İBN KAYYİM’İN TIPLA İLGİLİ GÖRÜŞLERİ

Humma bilfiil zarar veren garip (doğal olmayan) bir ha­rarettir. Önce maddede olur sonra oradan bütün organları ateş­lendirir. lk taalluk ettiği/bağlandığı yer ruh olursa ona günlük humma denir. Çünkü çoğunlukla bir günde geçer. En fazla üç gün devam eder.

SAĞLIK 21.05.2022, 18:31 21.05.2022, 18:53 Ramazan Peri
İBN KAYYİM’İN TIPLA İLGİLİ GÖRÜŞLERİ

Hz. Aişe (radıyallahuanh) anlatıyor: "Rasulullah (s.a.v.) bu­yurdular ki: "Humma (ateşli hastalık), cehennemin körüklerin­den bir körüktür. Siz onu soğuk su ile kendinizden uzaklaştırın (soğutun)."1

Şerh: Humma bilfiil zarar veren garip (doğal olmayan) bir ha­rarettir. Önce maddede olur sonra oradan bütün organları ateş­lendirir. İlk taalluk ettiği/bağlandığı yer ruh olursa ona günlük humma denir. Çünkü çoğunlukla bir günde geçer. En fazla üç gün devam eder. Eğer başlangıçtaki bağlantısı hıltlar olursa buna Afin Humması denir. Eğer başlangıçtaki bağlantısı asli sert or­ganlar olursa buna “Dîk Humması” denir. Bunları hummalar hakkındaki büyük kitabımızda açıkladık. Daha sonra onu ikinci ve üçüncü kitabımızda özetledik. Çoğunlukla günlük humma ve afin humması bedendeki galiz maddelerin olgunlaşmasına sebep olur. Bu maddeler sözü edilen hummalar olmadan neredeyse ol­gunlaşmaz. Diğer taraftan ilaçların ulaşmayacağı yerlerdeki tıka­nıklıkların açılmasına sebep olurlar.

Yeni ve ilerlemiş ramed (göz iltihabı) hastalığını ise bu hum­malar ilginç bir şekilde ve hızlıca iyileştirir. Bu tecrübe edilmiş­tir. Hummanın sıkışmış galiz hıltları olgunlaştırdığını ve kapalı menfezleri açtığını söylemiştik. Dolayısıyla bu iki soruna bağlı olan bütün hastalıkları ne kadar çok olurlarsa olsunlar iyileştirir. Hastalıkların çoğu bahsedilen iki sebeptendir (galiz hıltlar ve tı­kalı menfezler). Eğer humma felç ve yüz felcinden sonra gelirse bu iki hastalığı iyileştirir. Bunu bize Hipokrat “Aforizmalar”ın- da öğretmiş, Galen de bu sözü açıklamıştır. Biz de Aforizmalar’a yazdığımız şerhte bunu açıkladık. Humma, bedendeki birikip atılmamış hıltlardan oluşan kasılmaları da iyileştirir.

Rub’ humması ise zor hastalıkların çoğunu iyileştirir. Özellik­le Sara, Gut, Devâli (varis ve varikozel) ve Eklem ağrılarına iyi ge­lir. Uyuza, kaşıntıya ve teşennücten (kasılmalar) oluşan sivilcele­re de iyi gelir. Sonra hummanın ardından kötü gıdalardan perhiz, faydalı ilaçlar kullanma ve latif gıdalar alma gelir. Bunların hepsi vücudun temizlenmesi, kötü maddelerinin ve pisliklerinin atıl­ması ve kirlerden temizlenmesine yardımcı olur. Humma ateşin demire yaptığını bedene yapar. Bedenin atıkları demirin pası gi­bidir. Bu hadiste açıkça söylenen onun günahları temizlediğidir, çünkü yapılan kötü işlere ve hatalara kefaret olur. Kefaret, kefaret olunan şeyi (günahı) yok eder. Buna göre akli bir husus duyularla hissedilir bir hususa benzetilmiş olmaktadır. Hasta, ukbâyı (ahi- reti) hatırlar, geçmişte yaptıklarına pişman olur ve hatalarından istiğfar eder. Dolayısıyla günahsız melekler derecesinde olur.

Ömer ibn Hattab’tan rivayet olunduğuna göre Allah Rasulü şöyle buyurmuştur: Hastanın yanına girince ona sana dua etme­sini söyle, onun duası meleklerin duası gibidir.”2

