Zikrin, Kelime ve İstilah Manaları

İmanın muhafazası için ibadete yönelmek zaruridir. Zikir, ibadetin bütün sınıf veya şubelerini içine alır. İbadetlerin özü zikirdir, denebilir. Zikir Cenab-ı Hakk’ın rahmetinin tecellisini kula yansıtan en kestirme bir yoldur. Bu sebepten olacak ki, Resûlüllah (sav), “Zikirle Allah (cc) arasında perde yoktur.” buyurmaktadır.

TASAVVUF 18.12.2020, 21:15 18.12.2020, 23:00 Ramazan Peri
Zikrin, Kelime ve İstilah Manaları

Zikir hem muhabbetullahın hem de marifetullahın sebebi olup müminleri sadece cennete değil, cennetle birlikte Cemalullah’a da kavuşturur. Vuslat yolunda Hakk’a mutlak surette saliki erdirir. Zikrullah mânâ merdiveninden kulu Cenab-ı Hakk’a vasıl eder. Öyle ki, kul zikrullah sayesinde, İsminin, Sıfat-ı Barisinin ve Zatının tecellileri ile Rabbini tanımaya başlar. Bu tanıma marifet ilmi dediğimiz ilmin kesbine vesile olur ki, böylelikle kul Allah’ın sevgisine vasıl olur.

Muhabbetullah kulu ihata ettikçe artık kul daim zikir ile Rabbini zikretmeye başlar. Bu halde kul zikrullah ile bütün makamları seyretmeğe başlar. Bu vadide Tasavvufi Hakikatler’de Abdulkadir İsa der ki: “Çatı duvar üzerine, duvar da temel üzerine oturduğu gibi, her makamın da bir temeli vardır. O temel de zikirdir. (Tercüme: Ahmed Serdaroğlu; s. 63)

Zikir lügatta anmak, hatırlamak, düşünme, adı geçmek, hatırından çıkarmamak, hatırlayıp icra etmek mânâlarına gelir.

Istılahta ise, insanı Cenab-ı Hakk’ın kudret ve azametini düşünmeye, düşündürmeye sevketmek mânâlarını taşıdığı gibi, birçok yerde Kur’an, namaz, oruç, hatta peygamberler anlamına da gelir. Hususî mânâda zikir en yaygın olarak, tekbir, tehlil, tesbih, salavat ve vird gibi kelimelerle Hakk’ı anmak anlamına gelmektedir.

Bütün bu mânâlar tetkik edildiğinde zikrin iki mânâsının ağırlık kazandığını görürüz:

1. Unutulan şeyi hatırlamak,

2. Unutmamak için sürekli hatırda tutmak.

Zikirde aslolan birinci mânâ olup ikincisi de bu hal içindir.

Unutulup da Hatırlanmak İstenen Nedir?

Cenab-ı Hak ile kulları arasında, ruhlar ile Elest Bezmi’nde bir ahidleşme olmuş, bir misak gerçekleşmişti. Ruh, dünya âlemine gelişinden sonra, beden kafesi içerisindeki hali ve nefsânî perdeleri Rabbiyle arasını kesince o ilk meclisi hatırlamaz oldu. Ancak bu hal devam ederse, kul buhran ve bunalımdan kurtulamaz, belki de niçin yaratıldığının hikmet ve sebebini kavrayamaz. Zikir ile insan o ezelî ahidleşmedeki halini hatırlayıp kulluğunun mânâsını idrak eder. Kur’an-ı Kerim, misakta verilen söze ters düşmeyi “ahdi bozmak” olarak beyan ediyor: “Onlar ki söz verip bağlandıktan sonra Allah’a verdikleri sözü bozarlar.”

Bu sebeple insanlık çeşitli yollardan Elest Meclisi’ni hatırlama babından Allah’ı zikre davet edilir. Peygamberlerin ve peygamber varislerinin yaptığı da budur. Kur’an-ı Kerim’de de bu husus vurgulanır:

“İlk yaradılışı bildiniz. Bu bir gerçek. O halde hâlâ tezekkür etmeyecek misiniz?”

“Hatırlat, zikre davet et. Çünkü hatırlama müminlere fayda getirir.”

