6. Kendisini memnun edecek şeylerin âlemi de memnun edecek şeyler olduğunu düşünen kimsedir.
Hakkı ve halkı memnun edecek üç şey: Önce sadaka, sonra emr-i bi’l-maruf sonra da islah-ı beynannas.
Memnun olmak isteyen, memnun etmelidir. Önce maddi ihtiyacını görmek, sonra manevi yönündeki ihtiyacını görmek gerekir. Bu ikisi faydayı celbetmektir. Zararı defetmenin başında en önemlisi insanlar arasını ıslah etmektir.
Allah Teâlâ bu konuda ne güzel buyurmuştur:
"Bir sadaka vermeyi yahut ma‘rûf/iyilik yapmayı veyahut da insanlar arasını düzeltmeyi emreden(ler)inki hariç, onların aralarındaki gizli gizli konuşmalarının çoğunda hiçbir hayır yoktur. Kim bunları sırf Allah'ın rızasını kazanmak için yaparsa, yakında ona büyük bir mükafat vereceğiz.“ (Nisâ sûresi 4/114)
İnsan hizmetinde bulunan vakıfların ve derneklerin üç ana konu olan; önce insanların maddî yönü olan sadaka işini, manevî yönü ile ilgili ma’rûf/iyilik yapma ve insanlar arasını düzeltme konusu olmalıdır. Ancak Allah c.c. konuşmaya değil Allah için yapılan işlere sevap vereceğini bildirmiştir.
Bu konuda Hz. Peygamber (s.a.s.) şöyle buyurmuştur:
“Sizden biriniz kendisi için sevdiği şeyi kardeşi için de sevmedikçe iman etmiş olmaz.” (Buhârî, Îmân, 7; Müslim, Îmân, 71-72; Tirmizî, Kıyâmet, 59; Nesâî, Îmân, 19, 33; İbn Mâce, Mukaddime, 9.)
7. Etrafının gücünü değerlendirmesini bilendir.
Âyet-i kerîmede Allah Teâlâ şöyle buyurmuştur:
“Ey Şuayb! Söylediklerinin çoğunu anlamıyor ve doğrusu seni aramızda güçsüz görüyoruz. Eğer taraftarların olmasaydı seni taşlardık. Esasen bizim gözümüzde pek itibarın da yoktur dediler.“ (Hûd sûresi 11/91)
Akıllı kişi, çevresinin gücünü de kendi davasına değerlendirmesini bilen kimsedir. Akılsız ve beceriksizler ise bu potansiyeli kullanacağına etrafını kınayarak ve tenkit ederek kaybederler.
“Kullanılmayan maddî kaynaklar muhakkak kaybolmuş sayılmazlar, fakat kullanılmayan insânî kaynaklar daima yok olmuş demektir.„
J. Wiesner
“Liderin en öncelikli işi, kendi enerjisini kontrol altına almak ve çevresin-dekilerin enerjilerine orkestra şefliği yapmaktır.“
Peter F. Drucker
“Başarı, insanlarla geçinebilmesini bilmek ve onları yönetebilmektir.“
D. Carnegie