21.11.2023, 14:28

DOĞRULARI BİLİP TARAF OLMAK YANLIŞLARA KARŞI ÇIKMAK

1. Doğru nedir, yanlış nedir?

2. Yanlışlara, doğru olanı ortaya koyarak karşı çıkmak

3. Önce kendi yanlışlarımıza karşı çıkmak

Doğru bilinmeden yanlış bilinmez. İnsan, ömür boyu yanlış olanı bilmeye çalışsa doğruya ulaşamaz. Ama doğru olanı bilirse doğrunun dışındakilerin yanlış olduğunu anlar.

Şu âyet-i kerîmede belirtildiği gibi:

فَذَلِكُمُ اللّهُ رَبُّكُمُ الْحَقُّ فَمَاذَا بَعْدَ الْحَقِّ إِلَّا الضَّلَالُ فَأَنَّى تُصْرَفُونَ.

“İşte O, sizin gerçek Rabbiniz olan Allah'tır. Artık haktan (ayrıldıktan) sonra sapıklıktan başka ne kalır? O halde nasıl (sapıklığa) döndürülüyorsunuz?”

(Yûnus sûresi 10/32.)

1. Doğru nedir, yanlış nedir?

Kur’ân-ı Kerîm, doğru olana sıdk ve ma’rûf demiştir. Yanlış olana bâtıl ve münker demiştir.

Doğru olanı ve yanlıştan korunmayı şu âyetle ortaya koymuştur:

وَالَّذِي جَاء بِالصِّدْقِ وَصَدَّقَ بِهِ أُوْلَئِكَ هُمُ الْمُتَّقُونَ.

“Sıdkı/doğruyu getiren (peygamber) ve onu tasdik eden (mü’min)ler, işte onlar muttakî (yanlıştan korunan) kimselerdir.”

(Zümer sûresi 39/33.)

2. Yanlışlara, doğru olanı ortaya koyarak karşı çıkmak

Doğru olan şeyler, Kur’ân-ı Kerîm’in ve Hadîsi Şerîflerin doğru olarak ortaya koyduğu gerçeklerdir. Bâtılın, bâtıl olduğunu hakkı belirterek ortaya koyması da doğrudur.

Yanlış olanlar, küfür, şirk, haramlar, mekruhlar ve şüphelilerdir.

Ma’rûfun lügat manası, "bilinen" demektir. Fıtratı bozulmayan, bütün insanlık tarafından iyi kabul edilen şey, şer’an ya da aklen güzel görülen her bir şey anlamındsdır. Karşıtı “münker”dir. Emr bi’l-ma’rûf ise Kitap ve Sünnete uygun olan şeylerin emredilmesi, iyi ve güzel olan şeylere delalet edilmesi demektir.

(Erdoğan, Mehmet, Fıkıh ve Hukuk Terimleri Sözlüğü, s. 275. )

Münker, aklen ya da şer’an kötü görülen veya haramlığı konusunda bütün müçtehidlerin görüşbirliği ettikleri şey.

(Erdoğan, Mehmet, a.g.e, s. 335.)

Dikkat edilirse ma’rûf kelimesi lügatte bilinen demektir. Demek ki önce ma’rûf olan şeyler anlatılacak, muhatap tarafından bilinir hale gelecek, işte ondan sonra muhataba ma’ruf emredilecektir.

Ma’rûfu emir ve münkeri nehy, Allah Teâlâ’nın emridir.

وَلْتَكُنْ مِنْكُمْ اُمَّةٌ يَدْعُونَ اِلَى الْخَيْرِ وَيَأْمُرُونَ بِالْمَعْرُوفِ وَيَنْهَوْنَ عَنِ الْمُنْكَرِ وَاُولَئِكَ هُمُ الْمُفْلِحُونَ.

“Sizden hayra çağıran, ma’rûfu/iyiliği emredip münkeri/kötülüğü meneden bir topluluk bulunsun.”

(Âl-i Imrân sûresi 3/104.)

3. Önce kendi yanlışlarımıza karşı çıkmak

Ma’rûfu emir, münkeri nehiy Allah Teâlâ’nın bu ümmetin her ferdine verdiği bir görevdir:

كُنْتُمْ خَيْرَ اُمَّةٍ اُخْرِجَتْ لِلنَّاسِ تَأْمُرُونَ بِالْمَعْرُوفِ وَتَنْهَوْنَ عَنِ الْمُنْكَرِ

“Siz insanlar için çıkarılmış en hayırlı ümmetsiniz. Ma’rûfu/iyiliği emreder, münkerden/ kötülükten men edersiniz.”

(Âl-i Imrân sûresi 3/110)

Bu yukarıda arz ettiğim âyetlerde ma’rûfun yani doğru olan, iyi olanın emri önce zikredilmiş, münker olanın nehyi ise sonra zikredilmiştir. Demek ki önce doğru olan, hak olan, hayırlı olan anlatılacak sonra da yanlış olan, bâtıl olan, zararlı olan, özetle İslam’ın beğenmediği hatta karşı çıktığı şeyler anlatılacaktır.

Bu âyet-i kerîmeler, Medenî âyetlerdir yani Medine’de devlet kurularak İslamî hâkimiyet kurulduktan sonra nazil olmuştur.

Bütün toplumda ma’rûfun emri ve münkerin nehyi, ancak İslamî hâkimiyet olunca mümkün olabilir. Her mü’min, ma’rûf olanı ve münker olanı bilecek, gücü oranında kendi evinde iş yerinde çevresine bu iki esasın tebliğini sonra ma’rûfun yapılmasını, münkerin terk edilmesini sağlamaya çalışacaktır.

