29.03.2022, 18:28

HİKMETLİ SÖZ, HİKMETLİ FİİL VE HİKMETLİ KARAR/1

İbrahim Cücük

Hikmet, bir şeyi yerli yerine koymaya denir. Söz, fiil ve karar hikmetli ise yerindedir. Yerli yerinde olan da doğru ve faydalıdır.

Hikmetli olan, kalbin mutmain olduğu ve aklın kabul ettiği şeydir.

En hikmetli olan söz, Allah’ın kelamı Kur’ân-ı Kerîm ve Hz. Peygamber’in sözleri hadîs-i şerîflerdir.

En hikmetli fiil/iş, en müeddeb/edeplenmiş olan Hz. Peygamber’in (s.a.s.) staretejisi; talim, terbiye ve tatbik seyridir.

Önce Mekke sonra Medine, önce ilim, sonra tefekkür, tasavvur, inâbe/kasd, azim, irade ve fiil.

Sahîh ilim, kâmil iman, sâlih amel.

Hikmetli karar, aydınlatıcı kitaba uygun hikmetli bilgi, tecrübeli ve basîretli rehber çapında insanlarla alınan karardır.

Hikmetli kararın sonucunda hem dünya hem âhiret hayrı ve mutluluğu hâsıl olur.

İşte bundan dolayı hikmet çok hayrı içine alır. Hikmetle ilgili Kur'ân-ı Kerîm’de şöyle geçmektedir:

“Dilediğine hikmet verir, hikmet verilene ise pek çok hayır verilmiş demektir. Bunu da ancak akl-ı selîm sahipleri anlar.”

(Bakara sûresi 2/269)

Hikmet, doğru zamanda, doğru mekânda, doğru işi yapmaktır.

Hikmetli söz, hikmetli fiil ve hikmetli karar için gerekli olanlar:

1. Yaptıklarımızı akıl, ilim ve iman ölçüsüyle ölçelim.

Aklı, doğru tercih için; ilmi, akla ışık olması için; imanı, son sözü söylemesi için. Bu üçü de birbiriyle çatışma içinde değil uyum içinde olmalıdırlar.

Akıl, ayırt edicidir; ilim, ışıktır ki akıl, doğru ilmin ışığı ile görür ve hikmetli ilmin ışığı ile ayırt eder.

İman, İslâm’a göre âyet ve hadislerdeki gerçekleri yani Allah ve öğrettiği Peygamberinin ilmini tasdik demektir.

Evet, son sözü Allah ve Rasûlü söyler.

İslâm’a göre haram-helal, hak-bâtıl, emretme-nehyetme, hüküm koyma ancak Allah’a ve Rasûlüne aittir:

“Allah ve Peygamber'i bir şeye hükmettiği zaman, inanan erkek ve kadına artık işlerinde başka yolu seçmek yaraşmaz. Allah'a ve Peygamber'e başkaldıran şüphesiz apaçık bir şekilde sapmış olur.”

(Ahzâb sûresi 33/36)

“Hüküm vermek ancak Allah'a aittir; kendisinden başkasına değil, O'na kulluk etmenizi emretmiştir. Bu, dosdoğru dindir, fakat insanların çoğu bilmezler.”

(Yûsuf sûresi 12/40)

“Hayır; Rabbine and olsun ki, aralarında çekiştikleri şeylerde seni hakem tayin edip sonra senin verdiğin hükmü içlerinde bir sıkıntı duymadan tam bir teslimiyetle tâbi olmadıkça (gerçekten) inanmış olmazlar.”

(Nisâ sûresi 4/65)

Yazarın Önceki Makalesi Yazarın Sonraki Makalesi

Tümü

	İmsak	04:29
	Güneş	06:04
	Öğle	13:07
	İkindi	16:55
	Akşam	20:00
	Yatsı	21:29

Takımlar	O	P
1. Galatasaray	33	90
2. Fenerbahçe	33	86
3. Trabzonspor	33	55
4. Beşiktaş	33	51
5. Başakşehir	33	49
6. Rizespor	33	48
7. Kasımpasa	33	46
8. Antalyaspor	33	45
9. Alanyaspor	33	45
10. Sivasspor	33	45
11. A.Demirspor	33	41
12. Samsunspor	33	39
13. Ankaragücü	33	37
14. Kayserispor	33	37
15. Konyaspor	33	36
16. Gaziantep FK	33	34
17. Hatayspor	33	33
18. Karagümrük	33	33
19. Pendikspor	33	30
20. İstanbulspor	33	16

Takımlar	O	P
1. Eyüpspor	31	69
2. Göztepe	31	63
3. Ahlatçı Çorum FK	31	55
4. Sakaryaspor	31	54
5. Bodrumspor	31	52
6. Kocaelispor	31	52
7. Bandırmaspor	31	47
8. Boluspor	31	47
9. Gençlerbirliği	31	47
10. Erzurumspor	31	42
11. Ümraniye	31	37
12. Manisa FK	31	36
13. Keçiörengücü	31	36
14. Şanlıurfaspor	31	34
15. Tuzlaspor	31	33
16. Adanaspor	31	32
17. Altay	31	15
18. Giresunspor	31	7

Takımlar	O	P
1. Arsenal	34	77
2. Liverpool	33	74
3. M.City	32	73
4. Aston Villa	34	66
5. Tottenham	32	60
6. Newcastle	32	50
7. M. United	32	50
8. West Ham United	34	48
9. Chelsea	32	47
10. Brighton	32	44
11. Wolves	33	43
12. Fulham	34	42
13. Bournemouth	33	42
14. Crystal Palace	33	36
15. Brentford	34	35
16. Everton	33	30
17. Nottingham Forest	34	26
18. Luton Town	34	25
19. Burnley	34	23
20. Sheffield United	33	16

Takımlar	O	P
1. Real Madrid	32	81
2. Barcelona	32	70
3. Girona	32	68
4. Atletico Madrid	32	61
5. Athletic Bilbao	32	58
6. Real Sociedad	32	51
7. Real Betis	32	48
8. Valencia	32	47
9. Villarreal	32	42
10. Getafe	32	40
11. Osasuna	32	39
12. Sevilla	32	37
13. Las Palmas	32	38
14. Deportivo Alaves	32	35
15. Rayo Vallecano	32	34
16. Mallorca	32	31
17. Celta Vigo	32	31
18. Cadiz	32	25
19. Granada	32	18
20. Almeria	32	14