1. Önce insan olarak kıymetli olduğumuzu bilmek
2. Müslüman olarak kıymetli olduğumuzu bilmek
3. Değerli olduğumuzu kavradıktan sonra değerli işler yapmak
4. İş yapmadan önce plân yapmak
5. Plânda bulunması gerekenler
1. Önce insan olarak kıymetli olduğumuzu bilmek
İnsanın kıymetli olduğunu bildiren delillerden birisi şu âyet-i kerîmedir:
“Allah'ın, göklerde ve yerdeki (nice varlık ve imkânları) sizin emrinize verdiğini, nimetlerini zâhir/açık ve bâtın/gizli olarak size bolca ihsan ettiğini görmediniz mi? Yine de, insanlar içinde, -bilgisi, rehberi ve aydınlatıcı bir kitabı yokken- Allah hakkında tartışan kimseler vardır.” (Lokman sûresi, 31/20.)
Bu âyet-i kerîme, bize göklerde ve yerdeki her şeyin insan için ve insana göre yaratılmış olduğunu ortaya koymaktadır.
Konumu çok değerli olan insan sırf Allah’a kulluk için yaratılmıştır.
Kulluk için Allah’ı, Kur’ân-ı Kerîm’in ve Hadîs-i Şerîf’lerin tarifine göre bilmesi ve inanması gerekir.
Kulluğun gerçekleşmesi için yapılan bütün plânlamalar da bu kulluk programına göre yapılmalıdır.
Bütün hayatımız, kulluk programını, ihlasla ve her konuda Hz. Peygamber (s.a.s.)’i izleyerek ve örnek alarak uygulamakla geçmelidir.
Âyet-i kerîmede geçen zâhir/açık nimetlerin en üstünü sağlık, bâtın/gizli nimetlerin en üstünü de imandır.
Bize gereken, maddî sağlığımızı manevî sağlığımıza binek ve hizmetçi kılmamız; manevi sağlığımız olan imanı ise ilim, sâlih amel, zikir ve fikir/tefekkürle korumaya almamızdır.
Mümin, kâfirin aksine her konuda doğru olanı bilmek için ilme müracaat eder.
İlim, âlimde bulunur. Âlim ise ilmin kaynağı değildir.
İlmin kaynağı, aydınlatıcı kitaptır.
Âlim olan kimse, aydınlatıcı kitaba müracaat eder.
İmanı-küfrü, tevhidi-şirki, hakkı-batılı, hayrı-şerri, helali-haramı tespitte aydınlatıcı kaynak kitap, Kur’ân-ı Kerîm ve Hadîs-i Şerîf’ler yani vahiydir.
2. Müslüman olarak kıymetli olduğumuzu bilmek
Hz. Peygamber (s.a.s.) şu üç hadîs-i şerifle şöyle buyurmuştur:
“Eğer gök ve yer ehli bir tek mü’minin öldürülmesine iştirak etseler, Allah onları mutlaka cehenneme yüzüstü sürer.”
(Tirmizî, Diyât, 8.)
“Canımı elinde tutana yemin olsun ki bir mü’minin öldürülmesi Allah katında dünyanın yok olmasından daha büyüktür.”
(Nesâî, Tahrîm, 2.)
“Allah katında mü’minden daha değerli başka bir şey yoktur.”
(Aclûnî, Keşfu’l-Hafâ ve Müzîlü’l-Elbâs, II, 169. Taberânî.)