Kalbi ve dili tutmak ancak ilim ve takva ile mümkün olur.
İlim, itikâdî, amelî ve ahlâkî konularda hakkı-batılı, hayrı-şerri, faydayı-zararı İslâmî ölçülerle bilmektir.
Takva, kalpte Allah’ın her şeyimizi bildiği, gördüğü, izlediği gerçeğinin idrakinde olarak Allah’a saygılı olmak; kalpteki hassasiyetin dilde ve bedende de Hz. Peygamber’in edebiyle edeplenmekle tecelli etmesidir.
“Takva, dikenli tarlada ayağına diken batmadan yürümektir.”
Ebu Hureyre (r.a.)
Takva, kılı kırk yarmaktır, Hakka ve halka karşı hassas davranmaktır.
İşlerimizin Düzelmesi:
“Ey iman edenler! Allah'a karşı takvalı olun ve doğru söz söyleyin ki Allah işlerinizi düzeltsin ve günahlarınıza da mağfiret etsin. Kim Allah ve Rasûlüne itaat ederse büyük bir kurtuluşla kurtulmuş olur.” (Ahzâb sûresi 33/70-71)
Allah Teâlâ, işimizin düzelmesini içimizin düzelmesine ve dilimizin doğru olmasına bağlamıştır.
Her konuda kurtuluş isteyen, Allah’a ve Rasûlullah’a itaat etmelidir.
İçimizin düzelmesi, takva iledir.
Takvadan önce takvayı bilmek, takvalı olmaya niyet ve azmetmek, iyi niyetli ve iyi ahlaklılarla beraberliğe dikkat etmek gerekir.
Huzurumuzun Korunması:
Her gün bütün organlarımız, dile yalvarırlar sen doğru ol, doğru konuş ki emniyette olalım. Gerçekten dil, başka bir kimseye karşı yanlış bir söz ve yanlış davranışta bulununca bütün vücut o yanlışlığın ceremesini çekmektedir. Öyle ise dile sahip olalım ve her şeyi konuşmayalım ki zarar görmeyelim. Bu konuda Hz. Peygamber (s.a.s.) ne güzel buyurmuştur:
“Allah’a ve ahiret gününe iman eden hayır konuşsun veya sussun!”
(Buhârî, İlim, 38; Ebû Dâvûd, Nikâh, 24; Nesâî, Hac, 109.)
Konuştuğumuz konu, hayır konusu mu? Konuşunca hayır olacak mı? İşte bunlara bakmak gerekir.
Konuşmada Fayda Varsa
Her şeyi konuşmamak, her yerde ve her zaman konuşmamak...
Konuşmak lazımsa, doğru ve isabetli olanı biliyorsa, neticede hayır olacağını zann-ı galiple biliyorsa konuşulmalıdır. Nasihat bile olsa muhatabın hayrını, faydasını gözetmek gerekir. İşte bu konuda Rabbimiz ne güzel buyurmuştur:
“Onun için öğüt ver; öğüt fayda verirse. Allah’tan korkan öğüt alacaktır.” (A’lâ sûresi 87/9-10)
Yazmak da konuşmak gibi faydalı ve yerinde olmalıdır.
“Söz ilaç gibidir. Gereği kadar sarf edilirse fayda verir. Gerektiğinden fazlası ise zarara sebep olur.”
Amr b. As (r.a.)
Her şeyi konuşmamak gerektiği gibi her işittiğimizi de konuşmamak gerekir.
“Her duyduğunu nakletmesi kişiye yalan olarak yeter.” (Müslim, Mukaddime, 5.)
Bazen bir söz ordudan daha faydalı veya daha zararlı olabilir.
“Churchil, kelimelerini seferber etti, savaş meydanına yolladı ve savaşı kazandı.”
John Kennedy
Dili korumak, dini korumak, huzuru korumaktır. Çünkü günahların çoğu dille işlenmektedir; yalan, iftira, zararlı münakaşa, Kâbe’yi yıkmaktan daha beter olan müminin kalbini kırmak, yanlış imana sebep olacak konuşmak ve daha nice günahlar dille işlenmektedir.
Elbette faydalı olan yerde, faydalı konuda hakkı ortaya koymak önemli olduğu gibi yanlış anlayış ve yanlış davranışları belirtip doğru anlayış ve doğru davranışı delilleriyle birlikte ortaya koymak için konuşmak da çok önemlidir.
Haksızlık karşısında hakkı haykırmak elzemdir. Konuşma mevkiinde olan konuşmalı, susma mevkiinde olan da susmalıdır. Konuşması veya yazması gereken kimse, susarsa ve yazmazsa sorumlu olur.
Allah Teâlâ özellikle konuşma veya yazma mevkiinde olanlara hikmeti nasip buyursun.