Niçin Dünya

Madem Allah, kimin cennete, kimin cehenneme gideceğini biliyordu, dünyayı niçin yarattı? Doğrudan doğruya cennetlikleri cennette, cehennemlikleri de cehennemde yaratsa olmaz mıydı?

İSLAM VE KÜLTÜR 15.11.2020, 22:30 15.11.2020, 22:35 Ramazan Peri
Niçin Dünya

Cennet ve cehennem bir neticedir. Netice ise, sebepten ayrı düşünülemez. Başka bir deyişle, neticeyi alıp, sebebi ihmal edemeyiz. Bunlar, bir kağıdın iki yüzü gibidirler. Bir yüzü alınıp, diğer yüzü bırakılamaz. Sebep yok sayılırsa, sonucun cennet mi, yoksa cehennem mi olacağına nasıl karar verilecek!

Kaldı ki, insanın bu dünyaya gönderilmesindeki tek hikmet, onun cennete veya cehenneme gitmesi değildir. Varlıkların biri Allaha, biri şuur sahiplerine, biri de kendilerine bakan üç hikmeti vardır.

Birinci ve en mühim hikmet, insanın bu dünyaya gelmesini, aşama aşama gelişmesini, zıtlarla kuşatılmış bir hayat yaşamasını gerekli kılıyor. insanda yetmişten fazla ilahi isim tecelli edecek, görünecek, yansıyacak, böylece insan da yaratılış gayesine uygun biçimde o isimlere ayna olacaktır. Mabud ismi ibadetleri, Şafi ismi hastalıkları, Gafur ismi kusurları, Tevvab ismi tevbeleri ve bunun gibi daha birçok ilahi isimler dünyada insanın başına gelebilecek pekçok halleri gerektirmektedir.

Cennet bir ödüldür, cehennem de bir ceza. insan dünyada bir imtihanı yaşar. Sonunda kazanır, ya da kaybeder. Rekabetin, yarışın, kazanmak için yapılan mücadelenin ve gayretin olmadığı yerde ne mükafatın bir anlamı kalır, ne de cezanın. Adına "ömür" denilen sınırlı bir zaman parçası içerisinde, insan, hür iradesiyle, kendine bir rol biçer ve eline verilen imkanlarla o rolü oynar. Allah, yoktan var ettiği insanın seçimine ve istediği gibi yaşamasına izin vermiştir. Peygamber ve kitap göndermiş, ama insanları tercih yapmakta serbest bırakmıştır.

Bu öylesine bir serbestiyettir ki, bir adam hevasına uyup, yaratıcısını bile inkar edebilmektedir. Yaradan ise, rızkını verip yaşattığı kulunun bütün redlerine, isyanlarına ve günahlarına o sonsuz sabrıyla tahammül etmekte, herşeye rağmen onu yaşatmaktadır. Bir ömür boyunca, kişi isyanını, Allah da ikramını sürdürmektedir. Peygamberleri vasıtasıyla kullarını uyarmanın dışında bir müdahale söz konusu olmamaktadır.

Cennet ve cehennem, kişinin dünyadaki seçiminin ve yapıp ettiklerinin zaruri bir sonucudur. Adaletin, bir başka deyişle hak sahibine hakkını vermenin belirtisidir. insan cenneti hak etmekte, Allah da vermektedir. Keza, insan cehenneme ehil olacak bir duruma gelmekte, Allah da gerekeni yapmaktadır. Cenneti hak etmek, ya da cehenneme ehil olacak bir duruma gelmek için de mutlaka dünyaya gelmek ve yaşamak gerekir.

Bu iki alemi bir eşitlik gibi düşünebiliriz. "Eşittir" işaretinin sol yanında "iki artı iki," sağ yanında da "dört" rakamı vardır. Bir tarafa "dört" rakamını yazdık mı, öbür tarafa da "iki artı iki" yazmamız gerekir. Ya da, bu tarafa "iki artı iki" yazılmışsa, "eşittir" simgesinin öte yanında işlemin sonucu gösterilmelidir.

