27.01.2021, 21:06

İstanbul âşığı bir şehrengiz(*)

Sabri Gültekin

“Şehrengizler bir ‘kent monografisi’ değildir. Bu sebeple bazı bilgilerde ve hatırlayışlarda hata da olabilir. Çünkü o subjektif bir seyahatnâmedir. Şehrin rûhunu keşfetmek üzere yola çıkılmıştır…” ifadeleri not düşülmüş “İstanbul Şehrengizi” kitabının son sözünde.

Mehmet Kâmil Berse beyefendi tarafından kaleme alınan ve Kalem Kitabevi tarafından okuyucuyla buluşturulan “İstanbul Şehrengizi” kitabının birinci cildinden bahsediyoruz.

“Bu şehirde, her asırda muhterem ve muhteşem insanların yaşamış olması tesadüf değildir...” sözünün derinliğinde nefeslenen bir insanın varacağı nokta, muhakkak ki o insanların yaşadığı yere bıraktıkları gölgelerin serinliğidir.

Soğuk ve karlı bir Şubat’ta İstanbul’un kalbi Fatih’te doğan Berse, “şehrengiz” bir ruh hâliyle yürümüş bu kadim şehrin sokaklarını. Dedesinin dedesinden tutun da günümüze kadar Dersaadet’e dair efsaneleri, hikâyeleri ve tarihî olayları unutulmasın diye zabt-u rabt altına almış.

Heybesinde biriktirdiği hayat dolu sözcükleri paylaşıp, bereketlendirdikten sonra; biriktirdiklerinin zekâtını sahibine teslim etmeyi yeğlemiş, cimrilik etmeden...

Türk Edebiyatı’nın ilk şehrengizi Mesihî’yi rahmetle anarak, Zatî’nin Hayretî’nin ve dahi Taşlıcalı Yahya’nın ruhunu şâd etmiş.

Bu memleketin Edirnesi güzeldir...

Bursası da...

Fakat şehrengizlerin, “Sana dün bir tepeden baktım aziz İstanbul” dizelerinde ölümsüzleştirdikleri ve “Beş Şehir”in içine kattıkları İstanbul’un mânâsı başkadır. Ne anlatmakla, ne de yazmakla bitirilemez...

O anılınca ilham gelir gönüllere...

Bir Mevlânâ torunu (Kâmil Uğurlu) ortaya çıkar, ilham verir kâmillere...

Kalem yazmaya başlayınca, kelâmın tâcı “İstanbul Şehrengizi” olur.

“Şehir ve Kültür” âşığı Mehmet Kâmil Berse, bu eserde İstanbul’la ilgili hikâyeleri, menkîbeleri, tarihî olayları, kişileri, şiirleri, şarkıları millî bir nesir türü olarak okuruyla buluşturmuş.

Kitabın kapağını “Bismillah” deyip çevirdiğinizde, karekod marifetiyle Münir Nureddin Selçuk’un “Aziz İstanbul”a dair tınıları zevk-i selimle satırlara eşlik ediyor. Saf İstanbul Türkçesi hem kulağınızın hem de gönlünüzün pasını siliyor. Ve İstanbul’a metafizik bir yolculuk başlıyor...

Nesli tükenmiş bir çelebinin mihmandarlığında;

Rûha...

İnsana...

Mekâna...

Kültüre...

Sanata...

Hiç eskimeyen geçmişe...

Dahası bu şehre dair ne varsa bütün çirkinlikleri örterek paylaşılıyor...

Çağlar öncesine giderek, bu kadim şehrin kurucusu Hz. Süleyman’a (a.s.) dokunup, Hz. Muhammed (s.a.v.) müjdesine nail olmuş bir neslin torunlarının halini fâş ediyor.

İstanbul âşığı Berse, bu şehri ve bu şehrin kaderini, kederini hiç eskimeyen kelâmlar eşliğinde anlatıyor. Sırf anlatmakla kalmayıp, bir kalem efendisi, bir seyyah bilgeliğiyle gezdiriyor.

“İstanbul Şehrengizi”yle uçsuz bucaksız bir deryaya dalıp, marifet incilerini gönüllere nakşetmeye ne dersiniz...

Hamiş:

Şehrengiz: Farsça şehir karıştıran manasına gelir. Yani bir şehirle ilgili güzellikleri ve bu güzelliklerle ilgili efsane, hikâye ve olayları anlatan mesnevî tarzı bir nazım şekli.

Monografi: Türkçe’ye Fransızca’dan geçmiş olup, bilimsel alanlarda özel bir konu, problem ya da kişi üzerine yazılmış, kendi başına bir bütün oluşturan kitaplara verilen isim.

Yazarın Önceki Makalesi Yazarın Sonraki Makalesi

Tümü

	İmsak	04:14
	Güneş	05:54
	Öğle	13:06
	İkindi	16:57
	Akşam	20:09
	Yatsı	21:41

Takımlar	O	P
1. Galatasaray	34	93
2. Fenerbahçe	34	89
3. Trabzonspor	34	58
4. Başakşehir	34	52
5. Beşiktaş	34	51
6. Kasımpasa	34	49
7. Rizespor	34	49
8. Alanyaspor	34	48
9. Sivasspor	34	48
10. Antalyaspor	34	45
11. A.Demirspor	34	41
12. Kayserispor	34	40
13. Samsunspor	34	39
14. Ankaragücü	34	38
15. Karagümrük	34	36
16. Konyaspor	34	36
17. Gaziantep FK	34	34
18. Hatayspor	34	33
19. Pendikspor	34	30
20. İstanbulspor	34	16

Takımlar	O	P
1. Eyüpspor	32	72
2. Göztepe	32	66
3. Sakaryaspor	32	57
4. Kocaelispor	32	55
5. Ahlatçı Çorum FK	32	55
6. Bodrumspor	32	53
7. Boluspor	32	50
8. Bandırmaspor	32	47
9. Gençlerbirliği	32	47
10. Erzurumspor	32	44
11. Keçiörengücü	32	39
12. Manisa FK	32	37
13. Ümraniye	32	37
14. Şanlıurfaspor	32	34
15. Tuzlaspor	32	34
16. Adanaspor	32	33
17. Altay	32	15
18. Giresunspor	32	7

Takımlar	O	P
1. Arsenal	35	80
2. M.City	34	79
3. Liverpool	35	75
4. Aston Villa	35	67
5. Tottenham	33	60
6. M. United	34	54
7. Newcastle	34	53
8. West Ham United	35	49
9. Chelsea	33	48
10. Bournemouth	35	48
11. Wolves	35	46
12. Brighton	34	44
13. Fulham	35	43
14. Crystal Palace	35	40
15. Everton	35	36
16. Brentford	35	35
17. Nottingham Forest	35	26
18. Luton Town	35	25
19. Burnley	35	24
20. Sheffield United	35	16

Takımlar	O	P
1. Real Madrid	33	84
2. Barcelona	33	73
3. Girona	33	71
4. Atletico Madrid	33	64
5. Athletic Bilbao	33	58
6. Real Sociedad	33	51
7. Real Betis	33	49
8. Valencia	33	47
9. Villarreal	33	45
10. Getafe	33	43
11. Osasuna	33	39
12. Deportivo Alaves	33	38
13. Sevilla	33	38
14. Las Palmas	33	37
15. Rayo Vallecano	33	34
16. Mallorca	33	32
17. Celta Vigo	33	31
18. Cadiz	33	26
19. Granada	33	21
20. Almeria	33	14