İnsan, ibadetlerin özü olan zikrin meyvelerini bu vadide toplamaya başlar ve hatta mahlukata hükmeder. Nitekim, Muhammed Bakır Hazretleri, “Yıldırımlar, müslim ve gayri müslim herkese isabet eder. Bunun tek istisnası Allah’ı zikreden kimselerdir.” buyurmak suretiyle bunu ifade etmektedir.

Zikir ve türevleri ikiyüz kırk yedi ayette geçmektedir. Bu ayetlerin yirmidört tanesinde zikir kelimesi iki kere; iki tanesinde de üç kere geçmektedir. Buna göre zikir kelimesi ve türevleri Kur’an-ı Kerim’de ikiyüz seksen bir (281) kere geçtiği çıkmaktadır.

Zikrin hangi anlamı alınırsa alınsın, hepsinin birleştiği ortak nokta Allahu Teala’nın hatırlanmasıdır. Kulun bütün varlığı ile Allah’a yönelmesinin tezahür şekli zikirdir. Bu zikir, dilin telaffuzu, aklın tefekkürü, kalbin Cenab-ı Hakk’ın feyiz ve tecellilerine ermesi halidir. Kulun tam mânâsıyla Allah’a yönelmesi, Allah’ın kudreti önünde eğilmesi, mutlak anlamda kulluğunu ilan etmesi demektir.

Yorumlar (0)
5
kısa süreli hafif yoğunluklu yağmur
Namaz Vakti 11 Şubat 2025
İmsak 06:49
Güneş 08:21
Öğle 13:10
İkindi 15:29
Akşam 17:49
Yatsı 19:16
Puan Durumu
Takımlar O P
1. Galatasaray 21 57
2. Fenerbahçe 22 54
3. Samsunspor 22 43
4. Eyüpspor 22 39
5. Göztepe 22 35
6. Beşiktaş 21 35
7. Başakşehir 22 33
8. Kasımpaşa 22 31
9. Trabzonspor 21 29
10. Alanyaspor 22 28
11. Rizespor 22 27
12. Gaziantep FK 21 26
13. Antalyaspor 22 26
14. Konyaspor 22 24
15. Sivasspor 22 23
16. Kayserispor 21 20
17. Bodrum FK 22 17
18. Hatayspor 22 10
19. A.Demirspor 21 5
Takımlar O P
1. Kocaelispor 23 48
2. Karagümrük 23 42
3. Erzurumspor 23 40
4. Gençlerbirliği 23 37
5. Bandırmaspor 23 37
6. İstanbulspor 23 36
7. Ahlatçı Çorum FK 23 35
8. Keçiörengücü 23 34
9. Boluspor 23 33
10. Pendikspor 23 33
11. Ümraniye 23 32
12. Esenler Erokspor 23 31
13. Amed Sportif 23 31
14. Ankaragücü 23 30
15. Manisa FK 23 30
16. Sakaryaspor 23 30
17. Igdir FK 23 29
18. Şanlıurfaspor 23 28
19. Adanaspor 23 19
20. Yeni Malatyaspor 23 -21
Takımlar O P
1. Liverpool 23 56
2. Arsenal 24 50
3. Nottingham Forest 24 47
4. Chelsea 24 43
5. M.City 24 41
6. Newcastle 24 41
7. Bournemouth 24 40
8. Aston Villa 24 37
9. Fulham 24 36
10. Brighton 24 34
11. Brentford 24 31
12. Crystal Palace 24 30
13. M. United 24 29
14. Tottenham 24 27
15. West Ham United 24 27
16. Everton 23 26
17. Wolves 24 19
18. Leicester City 24 17
19. Ipswich Town 24 16
20. Southampton 24 9
Takımlar O P
1. Real Madrid 23 50
2. Atletico Madrid 23 49
3. Barcelona 23 48
4. Athletic Bilbao 23 44
5. Villarreal 23 40
6. Rayo Vallecano 23 35
7. Real Sociedad 23 31
8. Girona 23 31
9. Osasuna 23 31
10. Mallorca 23 31
11. Real Betis 23 29
12. Celta Vigo 23 28
13. Sevilla 23 28
14. Getafe 23 27
15. Las Palmas 23 23
16. Espanyol 23 23
17. Leganes 23 23
18. Valencia 23 22
19. Deportivo Alaves 23 21
20. Real Valladolid 23 15
Günün Karikatürü Tümü