Şeyh Muhammed Nurullah Seyda ve Zühd

Nitekim hayvanlar da dilediğini otluyor, sürekli yün giyiniyor ve bol bol uyuyor. Ne geçmişten ibret var, nede gelecekten bir endişesi. Bu hayalleriyle hayvanların hayatta mutlu olduğunu veya kemal derecesine çıktığını zannetmenin mümkün olmayacağını vurgular. İşte zühde ters düşen ve onunla kaynaşması mümkün olmayan budur.

TASAVVUF 12.01.2021, 22:34 12.01.2021, 23:11 Ramazan Peri
Şeyh Muhammed Nurullah Seyda ve Zühd

Zühd, yüz çevirme, terk etme, isteksiz olma demektir.[1] Allah’tan başka her şeyi gönülden çıkarmak, değer vermemek, ne varlığa sevinmek, ne de yokluğa üzülmek. Allah ile gani, Allah ile baki olmaktır. Terk-i dünya , terk-i ukba , terk-i hesti, terk-i terk.[2] Zühd ihtiyaçtan fazlasını terk özelliğiyle kanaatten fazla bir şeydir, kanaat kifayet ölçüsüyle veya zaruret miktarıyla yetinmek demektir.[3] Müellife göre; Zühd nefsi isteklerin azaltılması, zihnin nefsin arzularıyla meşgül olmamasıdır. O’na göre insan, gece ve gündüzünü güzel kumaşlar ve lezzetli yemekler ile ilgili konuşma ve tartışmalar ile geçirmemelidir. Müellif bu konuda insanı hayvan ile kıyas yapmaktadır. Nitekim hayvanlar da dilediğini otluyor, sürekli yün giyiniyor ve bol bol uyuyor. Ne geçmişten ibret var, nede gelecekten bir endişesi. Bu hayalleriyle hayvanların hayatta mutlu olduğunu veya kemal derecesine çıktığını zannetmenin mümkün olmayacağını vurgular. İşte zühde ters düşen ve onunla kaynaşması mümkün olmayan budur. Dünya ahiretin bir köprüsüdür, dünyasız ahiret olmaz.[4] Müellife göre, kişinin çoluk çocuğunu bırakması, geçim kaynağını terk etmesi zühdünden sayılmaz. Ancak zekatı vermesi, camiye gitmesi, cema’ate katılması, haramlardan kaçınması, hacca gitmesi ve benzeri İslami esasları yerine getirmesiyle, dünyayı terkeden zahidlerden sayılır.[5]

Kişinin ruhi arzular azaldıkça, maddi arzular çoğalır. Bu da çoğu zaman yemek yeme isteği şeklinde ortaya çıkar. Yemek arzusu ise ısraf rağbetini artırır. Hâl böyle olunca kişiyi, dünya hayatını sırf maddi menfaat şeklinde yorumlamaya götürür. Dolayısıyla ihsan, cömertlik, sabır, takva, tevazu, başkalarını kendi nefsine tercih etmesi gibi güzel hasletleri ve vasıfları zayıflatır. Bunların yerine kibir, gurur, benlik, zülüm, katı kalplilik ve nefsine tapma arzusu yerleşir. Bu durum kişinin nefsini tezkiye etmekten ve zaaflarını telafi etmekten alıkoyar. İnsanı açgözlülüğe götürür. Aç gözlülük, ruh ve aklın ihtiyaç duyduğu şeylerin öğrenmesini engeller. Açgözlülüğün hedefi çeşitli yemekleri yemek ve basit bir dünya hayatına dalmaktır. Müellif böylece kişinin insanlığından sıyrılarak hayvan gibi olacağını açıklar.[6] Bu konuda Kur’an’ı Kerimde Allah Teala kafirleri bu açgözlülük sıfatıyla sıfatlandırarak şöyle buyurur: “Küfreden kimseler sadece zevk u sefa ederler ve davaların yediği gibi yerler. Onların yerleri de ateştir.”[7]

Midat TOKHTAROV Bursa/2012

----------------------------

[1] İsmail Hakkı Bursevi, Kırk Hadis Şerhi, Haz Mustafa Utku, Uludağ Yay, Bursa 1999, s 377.

[2] H. Kamil Yılmaz, Anahatlarıyla Tasavvuf ve Tarikatlar, Ensar Neşriyat, İstanbul 2004, s 182.

[3] Abdürrezzak Kaşani, Tasavvuf sözlüğü, Çev Ekrem Demirli, İz Yay, İstanbul 2004, s 282.

[4] Muhammed Nurullah Seyda el-Cezerî, Tasavvufun Sırları, s. 97.

[5] Muhammed Nurullah Seyda el-Cezerî, a.g.e., s. 99.

[6] Muhammed Nurullah Seyda el-Cezerî, a.g.e., s. 98.

[7] Muhammed, 47/12.

Yorumlar (0)
Namaz Vakti 01 Haziran 2023
İmsak 03:32
Güneş 05:28
Öğle 13:07
İkindi 17:05
Akşam 20:36
Yatsı 22:23
Puan Durumu
Takımlar O P
1. Galatasaray 34 82
2. Fenerbahçe 34 77
3. Beşiktaş 34 74
4. A.Demirspor 34 66
5. Başakşehir 34 56
6. Trabzonspor 34 54
7. Konyaspor 34 49
8. Kayserispor 34 49
9. Karagümrük 34 47
10. Kasımpaşa 34 43
11. Alanyaspor 35 41
12. Sivasspor 35 40
13. Ankaragücü 34 39
14. Antalyaspor 34 38
15. İstanbulspor 34 35
16. Giresunspor 34 34
17. Ümraniye 34 30
18. Gaziantep FK 34 25
19. Hatayspor 34 23
Takımlar O P
1. Samsunspor 36 78
2. Rizespor 36 68
3. Pendikspor 36 67
4. Bodrumspor 36 62
5. Sakaryaspor 36 62
6. Eyüpspor 36 62
7. Göztepe 36 60
8. Manisa FK 36 56
9. Keçiörengücü 36 56
10. Bandırmaspor 36 55
11. Boluspor 36 52
12. Altay 36 40
13. Erzurumspor 36 39
14. Tuzlaspor 36 38
15. Gençlerbirliği 36 38
16. Altınordu 36 35
17. Adanaspor 36 25
18. Denizlispor 36 23
19. Yeni Malatyaspor 36 16
Takımlar O P
1. M.City 38 89
2. Arsenal 38 84
3. M. United 38 75
4. Newcastle 38 71
5. Liverpool 38 67
6. Brighton 38 62
7. Aston Villa 38 61
8. Tottenham 38 60
9. Brentford 38 59
10. Fulham 38 52
11. Crystal Palace 38 45
12. Chelsea 38 44
13. Wolves 38 41
14. West Ham United 38 40
15. Bournemouth 38 39
16. Nottingham Forest 38 38
17. Everton 38 36
18. Leicester City 38 34
19. Leeds United 38 31
20. Southampton 38 25
Takımlar O P
1. Barcelona 37 88
2. Real Madrid 37 77
3. Atletico Madrid 37 76
4. Real Sociedad 37 68
5. Villarreal 37 63
6. Real Betis 37 59
7. Osasuna 37 50
8. Athletic Bilbao 37 50
9. Girona 37 49
10. Rayo Vallecano 37 49
11. Sevilla 37 49
12. Mallorca 37 47
13. Cadiz 37 41
14. Getafe 37 41
15. Valencia 37 41
16. Almeria 37 40
17. Celta Vigo 37 40
18. Real Valladolid 37 39
19. Espanyol 37 36
20. Elche 37 24
Günün Karikatürü Tümü