Roger Garaudy

BATININ EN BÜYÜK BEYİNLERİNDEN FRANSIZ SOSYALİST PROFESÖR ROGER GARADY'NİN MÜSLÜMAN OLMASI VE İSLAMLA İLGİLİ YAZDIĞI ESERLER.

Müslüman Fransız Düşünür Roger Garaudy, Yazar, Siyasetçi, Milletvekili, Senatör, Fransız Komünist Partisi Genel Sekreteri (D. 17 Temmuz 1913, Marsilya / Fransa – Ö. 12 Haziran 2012, Paris / Fransa). 1952’de Sorbonne Üniversitesi edebiyat dalından mezun oldu. 1954’te SSCB Bilimler Akademisi’nden Bilim dalında doktor unvanını aldı. Marksist İnceleme ve Araştırmalar Merkezi müdürlüğü yaptı. Fransız Parlâmentosu’nda milletvekili, Millet Meclisi Başkan Yardımcısı, Millî Eğitim Komisyonu Üyesi ve Senatör olarak görev aldı. Komünist Partisi tenkitlerini dikkate almadığı için bu kuruluştan ayrıldı. Üniversitedeki pro­fesörlüğüne döndü.

Stalin, Fidel Castro, Picasso, Aragon, Jean-Paul Sartre, Claude Levi-Strauss, Gaston Bachelard, Francois Mauriac gibi pek çok ünlü devlet adamı, bilgin ve sanatçıyla görüşüp tanıştı. Tek başına da kalsa her zaman doğruyu haykırdı. Don Kişot’u kendine rehber edindi. Partisinin körü körüne Rusya’yı desteklemesini tenkit ettiği için ihraç edildi. Üniversite profesörlüğünden emekliye ayrıldıktan sonra telif çalışmalarına hız verdi. Her biri dünya çapında yankılar uyandıran 60’ı aşkın eser, on binlerce makale ve tebliğ yayınladı, binlerce konferans verdi. Bütün ömrünü insanlığın huzur, mutluluk ve barış içinde yaşaması için ne yapılması gerektiği konusunda fikirler üreterek geçirdi.   Önemli bir kısmı gerçek anlamda şaheser olan kitaplarıyla Garaudy, hâlâ eserleri bütün dünyada okunan ve ilham alınan büyük bir düşünürdür. 

Fransız Komünist Partisi Genel Sekreteri ve Marksist geleneğin önemli isimlerinden olan Roger Garaudy, 1982’de Müslüman oldu. Her biri dünya çapında yankılar uyandıran eserleri yayınladı, pek çok ülkede konferanslar verdi. Basın yayın kuruluşlarında yayınlanan bildirileriyle milletlerarası siyaset ve yanlış tutumlar konuşundu görüşlerini sık sık kamuoyuna duyurdu. 12 Haziran 2012'de Paris'te vefat etti.

Aradığını Bulmak

Roger Garaudy, Türkiye'de 20. Yüzyıl'ın 2. yarısından itibaren bilinen tanınan Marksist bir Fransız filozofuydu. 1960''ların ortalarında dilimize çevrilen İslamiyet ve Sosyalizm adlı eserinde İslam'la ilgili fikirleri, sanki onun ilerde Müslüman olacağının işaretleri gibidir.

Garaudy, Müslüman olmadan önce de sonra da çok büyük fikir çileleri çekmiş, tek başına büyük mücadeleler vermiş; evrensel bir perspektifle insanoğluna yönelik zulümlerin, baskıların, eşitsizliklerin ortadan kaldırılmasının çarelerinin neler olabileceğini araştırmış; bu araştırmalar onu İslam'a ulaştırmıştır. Ararken de aradığını bulduğunda da hep yalnızdır, ama bu yalnızlık sebebiyle doğru bildiğinden hiç şaşmamış; doğru bildiği yolda tek başına yürümekte hiç tereddüt göstermemiştir.

Roger Garaudy'den Sosyalizm ve İslam çevirisi

Roger Garaudy’nin birçok kitabı Türkçe’ye çevrildi. Türkiyeli birçok Marksist, Roger Garaudy’nin eserleri sayesinde İslam kültürü ve medeniyeti hakkında bilgi sahibi oldu.

Doğan Avcıoğlu ve E. Tüfekçi (Mihri Belli) 1965 yılında henüz Müslüman olmamış Roger Garaudy'den Sosyalizm ve İslam adlı eseri tercüme etmişti.

Her iki Türk Marksist çevirmen, bu kitabın ortak imzalı önsözünde şu samimi itirafta bulunmuşlardı:

“O kadar kendimizi unuttuk, kendi kültürümüzden o kadar koptuk ki, doğunun Montesquieu’sü olan bir İbn Haldun, batınınkilerden binlerce kat bize yabancı. Thomas Moore’un sosyalist ütopyasını biliriz de, Simavnalı Şeyh Bedrettin’in sosyalizmini tanımayız.

Bu satırların yazarı, Fransız sosyal, ekonomik, politik, kültürel v.s. tarihini en teferruatlı şekilde öğrenmiştir, ama Türk sosyal, ekonomik, politik ve kültürel tarihi hakkında bir takım klişeler dışında pek az şey bildiği için utançların en büyüğünü duymaktadır.

“Şimdi çağımızın en ünlü Marksist teorisyenlerinden biri bu kitapta bizlere sesleniyor:

'Ey doğu milletleri', diyor, sizin büyük kültürünüz vardı. Ortaçağ Avrupası tam bir karanlık içindeyken, uygarlık meşalesini siz İslâm milletleri taşıyordunuz. Köleci dünyaya karşı eşitliği ve yeni bir uygarlığı İslâmiyet getirdi. Sizlerin 860 yılında yazdığınız astronomi kitabı, 700 yıl Avrupada otorite oldu. Avrupaya coğrafyayı götüren İdrisî sizdendi. İbn Haldun, o tarihlerde, 'Hristiyanlar, Akdenizde kayık bile yüzdüremez' diyordu.

