21.01.2022, 17:16

Öğüt Almak ve Öğüt Vermek -8

İbrahim Cücük

Tüm Makaleleri

4. Liderlerin öğüt alması

(Devamı)

c) Basîret:

İdrak, zekâ, ilim, tecrübe, kalp ile görme, doğru ve ölçülü bakış, uzağı görme, kavrayış, feraset.

Başımızdaki göze basar, kalp gözüne de basîret denir.

(Rağıb el-İsfahânî, el-Müfredat, 49.)

Buna göre basîret; kalp gözüyle görüş, işin iç yüzüne nüfuz etmek bir şeyin içini-dışını, önünü-sonunu, aslını ve hakikatini bilmektir. Bu nedenle basîret-i kalp, kalp uyanıklığı; basîretsiz, gafil, basîreti bağlanmak gaflette bulunmak anlamına gelir.

(Ahmet Ağırakça, Şamil İslam Ansiklopedisi: 1/205.)

“Basiret”, kalp gözüyle görebilme, işin iç yüzünü anlayabilme, bir şeyin aslını ve gerçeğini idrak edebilmedir.

Basîret, görülemeyeni görmek, anlaşılamayanı anlamak, kavranamayanı kavramak. Bu ya tecrübelerden, bilgi birikimi, eldeki doğru verilerden yola çıkarak ulaşılabilinir.

Mü’min için bunların yanında takva nuru bulunursa daha isabetli neticeye ulaşılabilinir. Bu konuda en büyük basîret sahibi Hz. Peygamber (s.a.s.) şöyle buyurmuştur:

"Mümin'in ferasetinden korkun, zira o, Allah'ın nuru ile bakar."

(Tirmizî, Tefsîr sûretu'l-Hıcr, 6.)

Basiret sahibi bir mü’min başkalarının kusurunu görmeden önce kendi kusur ve eksikliklerini görür. Rasûlullah (s.a.s.) şöyle buyurur:

“Allah bir kula hayır murad ederse dinde fakîh kılar, dünya konusunda zahid kılar ve kendisine ayıplarını gösterir. Kime bunlar verilirse dünya ve ahiret hayrı verilmiş olur.“

(İbn Ebî Şeybe, el-Musannef, VII, 193, hadis no: 35257.)

“Allah bir kula hayır murad ederse dinde fakîh kılar ve kendisine doğru olanı ilham eder.“

(İbn Ebî Şeybe, el-Musannef, VII, 240, hadis no: 31048; Bezzar, Müsned, V, 117, hadis no: 1700.)

Allah’tan gelen vahy yani Kur’an âyetleri, birer ‘basîret’tir.

“Size Rabbinizden muhakkak basîretler geldi; artık kim (onlarla hakkı) görür (ve iman eder)se kendi lehine, kim (ondan) kör kalırsa kendi aleyhinedir. Ben üzerinize bekçi değilim”

(En’am sûresi 6/104)

Allah’ın âyetleri, insanın gerçeği görmesini, kalp gözünün açılmasını sağlayan nurdurlar. Bunları görmemek, bunlarla kalbi aydınlatmamak, tek kelime ile körlüktür. Kur’ân-ı Kerîm şöyle diyor:

“De ki: Bu, benim yolumdur. Ben bir basiret üzere Allah’a davet ederim; ben ve bana uyanlar da”

(Yûsuf sûresi 12/108.)

1. Basîret, tedbirli olmayı gerektirir.

“İnsanlarla güzel dostluk kurmak, aklın yarsıdır; güzel soru sormak, ilmin yarsıdır; güzel tedbir almak, maişet ve geçimin yarısıdır.”

Hz. Ömer (r.a.)

2. Basîretlilik, tecrübelerden istifadeye engel olmamalıdır.

“Nasıl zehirler, ilaçların terkibine girerse; kötülükler de fazîletlerin terkibine girerler. İhtiyatkârlık, bunları bir araya getirip zararsız kılar ve hayatın dertlerine karşı faydalı bir surette kullanır.”

La Rochefoucaud

3. Tedbirli olmayı bütün ekibe mal etmek gerekir.

“Bir kişinin aldığı tedbir, tek bir kişinin gücü gibidir. İki kişinin aldığı tedbir, iki kişinin gücü gibidir.”

Nizâmülmülk

4. Basîret, ihtiyatlı olmaya engel değildir.

“İhtiyatla desteklenmeyen cesaret, beş para etmez.”

W. Shakespeare

Yazarın Önceki Makalesi Yazarın Sonraki Makalesi

Tümü

	İmsak	04:38
	Güneş	06:12
	Öğle	13:08
	İkindi	16:53
	Akşam	19:55
	Yatsı	21:22

Takımlar	O	P
1. Galatasaray	32	87
2. Fenerbahçe	32	85
3. Trabzonspor	32	52
4. Beşiktaş	33	51
5. Rizespor	32	48
6. Başakşehir	32	46
7. Kasımpasa	32	46
8. Sivasspor	32	44
9. Antalyaspor	32	42
10. Alanyaspor	32	42
11. A.Demirspor	32	40
12. Samsunspor	32	38
13. Ankaragücü	33	37
14. Kayserispor	32	37
15. Konyaspor	32	36
16. Hatayspor	32	33
17. Gaziantep FK	32	31
18. Karagümrük	32	30
19. Pendikspor	32	30
20. İstanbulspor	32	16

Takımlar	O	P
1. Eyüpspor	30	68
2. Göztepe	30	60
3. Kocaelispor	30	52
4. Ahlatçı Çorum FK	30	52
5. Sakaryaspor	30	51
6. Bodrumspor	30	49
7. Boluspor	30	46
8. Bandırmaspor	30	46
9. Gençlerbirliği	30	44
10. Erzurumspor	30	41
11. Manisa FK	31	36
12. Keçiörengücü	30	36
13. Şanlıurfaspor	30	34
14. Ümraniye	30	34
15. Tuzlaspor	30	32
16. Adanaspor	30	32
17. Altay	31	15
18. Giresunspor	30	7

Takımlar	O	P
1. M.City	32	73
2. Arsenal	32	71
3. Liverpool	32	71
4. Aston Villa	33	63
5. Tottenham	32	60
6. Newcastle	32	50
7. M. United	32	50
8. West Ham United	33	48
9. Chelsea	31	47
10. Brighton	32	44
11. Wolves	32	43
12. Fulham	33	42
13. Bournemouth	32	42
14. Crystal Palace	32	33
15. Brentford	33	32
16. Everton	32	27
17. Nottingham Forest	33	26
18. Luton Town	33	25
19. Burnley	33	20
20. Sheffield United	32	16

Takımlar	O	P
1. Real Madrid	31	78
2. Barcelona	31	70
3. Girona	31	65
4. Atletico Madrid	31	61
5. Athletic Bilbao	32	58
6. Real Sociedad	31	50
7. Valencia	31	47
8. Real Betis	31	45
9. Villarreal	31	39
10. Getafe	31	39
11. Osasuna	31	39
12. Las Palmas	31	37
13. Sevilla	31	34
14. Deportivo Alaves	31	32
15. Mallorca	31	31
16. Rayo Vallecano	31	31
17. Celta Vigo	31	28
18. Cadiz	31	25
19. Granada	32	18
20. Almeria	31	14