6) Kendimize, âile, anne-baba, çocuklar ve diğerlerine özellikle akrabaya karşı sorumluluklarımız yerine getirilmeli,
Ebû Cühayfe Vehb İbni Abdullah (r.a.) şöyle dedi:
Nebî (s.a.s.), Selmân ile Ebü’d-Derdâ’yı kardeş yapmıştı. Bu sebeple Selmân, Ebü’d-Derdâ’yı ziyaret ederdi. Bir ziyaret esnasında onun hanımı Ümmü’d-Derdâ’yı oldukça eskimiş elbiseler içinde gördü. Ona:
- Bu halin ne? diye sorunca, kadın:
- Kardeşin Ebü’d-Derdâ dünya malı ve zevklerine önem vermez, dedi. O esnada Ebü’d-Derdâ eve geldi ve hazırlattığı yemeği Selmân’a ikram edip:
- Buyurun, yemeğinizi yiyin, ben oruçluyum, dedi. Selmân:
- Sen yemedikçe ben de yemem, diye karşılık verdi. Bunun üzerine Ebü’d-Derdâ sofraya oturup yemek yedi. Gece olunca Ebü’d-Derdâ teheccüd namazı kılmaya hazırlandı. Selmân ona:
- Uyu dedi. Ebü’d-Derdâ uyudu, bir müddet sonra tekrar kalkmaya davrandı. Selmân yine:
- Uyu, diyerek onu kaldırmadı. Gecenin sonlarına doğru Selmân:
- Şimdi kalk, dedi ve her ikisi birlikte namaz kıldılar. Sonra Selmân, Ebü’d-Derdâ’ya şöyle dedi:
- Senin üzerinde Rabbinin hakkı vardır, nefsinin hakkı vardır, ailenin hakkı vardır. Hak sahiplerinin her birine haklarını ver.
Sonra Ebü’d-Derdâ, Peygamber (s.a.s.)’e gidip olup biteni anlattı. Nebî (s.a.s.):
– “Selmân doğru söylemiş” buyurdu.
(Buhârî, Savm, 51, Edeb, 86.)
7) Bütün Müslüman kardeşlere karşı sorumluluklarımız yerine getirilmelidir.
Kardeşlere karşı en önemli olan, birbirlerini Allah Teâlâ rızası için sevmektir.
“Gerçek sevgi iyilik gördüğünde artmayan, kötülük gördüğünde eksilmeyendir.”
Yahya b. Muâz (rh.a.)
Hz. Peygamber (s.a.s.) bir hadîs-i şerîfte şöyle buyurmuştur:
“Amellerin en faziletlisi Allah için sevmek ve Allah için buğzetmektir.”
(Ebû Dâvûd, Sünnet, 3; Ahmed, V, 146.)
Bunun önemini anlamak için şu hadîs-i şerîfe bakmak yeterlidir:
“İnsan, dostunun dini üzere (hareket eder-dostunun yaşayışından tesirlenir.) O halde her biriniz dost edineceği kimseye baksın (dikkat etsin)!”
(Ebû Dâvûd, Edeb, 19; Tirmizî, Zühd, 45.)
Her yerde, evde, işte, okulda, sâlih arkadaş edinmek.
Belli şeyleri yapmada, nasihatleşmede, sevinçte ve tasada yardımlaşmak üzere sözleşmek ve ahde sadık kalmaktır.
Günah ehlinin bizi kuşatmasından kurtulmanın çaresi sevap ehlinin bizi kuşatmasını sağlamaktır. İşte bundan dolayı sâlih arkadaş çevresi oluşturmamız, varsa onlarla birlikte olmaya özen göstermemiz gerekir.
Dost ile ilgili bu tavsiyelere kulak verelim:
“Dost, hem iyi görünen, hem iyi olan insandır.”
Eflatun
“Bir dosta sahip olmak istiyorsan, ilk önce sen bir dost ol!”
Dale Carnegie
“Yalnız kendisini düşünerek dost arayan, hizmetçi arıyor demektir.”
Cenap Şehabeddin
“Düşmanlarımız burada! Dostlarımız nerede?”
Aliya İzzetbegoviç
“İstediklerini vermediğiniz zaman, kızan ve küsen hakiki dost değildir.”
Ahmed b. Hanbel
“Üç çeşit dost vardır: Bir dost vardır ki, gıda gibidir; sen onu her gün ararsın. Bir dost vardır ki ilaç gibidir; gereğinde ararsın. Bir dost vardır ki, hastalık gibidir; o seni arar.”
Bâkî
“Hiçbir insan, başlı başına bir bütün değildir. Onu bütünleyen dostlarıdır.”
H. Emerson Fosdick