Şeyh Muhammed Nurullah Seyda "Sanatta, Sanatkârı Görmek"

“Şüphesiz ki, sen, kendisiyle açıkta bulunduğun şeyle perdelenmişsin. Tanımanın ve şöhretin perdesi altında örtünüp gizlenmişsin. Yemin ederim ki, âmâ bir kimsenin görmeyişi, ayın kıymetini düşürmez.”

TASAVVUF 28.01.2021, 00:39 28.01.2021, 01:04 Ramazan Peri
Şeyh Muhammed Nurullah Seyda "Sanatta, Sanatkârı Görmek"

Muhammed Nurullah Seyda lâ meşhude illallâh teorisini da savunmaktadır. Basireti kuvvetli, duyguları keskin olan kimselerin, orta yolu tutmuş olup Allah’tan başka hiçbir şey görmediğini ifade eder. Bu şuura ulaşanlar, fiillerinin Allah’ın kudretinin bir eseri olduğunu, Allah’ın kudretiyle meydana geldiğini, Allah’ın kudreti olmadan hiç bir değer ifade etmediklerini bilirler. Onlar, hangi şeye baksalar, onda mutlaka doğrudan doğruya etkili olan faili görürler. Yer, gök, hayvan, ağaç ve dağ gibi şeyleri görmezler, onlardan uzaktırlar. Gördükleri şeylere ancak hak ve bir olan Allah’ın sanatı, vitrini, fabrikası, ilahlığının müzesi, Rab oluşunun görüntüsü, tecellilerinin aynası olarak bakarlar. Böyle olunca da onların bakışı, Cenab-ı Hak’tan başkasına yönelmez.[1]

Bu gerçeği şöyle kıyas etmektedir; tıpkı bir insanın şiirine, yazısına, kitabına veya yaptığı binaya ve sanatına bakıp da bir ayna gibi onlarda şairi, yazarı, katibi, yapan mühendisi ve mimari görmeye benzer. Bu eserlere bakan insan, bunları yapanın eseri olarak görür. Yoksa beyaz bir sayfa üzerine dökülen mürekkep veya birbirine bağlanmış taş ve çamur olarak değil. Bu insan, yazardan, katip’ten, inşaatçıdan, mimardan ve mühendisten başkasına bakmış sayılmaz. Bütün kainat ve bütün varlıklar, Allah’u Teala’nın kitabı, haritası, sanatı ve yapısıdır. Dolayısıyla her kim, bunlara yaratıcının fiili olarak bakar, onu tanır, sevmeye ve ululamaya müstehak olan Allah’ın eseri olarak severse, yalnız Allah’a bakmış, yalnız O’nu tanımış ve yalnız O’nu sevmiş olur. Aynı zamanda bu insan, gerçekten düşünce sahibi ve gerçekten Allah’ın birliğine inanmış bir mü’min olur. Hatta bu insan, nefsine bile kendi nefsi olduğu için değil, yaratıcının bir dokuması ve yazması olduğu için bakar. Allah’ın varlığına gark olan bu mütefekkirin tevhid inancında fani olduğu söylenebilir.[2]

Nurullah Seyda’ya göre, anlayış ve vicdan, bu his ve düşünceden acizdir. Alimler de fıtrat ve vicdan içinde bulunan bu ince duyguyu açıklayamamışlar, daha aşağı seviyedeki şeylerle meşgul olmuşlardır. Bu da akıl ve idrakin, Allah’ın apaçık bilinen marifetini anlamada gecikmeleri için bir engel teşkil etmiştir. İnsanlar, yaratıcıyı tanıma isteklerinde merkebine binip onu aramaya çıkan ve darb-ı mesel olan bir şaşkın gibidir. Açık ve zahir olan şeyler, matlup olunca, anlaşılmaları zorlaşır. Müellif son sözü şöyle söyler:

“Şüphesiz ki, sen, kendisiyle açıkta bulunduğun şeyle perdelenmişsin. Tanımanın ve şöhretin perdesi altında örtünüp gizlenmişsin. Yemin ederim ki, âmâ bir kimsenin görmeyişi, ayın kıymetini düşürmez.”[3]

Midat TOKHTAROV Bursa/2012

------------------------------

[1] Muhamed Nurullah Seyda el-Cezerî, Çekirdekler ve Gerçekler, s. 77.

[2] Muhamed Nurullah Seyda el-Cezerî, a.g.e., s. 78.

[3] Muhammed Nurullah Seyda el-Cezerî, Tasavvufun Sırları, s. 79.

Yorumlar (0)
5
kısa süreli hafif yoğunluklu yağmur
Namaz Vakti 13 Şubat 2025
İmsak 06:49
Güneş 08:21
Öğle 13:10
İkindi 15:29
Akşam 17:49
Yatsı 19:16
Puan Durumu
Takımlar O P
1. Galatasaray 21 57
2. Fenerbahçe 22 54
3. Samsunspor 22 43
4. Eyüpspor 22 39
5. Göztepe 22 35
6. Beşiktaş 21 35
7. Başakşehir 22 33
8. Kasımpaşa 22 31
9. Trabzonspor 21 29
10. Alanyaspor 22 28
11. Rizespor 22 27
12. Gaziantep FK 21 26
13. Antalyaspor 22 26
14. Konyaspor 22 24
15. Sivasspor 22 23
16. Kayserispor 21 20
17. Bodrum FK 22 17
18. Hatayspor 22 10
19. A.Demirspor 21 5
Takımlar O P
1. Kocaelispor 24 51
2. Karagümrük 23 42
3. Gençlerbirliği 24 40
4. Erzurumspor 24 40
5. Ahlatçı Çorum FK 24 38
6. Keçiörengücü 24 37
7. Bandırmaspor 24 37
8. İstanbulspor 23 36
9. Pendikspor 24 36
10. Esenler Erokspor 24 34
11. Amed Sportif 24 34
12. Boluspor 24 33
13. Ümraniye 23 32
14. Ankaragücü 23 30
15. Sakaryaspor 23 30
16. Manisa FK 24 30
17. Igdir FK 24 29
18. Şanlıurfaspor 23 28
19. Adanaspor 24 19
20. Yeni Malatyaspor 24 -21
Takımlar O P
1. Liverpool 24 57
2. Arsenal 24 50
3. Nottingham Forest 24 47
4. Chelsea 24 43
5. M.City 24 41
6. Newcastle 24 41
7. Bournemouth 24 40
8. Aston Villa 24 37
9. Fulham 24 36
10. Brighton 24 34
11. Brentford 24 31
12. Crystal Palace 24 30
13. M. United 24 29
14. Tottenham 24 27
15. Everton 24 27
16. West Ham United 24 27
17. Wolves 24 19
18. Leicester City 24 17
19. Ipswich Town 24 16
20. Southampton 24 9
Takımlar O P
1. Real Madrid 23 50
2. Atletico Madrid 23 49
3. Barcelona 23 48
4. Athletic Bilbao 23 44
5. Villarreal 23 40
6. Rayo Vallecano 23 35
7. Real Sociedad 23 31
8. Girona 23 31
9. Osasuna 23 31
10. Mallorca 23 31
11. Real Betis 23 29
12. Celta Vigo 23 28
13. Sevilla 23 28
14. Getafe 23 27
15. Las Palmas 23 23
16. Espanyol 23 23
17. Leganes 23 23
18. Valencia 23 22
19. Deportivo Alaves 23 21
20. Real Valladolid 23 15
Günün Karikatürü Tümü