Topluca ifade edersek, dünya-ahiret denkleminde, dünya ahireti, ahirette dünyayı gerektirir. Bunlar, bir bütünün birbirinden ayrı düşünülemeyen iki yarısıdır. Tıpkı bir elmanın iki yarısı gibi, biri olmadan öbürü olmaz.

Konuya kader noktasından bakarsak, kaderin hükmü, "falanca adam dünyadaki şu davranışlarından dolayı cennetliktir," şeklindedir. Burada dünya hayatı sebep, ahiret hayatı ise neticedir. Kader, ikisine birden taalluk etmekte, ikisini birden anmaktadır. Yani, cennet denilen "netice"nin "sebeb"i dünyadaki "yaşantılar"dır. Netice, bir sebep var olduğu için netice olur. Sebebin olmadığı yerde neticeden de söz edilemez.

Öğretmen, daha ders yılının başında, bir öğrencisini sınıfta bıraksa ve "Ben senin imtihanları başaramayacağını, tembel bir talebe olacağını ve sınıfta kalacağını biliyorum, onun için de bu okula gelip gitmene gerek görmüyorum ve peşinen sınıfta bırakıyorum," dese, talebe buna haklı olarak itiraz edebilirdi. Allah, bir kısım insanları cehennemde yaratsa ve "Ben sizin buraya layık olduğunuzu bildiğim için dünyaya göndermedim ve imtihana tabi tutmadım," deseydi, itirazlar olabilirdi. Oysa, dünyadaki amellerinden dolayı cehenneme giden kişi, dünyada yaşadıklarını bildiği için kendi kendisinin en önemli şahidi olacaktır. ilahi adaleti onaylamaktan başka yapacak bir şeyi kalmayacaktır.

Peki, Allah bir kısım insanları, onların dünyada yapıp edeceklerini bilmekten dolayı değil de sadece öyle istediği için doğrudan doğruya cennette veya cehennemde yaratamaz mıydı?

Bu sorunun, en baştaki sorudan tamamen farklı olduğunu hatırlatmak isterim. Oradaki soruya, "Madem Allah, kimin cennete, kimin cehenneme gideceğini biliyordu," diye başlanmıştı, burada ise böyle birşey yok. Bu sualde, sınamadan ve Allahın bu sınavın sonucunu bilip bilmemesinden söz edilmiyor, ancak sınavsız olarak, kimi insanların cennette, ya da cehennemde yaratılmasından bahsediliyor.

Bu soruya verilecek cevabımız şudur: Elbette yaratabilirdi! Fakat o zaman, bu durum, cehennemde yaratılanlar için tam bir zulüm olurdu. Sonsuz adalet sahibi olan Allah, böyle bir zulmü işlemekten münezzehtir. Ayrıca, hiç sebep yokken böyle bir ayırım yapılması abes olurdu ki, Allah abes iş yapmaz, çünkü Hakîmdir, her işi hikmetledir.

insan, doğrudan doğruya cennette yaratılsaydı, onun meleklerden farkı kalmazdı. Oysa, Allahın hürriyetsiz ve isyansız kulları sayısızdır ve bunun için insana gerek yoktur. insan cennette yaratılsaydı, demek, insanın yaratılış gayesini hiç bilmemek olur. O, iradeli bir varlıktır, hürriyet sahibidir, dilerse inanır, dilerse inanmaz. inanmaması ve ibadet etmemesi mümkün iken, kendi isteğiyle iman edip kulluk etmesidir onu değerli ve ayrıcalıklı kılan.

Konuyu dikkatle düşününce varacağımız nokta şu olacaktır: insanın yoktan var olması, dünya hayatını yaşaması, seçimleri ve davranışlarıyla sınanması, bu dünyadan ölümle ayrılması, kabirde bir süre beklemesi, sonra dirilmesi, hesaba çekilmesi, yapıp ettiklerine göre cehenneme veya cennete gitmesi biçimindeki sıralama selim aklın da onaylayacağı en uygun bir kader çizgisi ve en adil bir uygulamadır.