Cebiri siz kurdunuz. Logaritmayı Farabi buldu. Ömer Hayyam’ın cebir kitabı 1857’de Fransızcaya çevrilecek değerdeydi. Büyük matematikçi ve astronom Uluğ Bey sizdendi. İbn Rüşd’ün akılcılığı, İbn Haldun’un sosyolojisi, batı düşüncesinden yüzyıllarca ilerdeydi.”

İnsanlığın Evrensel Barışı

Türkiye''den tanıdığı bir aydın olan merhum Ahmet Taner Kışlalı''yla bir sohbetinde ona şöyle demişti:

''İslam''ın özü ile o özden yola çıkarak o günün koşullarına göre üretilmiş çözümleri birbirine karıştırmamak gerekir. Ben 1400 yıl öncesinin koşulları içinde konulmuş kurallara uymak için dinimi değiştirmedim. O özü beğendiğim için Müslüman oldum. 1400 yıl öncesinin koşullarına getirilmiş olan çözümleri dâhiyane buluyorum.''

''Beni komünist yapan ne ise Müslüman yapan da odur'' diyen Roger Garaudy''nin Yaşayan İslam, İslam''ın Vaat Ettikleri, İslam ve İnsanlığın Geleceği gibi İslam'la ilgili çok sayıda eserinden çıkarılabilecek özet şudur: İnsanlığın evrensel barışa ve kimsenin kimseyi ezmediği sosyal adalet düzenine erişebilmesinin zemini Kur'an'dır. Onun gözünde Kur'an hiç eskimeyen, daima yenilenen bir kitaptır: ''Dünyada her fikir, her söz elli yüz sene içinde eskiyip değerini yitirmeye mahkûmdur. Bunun tek istisnası Kur'an'dır. Eskimediği gibi her geçen gün daha anlaşılır hale gelmekte, adeta gençleşmektedir.' '(Cumhuriyet, 25.09.1997)

Roger Garaudy, dinlerin ve ideolojilerin asr-ı saadet/altın devir olarak nitelenen her yönden başarılı dönemlerini idealize etmenin, hep ona takılıp kalmanın bir entegrizm (bağnazlık, donup kalmışlık) olduğunu ifade etmiştir. O, entegrizmin yeni arayışların, yeni yorumların ve güncel sorunlara çözüm bulma çabalarının önünü kesen bir felsefe olduğunu bir Hıristiyan, bir Marksist olarak ilan ettiği gibi Müslüman olarak da ilan etmiştir.

Türkçe’ye Çevrilen Eserleri:

Jean Paul Sartre ve Marksizm (1964), Sosyalizm ve Ahlâk (1965), Sosyalizm ve İslam (Çev. Doğan Avcığlu – E. Tüfekçi [Mihri Belli], 1965, İslâmiyet ve Sosyalizm adıyla 1966), Sosyalizmin Büyük Dönemeci (1970), Sosyalizm ve Ahlâk (Çev. Selahattin Hilav, 1976), İslâm'ın Vaadettikleri (1983), Siyonizm Dosyası (1983), Yaşayanlara Çağrı (1986), Yirminci Yüzyıl Biyografisi (1989), İslâm ve İnsanlığın Geleceği (1990), Siyonizm Dosyası (2004), Don Kişot (Yaşanmış Şiir, Çev. Cemal Aydın, 2012), Medeniyetler Diyaloğu - Pour un dialogue Des Civilisations Paris 1977 (2015), Batı Terörizmi (2015), Şahitlerim (Çev. Cemal Aydın , 2015), Yüzyılın Biyografisi (2015), İsrail Mitler ve Terör (2015, 2017), Yüz Yılımızda Yalnız Yolculuğum (Çev. Cemal Aydın), İslam'ın Vadettikleri (2016), Yobazlıklar (2016), İsrail Sorunu (2017), İnsanlığın Medeniyet Destanı (2017, 2018), Entegrizm - Kültürel İntihar, Karl Marks'ın Fikir Dünyası, İslam Dünyasının Yükseliş ve Çöküşleri (2018), Endülüs’te İslam (2018), Geleceğimizde İslam Var (2018), Çöküşün Öncüsü ABD (2018), Amerikan Efsanesi (2018), Hatıralar (2019), Kur'an ve Çağımız, Yaşayanlara Çağrı.

KAYNAKÇA: Roger Garaudy / Sosyalizm ve İslam (Doğan Avcığlu – E. Tüfekçi [Mihri Belli], 1965), Roger Garaudy kimdir? - Prof. Luc Colles ile Roger Garaudy'yi konuştuk (Portre, dunyabizim.com, 25 Temmuz 2010), Roger Garaudy için ne dediler? (dunyabizim.com, 15 Haziran 2012), Osman Nuri Topbaş / Müslümanın Para ile İmtihanı (2012), İsmail Özcan   / Ölümünün 1. yılında aykırı Müslüman Roger Garaudy (Yeni Şafak, 4 Temmuz 2013), Türkiye Yazarlar Birliği / Türkiye Kültür Sanat Yıllığı (2013), ‘Çare, 500 yıldır Bosna’da süregelen İslam’ (Haberturk, 18 Ocak 2015), Dünyaca ünlü düşünür Roger Garaudy nasıl Müslüman oldu? - Hidayet Öyküleri (islamveihsan.com, 20 Şubat 2018), İhsan Işık / Kültürümüzün Kimliği (genişletilmiş 5. Bas. 2019), Roger Garaudy kitapları (babil.com - timas.com.tr, 10.02.2019).