Ma’rûfun emrini, münkerin nehyini ancak devlet yetkilisi yapar, tebliğini âlimler yapar fakat evde evin reisi baba ve anne bu tebliğin hikmetli bir şekilde kırmızı çizgiler belirtilerek uygulanmasını temine çalışacaktır.

İmam Serahsî, Âl-i Imrân 3/110. âyetinden şu hükmü çıkarmıştır:

“Ma’rûfun aslı imandır, münkerin aslı şirktir. Mü’minler imanı hâkim, şirki mahkûm kılmakla görevlidirler.”

(Serahsî, el-Mebsût, cilt: 10, sayfa: 2/Kitâbü’s-Siyer bölümü)

Mü’minler, ma’rûfun emrini, münkerin nehyini önce kendi aralarında birbirlerine dost olmanın gereği olarak yerine getirirler:

وَالْمُؤْمِنُونَ وَالْمُؤْمِنَاتُ بَعْضُهُمْ اَوْلِيَاءُ بَعْضٍ يَأْمُرُونَ بِالْمَعْرُوفِ وَيَنْهَوْنَ عَنِ الْمُنْكَرِ وَيُقِيمُونَ الصَّلاَةَ وَيُؤْتُونَ الزَّكَاةَ وَيُطِيعُونَ اللّهَ وَرَسُولَهُ أُوْلَـئِكَ سَيَرْحَمُهُمُ اللّهُ إِنَّ اللّهَ عَزِيزٌ حَكِيمٌ.

“İman eden erkekler ve iman eden kadınlar, birbirlerinin velisidirler. Ma’rûfu/iyiliği emreder, münkerden/kötülükten menederler. Namaz kılmaya devam ederler, zekâtı verirler. Allah’a ve Rasûlü’ne itaat ederler. İşte Allah bunlara rahmet edecektir. Şüphesiz Allah Azîzdir, Hakîmdir.”

(Tevbe sûresi 9/71)

Başkasından önce kendi şahsımızda hem ma’rûfun/iyinin hem münkerin/yanlışın bilinmesini sağlamak sonra ma’rûfun uygulanmasını münkerin yasaklanmasını sağlamak; gücümüz oranında kendi ailemizin, yakınlarımızın, çevremizin yanlışlarına karşı çıkmak gerekir. Belki ülke olarak kendi ülkemizde İslam’ın anlaşılmasını ve yaşanılmasını sağlamak sonra da diğer ülkelere bu anlayışın ihracını sağlamak ve özellikle mü’minlere yapılan zulümlere karşı çıkmak gerekir.

Yorumlar (0)
15
açık
Namaz Vakti 07 Kasım 2024
İmsak 06:08
Güneş 07:35
Öğle 12:53
İkindi 15:35
Akşam 18:00
Yatsı 19:22
Puan Durumu
Takımlar O P
1. Galatasaray 10 28
2. Samsunspor 11 25
3. Fenerbahçe 10 23
4. Beşiktaş 10 20
5. Eyüpspor 11 19
6. Sivasspor 11 17
7. Göztepe 10 15
8. Başakşehir 10 15
9. Kasımpasa 11 14
10. Konyaspor 11 14
11. Trabzonspor 10 12
12. Gaziantep FK 10 12
13. Bodrumspor 11 11
14. Antalyaspor 11 11
15. Alanyaspor 11 10
16. Rizespor 10 10
17. Kayserispor 10 9
18. Hatayspor 10 3
19. A.Demirspor 10 2
Takımlar O P
1. Erzurumspor 11 22
2. Kocaelispor 11 22
3. Bandırmaspor 11 21
4. Karagümrük 11 18
5. Igdir FK 11 18
6. Boluspor 11 18
7. Esenler Erokspor 11 17
8. Ümraniye 11 17
9. Pendikspor 11 17
10. Ankaragücü 11 16
11. Ahlatçı Çorum FK 11 16
12. Şanlıurfaspor 11 15
13. Gençlerbirliği 11 15
14. Manisa FK 11 14
15. Keçiörengücü 11 14
16. İstanbulspor 11 13
17. Sakaryaspor 11 13
18. Amed Sportif 11 13
19. Adanaspor 11 6
20. Yeni Malatyaspor 11 -3
Takımlar O P
1. Liverpool 10 25
2. M.City 10 23
3. Nottingham Forest 10 19
4. Chelsea 10 18
5. Arsenal 10 18
6. Aston Villa 10 18
7. Tottenham 10 16
8. Brighton 10 16
9. Fulham 10 15
10. Bournemouth 10 15
11. Newcastle 10 15
12. Brentford 10 13
13. M. United 10 12
14. West Ham United 10 11
15. Leicester City 10 10
16. Everton 10 9
17. Crystal Palace 10 7
18. Ipswich Town 10 5
19. Southampton 10 4
20. Wolves 10 3
Takımlar O P
1. Barcelona 12 33
2. Real Madrid 11 24
3. Atletico Madrid 12 23
4. Villarreal 11 21
5. Osasuna 12 21
6. Athletic Bilbao 12 19
7. Real Betis 12 19
8. Mallorca 12 18
9. Rayo Vallecano 11 16
10. Celta Vigo 12 16
11. Real Sociedad 12 15
12. Girona 12 15
13. Sevilla 12 15
14. Deportivo Alaves 12 13
15. Leganes 12 11
16. Getafe 12 10
17. Espanyol 12 10
18. Las Palmas 12 9
19. Real Valladolid 12 8
20. Valencia 11 7
Günün Karikatürü Tümü