Rasulullah’ın “hummanın şiddeti cehennemin hararetinden- dir.” sözüne gelirsek, bu hadis içindeki “şiddeti” lafzıyla tenkitçilerin tenkitinden kurtulmuştur. Çünkü başka bir hadiste sadece humma cehennemin hararetindendir.” şeklinde gelmiştir.3 Ye­min olsun ki bütün hummaların su ile soğutulması caiz değildir. Su ile soğutulan hummalar sadece hastanın kuvvetinin güçlü olduğu, safra ve kanın galeyanda olup (kaynayıp) olgunlaşmak üzere oldukları, iç organlarda şişlik oluşturmayan yakıcı hum­malardır. Galen, bu tür hummalarda şartlar uygunken, hasta kendine gelinceye kadar soğuk su uygulardı. îşte o vakit hum­ma anında sakinleşir ve bulunduğu yerde iyileşirdi. Soğuk suyun (kullanılmasının) uygun olduğu türden olan hummaların çoğu Arapların memleketlerinde ve tabiatı sıcak ve kuru olan memle­ketlerde yaşayanlara gelir. Günlük hummalarda genelde iğtisal/ banyo yapma kullanılır ve bu şifa olur. Özellikle de istihsafiyye hummasında.4 Galenin bu hususta çok hikâyeleri ve geniş açık­lamaları vardır. Yine bu meselede zamanındaki tabiplerle müna­zaraları vardır. Ortaya koyduğu hüccetlerle onlara galip gelmiştir. Tabiplerle eğlenirdi: şöyle ki o, hastaya dikkat eder, ona gıda verir sonra da işine gitmesini söylerdi. Tabipler ona (hastaya) gelir ve evinde bulmazlardı da hasta hakkındaki taksiratlarından ve ha­talarından utanırlardı.

Tıbb-ı Nebevî - Abdüllatİf Bağdadî / Muhammet Uysal

-------------------------------------

1- İbn Mâce, Tıb, 19. Şuayb el-Arnaût hadisin isnadının sahih olduğunu ifade etmiş­tir. Albânî de hadisin sahih olduğu hükmünü vermiştir.

2- İbn Mâce, Cenâiz, 1.

3- Kitabın Arapça’sının tahkikini yapan Abdullah Kenûn buraya şöyle bir not düş­müştür: Bu hadis îbn Mâce’nin îbn Ömer’den rivayet ettiği bir hadistir. Geçen hadis­ten sonra bunu koymuştur. Görünen o ki şerh bu hadise göre yapılmıştır. Berzali ise metne Hz. Aişe’nin hadisini koyup îbn Ömer’in hadisini terk etmiştir. Kitâbul-Er- baîn et-Tıbbiyye, s.16.

4- Bu ateşli hastalıkta insanın ateşle birlikte yüzü ve gözü şişer. (çev.)

Yorumlar (0)
Namaz Vakti 22 Mart 2023
İmsak 05:33
Güneş 06:58
Öğle 13:16
İkindi 16:41
Akşam 19:24
Yatsı 20:44
Puan Durumu
Takımlar O P
1. Galatasaray 25 60
2. Fenerbahçe 24 54
3. Beşiktaş 25 49
4. A.Demirspor 25 45
5. Trabzonspor 25 44
6. Başakşehir 24 41
7. Kayserispor 25 38
8. Konyaspor 25 34
9. Karagümrük 24 31
10. Antalyaspor 25 28
11. Alanyaspor 25 28
12. Sivasspor 25 27
13. Kasımpaşa 25 26
14. Gaziantep FK 25 25
15. Ankaragücü 24 25
16. İstanbulspor 24 24
17. Giresunspor 24 23
18. Hatayspor 24 23
19. Ümraniye 25 22
Takımlar O P
1. Samsunspor 26 54
2. Eyüpspor 26 53
3. Pendikspor 26 47
4. Rizespor 25 46
5. Keçiörengücü 26 46
6. Sakaryaspor 26 46
7. Bodrumspor 26 41
8. Manisa FK 25 39
9. Boluspor 25 38
10. Bandırmaspor 25 37
11. Göztepe 25 35
12. Tuzlaspor 26 28
13. Altay 26 25
14. Adanaspor 26 25
15. Erzurumspor 25 24
16. Altınordu 25 20
17. Gençlerbirliği 25 17
18. Denizlispor 26 17
19. Yeni Malatyaspor 26 16
Takımlar O P
1. Arsenal 28 69
2. M.City 27 61
3. M. United 26 50
4. Tottenham 28 49
5. Newcastle 26 47
6. Liverpool 26 42
7. Brighton 25 42
8. Brentford 27 42
9. Fulham 27 39
10. Chelsea 27 38
11. Aston Villa 27 38
12. Crystal Palace 28 27
13. Wolves 28 27
14. Leeds United 27 26
15. Everton 28 26
16. Nottingham Forest 27 26
17. Leicester City 27 25
18. West Ham United 26 24
19. Bournemouth 27 24
20. Southampton 28 23
Takımlar O P
1. Barcelona 26 68
2. Real Madrid 26 56
3. Atletico Madrid 26 51
4. Real Sociedad 26 48
5. Real Betis 26 45
6. Villarreal 26 41
7. Athletic Bilbao 26 36
8. Rayo Vallecano 26 36
9. Osasuna 26 34
10. Celta Vigo 26 34
11. Mallorca 26 32
12. Girona 26 31
13. Getafe 26 29
14. Sevilla 26 28
15. Cadiz 26 28
16. Real Valladolid 26 28
17. Espanyol 26 27
18. Valencia 26 26
19. Almeria 26 26
20. Elche 26 13
Günün Karikatürü Tümü