Kişi, itiraz ederek, ya da faraziyeler üreterek ne bu çizgiyi değiştirebilir, ne imtihanını yok edebilir, ne de ilahi iradeye karşı koyabilir. Yapması gereken, sorumluluğunu bilmek, rolünü benimsemek ve Rabbini razı edecek bir hayat yaşamaktır.

Mutlak realite şudur: Biz dünyadayız ve önümüzde de ölüm var. Tek kurtuluş yolu, kulluk şuuruyla yaşamak, Allahın rızasını ve cennetini kazandıracak ameller işlemek. Sınavına çalışmayan, sonra da kusurunu perdelemek ve kendine bahane bulmak için eğitim sistemini eleştiren çocuk gibi davranarak bizi sımsıkı kuşatan bu realitenin dışına çıkmamıza imkan yok!

ÖMER SEVİNÇGÜL

Yorumlar (1)
Musa Görmez 3 yıl önce
Allah razı olsun.çok güzel bir yazı
Namaz Vakti 05 Aralık 2023
İmsak 06:35
Güneş 08:06
Öğle 12:59
İkindi 15:22
Akşam 17:43
Yatsı 19:09
Puan Durumu
Takımlar O P
1. Fenerbahçe 14 37
2. Galatasaray 14 37
3. Beşiktaş 14 26
4. Kayserispor 14 26
5. A.Demirspor 14 23
6. Trabzonspor 14 23
7. Kasımpasa 14 21
8. Rizespor 14 21
9. Antalyaspor 14 20
10. Hatayspor 14 18
11. Karagümrük 14 17
12. Ankaragücü 14 17
13. Sivasspor 14 15
14. Gaziantep FK 14 15
15. Konyaspor 14 14
16. Pendikspor 14 13
17. Başakşehir 14 12
18. Samsunspor 14 11
19. Alanyaspor 14 11
20. İstanbulspor 14 8
Takımlar O P
1. Eyüpspor 14 36
2. Kocaelispor 14 29
3. Bandırmaspor 14 26
4. Göztepe 14 26
5. Bodrumspor 14 24
6. Gençlerbirliği 14 24
7. Sakaryaspor 14 23
8. Ahlatçı Çorum FK 14 20
9. Keçiörengücü 14 19
10. Erzurumspor 14 18
11. Manisa FK 14 17
12. Boluspor 14 16
13. Ümraniye 14 15
14. Adanaspor 14 15
15. Şanlıurfaspor 14 14
16. Pendikspor 0 0
17. Tuzlaspor 14 12
18. Giresunspor 14 9
19. Altay 14 5
Takımlar O P
1. Arsenal 14 33
2. Liverpool 14 31
3. M.City 14 30
4. Aston Villa 14 29
5. Tottenham 14 27
6. Newcastle 14 26
7. M. United 14 24
8. Brighton 14 22
9. West Ham United 14 21
10. Chelsea 14 19
11. Brentford 14 19
12. Crystal Palace 14 16
13. Wolves 14 15
14. Fulham 14 15
15. Nottingham Forest 14 13
16. Bournemouth 14 13
17. Luton Town 14 9
18. Everton 14 7
19. Burnley 14 7
20. Sheffield United 14 5
Takımlar O P
1. Real Madrid 15 38
2. Girona 15 38
3. Barcelona 15 34
4. Atletico Madrid 14 31
5. Athletic Bilbao 15 28
6. Real Sociedad 15 26
7. Real Betis 15 25
8. Las Palmas 15 21
9. Valencia 15 19
10. Getafe 15 19
11. Rayo Vallecano 15 19
12. Villarreal 15 16
13. Deportivo Alaves 15 16
14. Osasuna 15 15
15. Sevilla 14 13
16. Cadiz 15 12
17. Mallorca 15 11
18. Celta Vigo 15 9
19. Granada 15 7
20. Almeria 15 4
Günün Karikatürü Tümü