte kullanılmasının riskli olabileceğini düşündürüyor.     

Greyfurt Suyu 

Greyfurt suyu tansiyon kontrolünde yararlı olabilir

Greyfurt meyvesi suyu içerisindeki etkili bileşenlerinin, kuvvetli antioksi- dan özelliğe sahip flavonoitleri (naringin ve narirutin) olduğu düşünülüyor. Şüphesiz antioksidan etkili doğal ürünlerin en önemli uygulama alanlarının başında kalp ve damar hastalıkları geliyor. Bu bakımdan yeni sonuçlanan bir çalışmada, yüksek tansiyon hastalarında greyfurt suyu verilerek kan basıncın­daki değişiklik izlenmiş.

Çalışma için seçilen kırk gönüllünün 20’si normal kan basıncı ve 20’si de yüksek kan basıncı değerlerine sahip. Hastalara gelişigüzel bir şekilde gruplan­dırılarak greyfurt suyu, portakal suyu, inek sütü ya da C vitamini ilave edilmiş bir meşrubat verilmiş. Belirli sürelerle yapılan kan basıncı ölçümlerinde grey­furt suyunun gerek hipertansiyon hastalarında ve gerekse normal kan basıncı olan gönüllülerde kan basıncını (diastolik ve sistolik) belirgin bir şekilde dü­şürdüğü gözlenmiş. Uygulanan diğer meyve suları ile karşılaştırıldığında grey­furt suyunun meydana getirdiği etkinin belirgin derecede daha yüksek olduğu tespit edilmiş. Bu çalışma yeterli sayıda gönüllü üzerinde yürütülmediğinden, tespit edilen sonuçların daha geniş hasta sayısı kullanılarak tekrarlanması ge­rekiyor. Bu arada dikkat edilmesi gereken bir diğer husus ise, greyfurt suyunun hastaların kullandığı bazı ilaçlar ile (özellikle kolesterol ilaçları-statinler, kalp ritim bozukluğu ilaçları, erkeklerde sertleşme sorunu ilaçları-sildenafıl vb) etkileşmesi sonucu bu ilaçların daha yüksek oranda emilerek yan etki göster­mesine yol açtığı biliniyor. Bu nedenle, ilaç kullanan hastaların greyfurt suyu içmeden önce güvenilir kaynaklarda yer alan uyarıları dikkatle izlemeleri ge­rekir. Kanımca, yüksek tansiyon hastalarında, tansiyon düşürücü ilaç kullanıl­maya başlanmadan önce diyet ve idrar söktürücü ilaç uygulamaları sırasında greyfurt suyunun da birlikte verilmesi yararlı olabilir. Ancak hastada bu uy­gulama ile tansiyonu kontrol altına alınamıyorsa, tansiyon düşürücü ilaç ve­rildiğinde greyfurt suyunun tedaviye destek olarak kullanılması riskli olabilir.

Greyfurt Suyu

Kanserlerden koruyucu olarak greyfurt suyu

Yeni yayınlanan bir başka çalışmada, greyfurt suyu içerisinde yüksek oran­da bulunan ve yukarıda belirttiğim gibi tansiyonun düşürülmesinde yararlı olduğu bildirilen naringin ve naringenin isimli flavonoitlerin, ağız kanserleri oluşumunu belirgin derecede azalttığı bildiriliyor. Deney hayvanları üzerinde yürütülen bu çalışmada, ağız kanserine yol açtığı bilinen kimyasal maddeler ile birlikte çeşitli narenciye meyvelerinde bulunan çeşitli flavonoitler uygulan­mış. Portakal suyu ve mandalinada bulunan flavonoitler (hesperetin, neohes- peridin, tangeretin ve nobiletin) kanser gelişimini engelleyemezken, greyfurt- da bulunan naringin ve naringenin belirgin bir etki göstermiş.

Görüldüğü gibi greyfurt suyu son derece yararlı bir içecek, ancak etkili bi­leşenleri olan flavonoitlerin, vücutta ilaçları metabolize eden bazı enzimlerin miktarını azaltması nedeniyle ilaç kullanan hastalarda kullanılması sırasında dikkatli olunması gerekir. Ama herhangi bir ilaç kullanmıyorsanız ya da kul­landığınız ilaçların greyfurt suyu ile olumsuz bir etkileşmesi bulunmadığını biliyorsanız “günde bir bardak greyfurt suyu için'

 Prof. Dr. Erdem Yeşilada 

Yorumlar (0)
Namaz Vakti 06 Aralık 2023
İmsak 06:35
Güneş 08:06
Öğle 12:59
İkindi 15:22
Akşam 17:43
Yatsı 19:09
Puan Durumu
Takımlar O P
1. Fenerbahçe 14 37
2. Galatasaray 14 37
3. Beşiktaş 14 26
4. Kayserispor 14 26
5. A.Demirspor 14 23
6. Trabzonspor 14 23
7. Kasımpasa 14 21
8. Rizespor 14 21
9. Antalyaspor 14 20
10. Hatayspor 14 18
11. Karagümrük 14 17
12. Ankaragücü 14 17
13. Sivasspor 14 15
14. Gaziantep FK 14 15
15. Konyaspor 14 14
16. Pendikspor 14 13
17. Başakşehir 14 12
18. Samsunspor 14 11
19. Alanyaspor 14 11
20. İstanbulspor 14 8
Takımlar O P
1. Eyüpspor 14 36
2. Kocaelispor 14 29
3. Bandırmaspor 14 26
4. Göztepe 14 26
5. Bodrumspor 14 24
6. Gençlerbirliği 14 24
7. Sakaryaspor 14 23
8. Ahlatçı Çorum FK 14 20
9. Keçiörengücü 14 19
10. Erzurumspor 14 18
11. Manisa FK 14 17
12. Boluspor 14 16
13. Ümraniye 14 15
14. Adanaspor 14 15
15. Şanlıurfaspor 14 14
16. Pendikspor 0 0
17. Tuzlaspor 14 12
18. Giresunspor 14 9
19. Altay 14 5
Takımlar O P
1. Arsenal 15 34
2. Liverpool 14 31
3. M.City 14 30
4. Aston Villa 14 29
5. Tottenham 14 27
6. Newcastle 14 26
7. M. United 14 24
8. Brighton 14 22
9. West Ham United 14 21
10. Chelsea 14 19
11. Brentford 14 19
12. Wolves 15 18
13. Crystal Palace 14 16
14. Fulham 14 15
15. Nottingham Forest 14 13
16. Bournemouth 14 13
17. Luton Town 15 10
18. Everton 14 7
19. Burnley 15 7
20. Sheffield United 14 5
Takımlar O P
1. Real Madrid 15 38
2. Girona 15 38
3. Barcelona 15 34
4. Atletico Madrid 14 31
5. Athletic Bilbao 15 28
6. Real Sociedad 15 26
7. Real Betis 15 25
8. Las Palmas 15 21
9. Valencia 15 19
10. Getafe 15 19
11. Rayo Vallecano 15 19
12. Villarreal 15 16
13. Deportivo Alaves 15 16
14. Osasuna 15 15
15. Sevilla 14 13
16. Cadiz 15 12
17. Mallorca 15 11
18. Celta Vigo 15 9
19. Granada 15 7
20. Almeria 15 4
Günün Karikatürü Tümü