21.01.2022, 17:16

Öğüt Almak ve Öğüt Vermek -8

İbrahim Cücük

Tüm Makaleleri

4. Liderlerin öğüt alması

(Devamı)

c) Basîret:

İdrak, zekâ, ilim, tecrübe, kalp ile görme, doğru ve ölçülü bakış, uzağı görme, kavrayış, feraset.

Başımızdaki göze basar, kalp gözüne de basîret denir.

(Rağıb el-İsfahânî, el-Müfredat, 49.)

Buna göre basîret; kalp gözüyle görüş, işin iç yüzüne nüfuz etmek bir şeyin içini-dışını, önünü-sonunu, aslını ve hakikatini bilmektir. Bu nedenle basîret-i kalp, kalp uyanıklığı; basîretsiz, gafil, basîreti bağlanmak gaflette bulunmak anlamına gelir.

(Ahmet Ağırakça, Şamil İslam Ansiklopedisi: 1/205.)

“Basiret”, kalp gözüyle görebilme, işin iç yüzünü anlayabilme, bir şeyin aslını ve gerçeğini idrak edebilmedir.

Basîret, görülemeyeni görmek, anlaşılamayanı anlamak, kavranamayanı kavramak. Bu ya tecrübelerden, bilgi birikimi, eldeki doğru verilerden yola çıkarak ulaşılabilinir.

Mü’min için bunların yanında takva nuru bulunursa daha isabetli neticeye ulaşılabilinir. Bu konuda en büyük basîret sahibi Hz. Peygamber (s.a.s.) şöyle buyurmuştur:

"Mümin'in ferasetinden korkun, zira o, Allah'ın nuru ile bakar."

(Tirmizî, Tefsîr sûretu'l-Hıcr, 6.)

Basiret sahibi bir mü’min başkalarının kusurunu görmeden önce kendi kusur ve eksikliklerini görür. Rasûlullah (s.a.s.) şöyle buyurur:

“Allah bir kula hayır murad ederse dinde fakîh kılar, dünya konusunda zahid kılar ve kendisine ayıplarını gösterir. Kime bunlar verilirse dünya ve ahiret hayrı verilmiş olur.“

(İbn Ebî Şeybe, el-Musannef, VII, 193, hadis no: 35257.)

“Allah bir kula hayır murad ederse dinde fakîh kılar ve kendisine doğru olanı ilham eder.“

(İbn Ebî Şeybe, el-Musannef, VII, 240, hadis no: 31048; Bezzar, Müsned, V, 117, hadis no: 1700.)

Allah’tan gelen vahy yani Kur’an âyetleri, birer ‘basîret’tir.

“Size Rabbinizden muhakkak basîretler geldi; artık kim (onlarla hakkı) görür (ve iman eder)se kendi lehine, kim (ondan) kör kalırsa kendi aleyhinedir. Ben üzerinize bekçi değilim”

(En’am sûresi 6/104)

Allah’ın âyetleri, insanın gerçeği görmesini, kalp gözünün açılmasını sağlayan nurdurlar. Bunları görmemek, bunlarla kalbi aydınlatmamak, tek kelime ile körlüktür. Kur’ân-ı Kerîm şöyle diyor:

“De ki: Bu, benim yolumdur. Ben bir basiret üzere Allah’a davet ederim; ben ve bana uyanlar da”

(Yûsuf sûresi 12/108.)

1. Basîret, tedbirli olmayı gerektirir.

“İnsanlarla güzel dostluk kurmak, aklın yarsıdır; güzel soru sormak, ilmin yarsıdır; güzel tedbir almak, maişet ve geçimin yarısıdır.”

Hz. Ömer (r.a.)

2. Basîretlilik, tecrübelerden istifadeye engel olmamalıdır.

“Nasıl zehirler, ilaçların terkibine girerse; kötülükler de fazîletlerin terkibine girerler. İhtiyatkârlık, bunları bir araya getirip zararsız kılar ve hayatın dertlerine karşı faydalı bir surette kullanır.”

La Rochefoucaud

3. Tedbirli olmayı bütün ekibe mal etmek gerekir.

“Bir kişinin aldığı tedbir, tek bir kişinin gücü gibidir. İki kişinin aldığı tedbir, iki kişinin gücü gibidir.”

Nizâmülmülk

4. Basîret, ihtiyatlı olmaya engel değildir.

“İhtiyatla desteklenmeyen cesaret, beş para etmez.”

W. Shakespeare

Yazarın Önceki Makalesi Yazarın Sonraki Makalesi

Tümü

	İmsak	04:12
	Güneş	05:52
	Öğle	13:06
	İkindi	16:57
	Akşam	20:10
	Yatsı	21:43

Takımlar	O	P
1. Galatasaray	34	93
2. Fenerbahçe	34	89
3. Trabzonspor	34	58
4. Başakşehir	34	52
5. Beşiktaş	34	51
6. Kasımpasa	34	49
7. Rizespor	34	49
8. Alanyaspor	34	48
9. Sivasspor	34	48
10. Antalyaspor	34	45
11. A.Demirspor	34	41
12. Kayserispor	34	40
13. Samsunspor	34	39
14. Ankaragücü	34	38
15. Karagümrük	34	36
16. Konyaspor	34	36
17. Gaziantep FK	34	34
18. Hatayspor	34	33
19. Pendikspor	34	30
20. İstanbulspor	34	16

Takımlar	O	P
1. Eyüpspor	32	72
2. Göztepe	32	66
3. Sakaryaspor	32	57
4. Kocaelispor	32	55
5. Ahlatçı Çorum FK	32	55
6. Bodrumspor	32	53
7. Boluspor	32	50
8. Bandırmaspor	32	47
9. Gençlerbirliği	32	47
10. Erzurumspor	32	44
11. Keçiörengücü	32	39
12. Manisa FK	32	37
13. Ümraniye	32	37
14. Şanlıurfaspor	32	34
15. Tuzlaspor	32	34
16. Adanaspor	32	33
17. Altay	32	15
18. Giresunspor	32	7

Takımlar	O	P
1. Arsenal	35	80
2. M.City	34	79
3. Liverpool	35	75
4. Aston Villa	35	67
5. Tottenham	34	60
6. M. United	34	54
7. Newcastle	34	53
8. Chelsea	34	51
9. West Ham United	35	49
10. Bournemouth	35	48
11. Wolves	35	46
12. Brighton	34	44
13. Fulham	35	43
14. Crystal Palace	35	40
15. Everton	35	36
16. Brentford	35	35
17. Nottingham Forest	35	26
18. Luton Town	35	25
19. Burnley	35	24
20. Sheffield United	35	16

Takımlar	O	P
1. Real Madrid	33	84
2. Barcelona	33	73
3. Girona	33	71
4. Atletico Madrid	33	64
5. Athletic Bilbao	33	58
6. Real Sociedad	33	51
7. Real Betis	33	49
8. Valencia	33	47
9. Villarreal	33	45
10. Getafe	33	43
11. Osasuna	33	39
12. Deportivo Alaves	33	38
13. Sevilla	33	38
14. Las Palmas	33	37
15. Rayo Vallecano	33	34
16. Mallorca	33	32
17. Celta Vigo	33	31
18. Cadiz	33	26
19. Granada	33	21
20. Almeria	33	14